Қаракөл қойы – қозысының елтірісі өте бағалы болатын қой тұқымы. Қылшық жүнді қой тұқымдарының ішіндегі ең көп тарағаны. Біздің жыл санауымыздан бұрын Орта Азия халқының жылдар бойы сұрыптауының және өсіруінің нәтижесінде шығарылған. Денесі мығым, шағын, жүрдек, құйрықты (құйрық майы 2 – 3 кг) қой. Құйрығының ұшы S – тәрізді иілген, сирағы жіңішке, тұяғы берік, шөл және шөлейт аймақтарының қатаң ауа райына және жұтаң жайылымына әбден бейімделген. Қошқары мүйізді, тірі салм. 55 – 65 кг, ірілері 100 кг-нан жоғары болады, ал саулығы 45 – 50 кг тартады. Табиғи төлдегіштігі, әр 100 саулыққа шаққанда 95 – 100 қозыдан келеді. Еркек қозыларының салм. 4,5 – 5,5 кг, ұрғашысы 3,8 – 4,5 кг. Қозының жабыны туған кезінде бұйраланып тұрады, өсе келе жүн талшықтары ұзарып, бұйралары жазылып кетеді. Қаракөл елтірісі қара, көк, сұр, қоңыр, ақ, қызғылт түсті болып келеді. Жүні тұлымды, жылына екі рет (көктем, күз) қырқылады. Қошқарларынан 3,0 – 3,5 кг, саулықтарынан 2,0 – 2,5 кг жүн алынады. Одан қалың жүн маталар, кілем тоқылады. Сүттілігі 50 – 60 кг-ға жетеді. Сүтінің майлылығы 7 – 8%. Қаракөл қойының еті және майы өте сіңімді әрі дәмді. Қаракөл қойы негізінен Оңт. және Батыс Қазақстанда (Жамбыл, Қызылорда, Оңт.Қазақстан, Атырау, Маңғыстау, Батыс Қазақстан облыстары) өсіріледі. Қаракөл қойын сұрыптау жұмысымен Қазақ қаракөл ш. ғылыми-зерттеу институты шұғылданады.
Дереккөздер
- “Қазақ Энциклопедиясы”, 9-том
- Батыс Қазақстан облысы. Энциклопедия. — Алматы: «Арыс» баспасы, 2002 жыл. ISBN 9965-607-02-8
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Қarakol kojy kozysynyn eltirisi ote bagaly bolatyn koj tukymy Қylshyk zhүndi koj tukymdarynyn ishindegi en kop taragany Bizdin zhyl sanauymyzdan buryn Orta Aziya halkynyn zhyldar bojy suryptauynyn zhәne osiruinin nәtizhesinde shygarylgan Denesi mygym shagyn zhүrdek kujrykty kujryk majy 2 3 kg koj Қujrygynyn ushy S tәrizdi iilgen siragy zhinishke tuyagy berik shol zhәne sholejt ajmaktarynyn katan aua rajyna zhәne zhutan zhajylymyna әbden bejimdelgen Қoshkary mүjizdi tiri salm 55 65 kg irileri 100 kg nan zhogary bolady al saulygy 45 50 kg tartady Tabigi toldegishtigi әr 100 saulykka shakkanda 95 100 kozydan keledi Erkek kozylarynyn salm 4 5 5 5 kg urgashysy 3 8 4 5 kg Қozynyn zhabyny tugan kezinde bujralanyp turady ose kele zhүn talshyktary uzaryp bujralary zhazylyp ketedi Қarakol eltirisi kara kok sur konyr ak kyzgylt tүsti bolyp keledi Zhүni tulymdy zhylyna eki ret koktem kүz kyrkylady Қoshkarlarynan 3 0 3 5 kg saulyktarynan 2 0 2 5 kg zhүn alynady Odan kalyn zhүn matalar kilem tokylady Sүttiligi 50 60 kg ga zhetedi Sүtinin majlylygy 7 8 Қarakol kojynyn eti zhәne majy ote sinimdi әri dәmdi Қarakol kojy negizinen Ont zhәne Batys Қazakstanda Zhambyl Қyzylorda Ont Қazakstan Atyrau Mangystau Batys Қazakstan oblystary osiriledi Қarakol kojyn suryptau zhumysymen Қazak karakol sh gylymi zertteu instituty shugyldanady Қarakol koj kozysyDerekkozder Қazak Enciklopediyasy 9 tom Batys Қazakstan oblysy Enciklopediya Almaty Arys baspasy 2002 zhyl ISBN 9965 607 02 8Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet