Қара металлургия — өзінің негізгі өнімдерін екінші рет қайта өңдеудің аяқталған кезеңін қамтамасыз ететін ғаламат сала және сонымен бірге басқа салалар мен өндірістердің қалдықтарын кәдеге жаратуға қабілетті болып табылады. Қазақстан үшін қара металлургия – екінші дүние жүзілік соғысынан кейінгі жылдары ғана пайда болған ауыр өнеркәсіптің салыстырмалы түрдегі жас саласы. Қазақстанда шойын, болат, бұйымдарды илемдеу және ферроқорытпа өндіріледі.
Болатты өндіру және тұтыну көлемі әрқашан мемлекеттің экономикалық қуатының негізгі көрсеткіштерінің қатарына кіретін. Сондықтан, Қазақстан Республикасы Үкіметімен елімізде импорттың орнын басатын және экспорттық әлеуетін көтеретін, металлургиялық кешенінде жоғары тауарлық дайындықтағы өнімді шығару өсімін қамтамасыз ететін, ғылымды қажетсінетін бәсекеге қабылеттілігін құруға бағытталған бірқатар ,бағдарламалар әзірленді. «Қазақстан Республикасының 1999-2003 жылдарға арналған тау-кен металлургия кешенін дамытудың тұрақты жұмыс істеуін және стратегиялық басымдылығын ғылыми-техникалық қамтамасыз ету» Республикалық мақсатты ғылыми-техникалық Бағдарламасымен шағын және орта өндірісін құру жолымен ғылыми әзірлемені іске асыру және жоғары тауарлы дайындықтағы бәсекеге қабілетті өнімдерін шығару бойынша технологияны меңгеру мақсаты қойылды.
Сонымен қатар, Қазақстан Республикасында 2003-2005 жылдарға арналған металургиялық кешеніндегі төртінші және бесінші өзгертіп жасау өндірісін құруды қамтамасыз ететін ғылыми-техникалық Бағдарламасы әзірленген, мұны іске асыру республиканың металлургиялық саласында жаңа технологияны негіздеу мен әзірлеуге жағдай жасайды. Осындай өндірістерді ұйымдастыру импорт бойынша шығынды бірқатар төмендетуге, жұмыс істеп тұрған өндірістік қуаттылық базасында жаңа жұмыс орындарын құруға, осы өнімге ішкі қажеттілігін қамтамасыз етуге жағдай жасайды.
Бағдарлама материалында қазіргі кездегі Қазақстан Республикасындағы металлургиялық кешенінің өндірістік жағдайы былай сипатталады:
- елімізде қазіргі кездегі өндірісті дамыту үшін ғылымды қажетсінетін, жоғары технологиялық, арнайы материалдар мен қорытпаларының өнеркәсіптік өндірісі мүлдем жоқ;
- машина жасау, мұнай газ, таулы-металлургиялық, жеңіл, тамақ және өнеркәсіптің басқа салалары, құрылыс индустриясы, ауыр машина жасау және кеме жасау үшін темір қақтау және металл өнімдеріне талап етілетін сұрыптау жүргізілмейді.
- ең озық технология негізіндегі – ұнтақты металлургия, электрометаллургия, гальванотехника, жаңа литейлі мен химиялық технологиялар және т.б. материалдар мен металл бұйымдарының өнеркәсіптік өндірісі жоқ.
- балансы аяғына дейін есептелмеген, металлдардың екінші ресурстары жеткіліксіз тиімді пайдаланылады, ал шетелге шығару бақылаусыз жүргізіледі.
Мұндай мақсаттар сервистік-технологиялық экономикасының ұзақ мерзімді жоспарына өту үшін шикізаттық бағытталуынан, жағдайларды дайындауынан бастап өтуіне жағдай жасайтын, экономика саласын әртараптандыру жолымен еліміздің тұрақты дамуына жетуге бағытталған Қазақстан Республикасы Индустриалдық-инновациялы дамудың 2003-2015 жылдарға арналған стратегиясында да қойылған.
Ғаламдық нарық
XX және XXІ ғасырларда шетелдегі халықаралық экономикалық қатынастарды дамытудың негізгі бағыттары металлургия өнеркәсібінде толығымен пайда болған экономиканың ғаламдығы болып табылды. Халықаралық шаруашылық байланысы ғаламдық масштабтағы ресурстарды қайта бөлу және өндірістің тиімділігін көтеру құралына айналды, яғни бұл дүние жүзілік металлургия дамуының мынадай тенденцияларына әкелді:
- дүние жүзілік нарығында ірі біріктірілген компаниялардың рөлін көтеруге;
- өнімнің нарығында жоғары қосылған құн бәсекелестігінің шиеленісуіне және ішкі саудада ұлттық қорғаныс шараларын қолданудың таралуына;
- металл өнімдерін өндіру шығындарының төмендеуі бойынша жұмыстарын активизациялау, осы жағдайда өндірістің анағұрлым шығын түрлері аз мөлшердегі салық пен көліктік шығынды қамтамасыз ететін, анағұрлым арзан табиғи және энергетикалық ресурстары, жұмыс күші бар елдерге ауысады.
2000-2001 жж. тоқыраушылықтан кейін дүние жүзілік экономикасында оң тенденциялары байқалады. Ғаламатты ЖҰӨ-ң өсуі 2002 ж. 3 пайызды, 2003 ж. -3,6 пайызды құрады, ал 2004 ж. 4,2 пайызға өсуі болжанды. Дүние жүзілік экономиканың көтерілуі және металл өнімдеріне сұраныстың өсуі, әсіресе барлық материалды қажетсінетін экономика жағынан, бірінші кезекте Қытайда (2003 ж. оның экономикасының өсуі 9 пайызға, ал болатты тұтыну 34 пайызға өсті), сондай-ақ Индияда және басқа азия елдерінде металл салалары үшін, болат пен шикізатқа дүние жүзілік бағасының елеулі өсуіне әкелді.
Мысалға, АҚШ-та ыссы соғылған болаттың тоннасы 2001 ж. 230-249 доллар, 2004ж. қаңтарда оның құны 330 долларды құраса, ал мамырда -550-600 доллар болды. Францияда 2004 жылдың қаңтарынан болаттың бағасы 60 пайызға көтерілді. Тіпті, 2001 жылы шойынның тоннасы дүние жүзілік нарығында 100 доллар болса, ал қазір ол 300 долларға жетті.
Металл өнімдері бағасының өсуінің тағы да бір себебі, теңіз тасымалдары тарифінің қарқынды өсуі фонында жетекші дүние жүзілік жеткізушілердің темір рудалық шикізатына босату бағасының көтерілуінен болды.
Бағаның өсуі, сонымен қатар шикізаттың маңызды бір түрі – қара металл сынықтарына да қатысты. Қара металл сынықтарының нарығы 2003 жыл ішінде бірнеше рет бағасының өсуін басынан өткізді, және қазір оның бағасы бірқатар өңірлерде тоннасы 300 долларға көтерілді. Бүгінгі таңда темір рудасына жоғары бағасынан басқа қара металлургияда, келешекте қара металл сынықтарының жетіспеушілігіне байланысты, бірқатар проблемалар туындайды. Экологиялық талаптардың және аса тиімділігінің әсерінен дүние жүзілік металлургия үшін шикізаттың осы түрлеріне құндылығы әрқашан өсуде. Батыста соңғы кездері сынықтардан барлық болаттың 70 пайызға жуығы күйдіріледі (Ресейде әзірше тек үштен жуығы).
Американ валютасына айырықша әлсіреуі, сонымен бірге металлға құнының көтерілуіне әкелді. Ірі тұтынушылардың бірі болып табылатын американдықтар үшін еуропалық импорттың құны көтерілуде, бұл АҚШ-ң ішкі өндірушілері бағасының көтерілуін ынталандырады, яғни өзінің жағдайын құнының есебінен қалпына келтіруге тырысады. Шойын мен болат халықаралық институттың статистикасы бойынша (IISI) 2004 жылы болаттың ғаламды өндірісі 8,8 пайызға көтерілді және 1,05 млрд тонна рекордтық деңгейге дейін жетті, оның тұрақты өсу жылдамдығы - 2-3 пайыз. IISI мәліметтеріне сәйкес, болатты шығару Жапонияда 2004 ж. 2 пайыздан 112,7 млн.т., АҚШ – 5,2 пайыздан 98,5 млн т., Ресей – 2,5 пайыздан 65,3 млн.т., Оңтүстік Корея – 2,6 пайыздан 47,5 млн.т., Германия – 3,6 пайыздан 46,4 млн т., Украина – 4,9 пайыздан 38,7 млн.т. дейін, Бразилия – 5,7 пайыздан 32,9 млн т. дейін, Индия – 2,7 пайыздан 32,6 млн.т., Италия - 5,6 пайыздан 28,3 млн т. көтерілді.
Азия елдерінде болатты өндіру 2004 жылы 2003 жылмен салыстырғанда 13,2 пайыздан 499,3 млн.т. өсті. Егер Қытайды санамағанда, өсу көрсеткіші 3 пайызды құрады. Ең ірі болатты өндіруші Қытай болып қалуда, ол 2004 ж. 272,5 млн.т. болат өнімдерін (2003 ж. салыстырғанда -23,2 пайызға көтерілген) балқытты. Жалпы дүние жүзілік болатты өндіруде Қытайдың үлесі 2004 жылы 25,8 пайызды құрады. Бұл ұлттық экономиканы салқындату бойынша ел басшылығымен қабылданған шаралар болатқа ішкі сұранымының көлеміне ғана әсер етті. Сонымен қатар, өркендеп келе жатқан қытай өндірісі дүние жүзі нарығындағы бағалық дүрлікпені төмендетуге қабілетті.
Қазіргі кездегі жағдай
Ішкі технологиялық байланыстардың түрлері бойынша қара металлургияның ірі кәсіпорындары металлургия-энергохимиялық комбинаттарын ұсынады.
Қазіргі кездегі жағдай. Қара металлургияның ірі кәсіпорындары ішкі технологиялық байланысының түрі бойынша металлургия-энергохимиялық комбинаттарын ұсынады. Болатты тоқтаусыз құюуы қазіргі кездегі металлургияның бірден-бір ірі жетістіктері болып табылады. Оны пайдалану өндірістік процессті айырықша жеңілдетеді және құю процессінде толық механизациялау және автоматтандыру үшін жағдай жасайды.
Ірі болатты балқыту зауыттары біртұтас өңірлердің экономикалық әл-ауқатын анықтайтын кәсіпорындар болып табылады. Яғни, бар жоғы үш конверторлық болатты балқыту пешінде жылына 5 млн.т жуық болатты балқытатын «Миттал Стил Теміртау» АҚ (бұрынғы Қарағанды металлургиялық комбинаты) тұрақты жұмысы жоғары білікті он мың мамандарға қызмет көрсететін бірқатар ірі кәсіпорындардың қауыртты және келісілген жұмыстарын талап етеді. Электро энергиялық өндірушілері мен жеткізушілерді, сондай-ақ темір жол және автокөлік жолдарының жүктемесін есепке ала отырып, , руда кенін және Қостанай, Қарағанды, Ақмола және Қазақстанның басқа облыстарының флюстық қосындыларының қызметін үйлестіруді талап етеді.
Бірақ, «Миттал Стил Теміртау» АҚ-ң барлық өнімдері түржиыны бойынша бір типті - табақты болып табылады. Еліміздің тұрақты экономикалық дамуын қамтамасыз ету және саланың аз тәуелсіздігімен сұраным конъюнктурасынан осы өнімнің түріне Қазақстанда және болат өнімдерінің сұрыптамасы бойынша аса икемді басқа өндірістерді құру қажет.
Біршама көлемде және шектелген түржиынында сұрыптап прокаттауды Павлодар қаласындағы трактор зауытының базасында құрылған «Кастинг» фирмасы жүргізеді.
Кәсіпорында өнімнің мынадай түрлерін өндіру меңгерілген:
- 125х125 және 150х150, ұзындығы 11,7 м болаттан құйылған қима дайындау;
- диаметрі 40,60 және 11 мм ұсақтайтын шар;
- диаметрі 100 мм, ұзындығы 4200,5300 м ұсақтайтын стержендер;
- А-3 класындағы, диаметрі 12,16 және 20 мм арматуралық болат.
Ішкі нарықтағы тапшылыққа байланысты, Қазақстанда сұрыптап прокаттау импортының жалпы көлемі соңғы бес жыл ішінде 7-ден аса өсті және 2004 жылы кедендік статистика бойынша 766 мың т. жетті.
Болат құбырларын өндіру көлемі республикада сондай-ақ айырықша емес. 1988 жылы Теміртау қ. «Кармет» АҚ-мен РД 20-86 электро балқыту қондырғысының жұмысы іске қосылған болатын, мұнда сумен қамтамасыз ету жүйесі үшін 15-86 мм диаметріндегі құбырлар дайындалады және желінің өнімділігі жылына 20 мың тоннаға дейін. 1991 жылы РГТО заутында («Қарағандыкөмір» АҚ) өнімділігі жылына 15 мың тоннаға дейінгі құбырлық балқыту қондырғысы дайындалған, шығарылған құбырлардың диаметрі – 114, 127, 159 мм. 1999 жылы Алматы қ. «Меридиан» фирмасы өнімділігі жылына 5 мың тоннаға дейінгі құбырлық балқыту қондырғысы шығарылды, шығарылған құбырлардың диаметрі 114 мм. Осы өндірістің қуаттылығы құбырларды шетелге экспорттау туралы айтпағанда, Қазақстанның ішкі нарығының қажеттілігін қамтамасыз ету жағдайы жоқ.
Қазақстанда болат құбырларын импорттау көлемі соңғы 4 жылда 200 мың т. көтерілді және 459 мың т. жетті, сонымен бірге 2002-2004 жылы мұнай газ түржиыны құбырларын импорттау 260 мың т. деңгейіне тұрақтанды. Осылай көмірсутекті жеткізуге қатыссыз, салаларда болат құбырларына сұранымының өсуін құрастыру айқын көрінеді.
Қазақстанның жер қойнауында болат өнімдерін кең ассортиментте және жоғары сапада өндіру үшін барлық қажетті шикізат материалдары бар. Республикадағы қайта жаңғырған тау-металлургиялық және энергетикалық кешені және сақталған ғылыми-техникалық әлеуеті қазіргі уақытта болатты балқытып өзгертудің қазіргі кездегі технологиясын меңгеруге қабілетті. Келешекте болат балқыту кешенінің шикізат базасы еріндік темірді – доғалық пештерде болатты балқыту кезінде шойын мен металдың орнын басатын жоғары сапалы шикізатты алуымен, Қазақстанда руда мен концентраттардан темірді тікелей қалпына келтіру технологиясын меңгеруімен айырықша кеңейуі мүмкін.
Қара металлургияда қазіргі кездегі материалдарды алудың жаңа технологиясын құру көмірсутекті төмен легірленген, легірленген, таттанбайтын және болаттың басқа маркаларынан жоғары төзімді және икемді сұрыптап қақтауды алудың технологиясын әзірлеуге жағдай жасайды. Мұндай өнімдерді шығару сұрыптап қақтау импортының көлемін қысқартуға жағдай жасайды және болашақта оны экспорттау, инновациялық дамуды қамтамасыз ету үшін негіз болуы мүмкін. «Қазақстанның Инвестициялық қоры» АҚ болатты қақтауды – тік жікті құбырларды, орта сортты қақтау, металды конструкциялау, метиздер, жабынды бұйымдар, машина жасау мен құрылыс үшін жартылай өнімдер, сондай-ақ жоғары дейгей дайындығындағы өнімнің басқа түрлерін шығару және қайта өндіру кластерлерін дамыту бойынша жобаларды қолдайды.
Қара металлургия құрамы
- кенсіз шикізат өндірісі (отқа төзімді сазбалшық, флюстік шикізат және т.б.);
- қара металл өндірісі (қара металдарға шойын, болат, прокат, металл ұнтақтары, домна ферроқорытпалары жатады);
- құбыр өндірісі (болат және шойын құбыр өндірісі);
- кокс-химия өндірісі (кокс, кокс газын шығару);
- қара металдарды екінші реттік өңдеу (металл сынығы мен қара металл қалдықтарын ұсақтау).
Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Category:Steel industry |
Бұл мақаладағы не оның бөлімдеріндегі ақпарат ескірген. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Қara metallurgiya ozinin negizgi onimderin ekinshi ret kajta ondeudin ayaktalgan kezenin kamtamasyz etetin galamat sala zhәne sonymen birge baska salalar men ondiristerdin kaldyktaryn kәdege zharatuga kabiletti bolyp tabylady Қazakstan үshin kara metallurgiya ekinshi dүnie zhүzilik sogysynan kejingi zhyldary gana pajda bolgan auyr onerkәsiptin salystyrmaly tүrdegi zhas salasy Қazakstanda shojyn bolat bujymdardy ilemdeu zhәne ferrokorytpa ondiriledi Bolatty ondiru zhәne tutynu kolemi әrkashan memlekettin ekonomikalyk kuatynyn negizgi korsetkishterinin kataryna kiretin Sondyktan Қazakstan Respublikasy Үkimetimen elimizde importtyn ornyn basatyn zhәne eksporttyk әleuetin koteretin metallurgiyalyk kesheninde zhogary tauarlyk dajyndyktagy onimdi shygaru osimin kamtamasyz etetin gylymdy kazhetsinetin bәsekege kabylettiligin kuruga bagyttalgan birkatar bagdarlamalar әzirlendi Қazakstan Respublikasynyn 1999 2003 zhyldarga arnalgan tau ken metallurgiya keshenin damytudyn turakty zhumys isteuin zhәne strategiyalyk basymdylygyn gylymi tehnikalyk kamtamasyz etu Respublikalyk maksatty gylymi tehnikalyk Bagdarlamasymen shagyn zhәne orta ondirisin kuru zholymen gylymi әzirlemeni iske asyru zhәne zhogary tauarly dajyndyktagy bәsekege kabiletti onimderin shygaru bojynsha tehnologiyany mengeru maksaty kojyldy Sonymen katar Қazakstan Respublikasynda 2003 2005 zhyldarga arnalgan metalurgiyalyk keshenindegi tortinshi zhәne besinshi ozgertip zhasau ondirisin kurudy kamtamasyz etetin gylymi tehnikalyk Bagdarlamasy әzirlengen muny iske asyru respublikanyn metallurgiyalyk salasynda zhana tehnologiyany negizdeu men әzirleuge zhagdaj zhasajdy Osyndaj ondiristerdi ujymdastyru import bojynsha shygyndy birkatar tomendetuge zhumys istep turgan ondiristik kuattylyk bazasynda zhana zhumys oryndaryn kuruga osy onimge ishki kazhettiligin kamtamasyz etuge zhagdaj zhasajdy Bagdarlama materialynda kazirgi kezdegi Қazakstan Respublikasyndagy metallurgiyalyk kesheninin ondiristik zhagdajy bylaj sipattalady elimizde kazirgi kezdegi ondiristi damytu үshin gylymdy kazhetsinetin zhogary tehnologiyalyk arnajy materialdar men korytpalarynyn onerkәsiptik ondirisi mүldem zhok mashina zhasau munaj gaz tauly metallurgiyalyk zhenil tamak zhәne onerkәsiptin baska salalary kurylys industriyasy auyr mashina zhasau zhәne keme zhasau үshin temir kaktau zhәne metall onimderine talap etiletin suryptau zhүrgizilmejdi en ozyk tehnologiya negizindegi untakty metallurgiya elektrometallurgiya galvanotehnika zhana litejli men himiyalyk tehnologiyalar zhәne t b materialdar men metall bujymdarynyn onerkәsiptik ondirisi zhok balansy ayagyna dejin eseptelmegen metalldardyn ekinshi resurstary zhetkiliksiz tiimdi pajdalanylady al shetelge shygaru bakylausyz zhүrgiziledi Mundaj maksattar servistik tehnologiyalyk ekonomikasynyn uzak merzimdi zhosparyna otu үshin shikizattyk bagyttaluynan zhagdajlardy dajyndauynan bastap otuine zhagdaj zhasajtyn ekonomika salasyn әrtaraptandyru zholymen elimizdin turakty damuyna zhetuge bagyttalgan Қazakstan Respublikasy Industrialdyk innovaciyaly damudyn 2003 2015 zhyldarga arnalgan strategiyasynda da kojylgan Ғalamdyk narykXX zhәne XXI gasyrlarda sheteldegi halykaralyk ekonomikalyk katynastardy damytudyn negizgi bagyttary metallurgiya onerkәsibinde tolygymen pajda bolgan ekonomikanyn galamdygy bolyp tabyldy Halykaralyk sharuashylyk bajlanysy galamdyk masshtabtagy resurstardy kajta bolu zhәne ondiristin tiimdiligin koteru kuralyna ajnaldy yagni bul dүnie zhүzilik metallurgiya damuynyn mynadaj tendenciyalaryna әkeldi dүnie zhүzilik narygynda iri biriktirilgen kompaniyalardyn rolin koteruge onimnin narygynda zhogary kosylgan kun bәsekelestiginin shielenisuine zhәne ishki saudada ulttyk korganys sharalaryn koldanudyn taraluyna metall onimderin ondiru shygyndarynyn tomendeui bojynsha zhumystaryn aktivizaciyalau osy zhagdajda ondiristin anagurlym shygyn tүrleri az molsherdegi salyk pen koliktik shygyndy kamtamasyz etetin anagurlym arzan tabigi zhәne energetikalyk resurstary zhumys kүshi bar elderge auysady 2000 2001 zhzh tokyraushylyktan kejin dүnie zhүzilik ekonomikasynda on tendenciyalary bajkalady Ғalamatty ZhҰӨ n osui 2002 zh 3 pajyzdy 2003 zh 3 6 pajyzdy kurady al 2004 zh 4 2 pajyzga osui bolzhandy Dүnie zhүzilik ekonomikanyn koterilui zhәne metall onimderine suranystyn osui әsirese barlyk materialdy kazhetsinetin ekonomika zhagynan birinshi kezekte Қytajda 2003 zh onyn ekonomikasynyn osui 9 pajyzga al bolatty tutynu 34 pajyzga osti sondaj ak Indiyada zhәne baska aziya elderinde metall salalary үshin bolat pen shikizatka dүnie zhүzilik bagasynyn eleuli osuine әkeldi Mysalga AҚSh ta yssy sogylgan bolattyn tonnasy 2001 zh 230 249 dollar 2004zh kantarda onyn kuny 330 dollardy kurasa al mamyrda 550 600 dollar boldy Franciyada 2004 zhyldyn kantarynan bolattyn bagasy 60 pajyzga koterildi Tipti 2001 zhyly shojynnyn tonnasy dүnie zhүzilik narygynda 100 dollar bolsa al kazir ol 300 dollarga zhetti Metall onimderi bagasynyn osuinin tagy da bir sebebi teniz tasymaldary tarifinin karkyndy osui fonynda zhetekshi dүnie zhүzilik zhetkizushilerdin temir rudalyk shikizatyna bosatu bagasynyn koteriluinen boldy Baganyn osui sonymen katar shikizattyn manyzdy bir tүri kara metall synyktaryna da katysty Қara metall synyktarynyn narygy 2003 zhyl ishinde birneshe ret bagasynyn osuin basynan otkizdi zhәne kazir onyn bagasy birkatar onirlerde tonnasy 300 dollarga koterildi Bүgingi tanda temir rudasyna zhogary bagasynan baska kara metallurgiyada keleshekte kara metall synyktarynyn zhetispeushiligine bajlanysty birkatar problemalar tuyndajdy Ekologiyalyk talaptardyn zhәne asa tiimdiliginin әserinen dүnie zhүzilik metallurgiya үshin shikizattyn osy tүrlerine kundylygy әrkashan osude Batysta songy kezderi synyktardan barlyk bolattyn 70 pajyzga zhuygy kүjdiriledi Resejde әzirshe tek үshten zhuygy Amerikan valyutasyna ajyryksha әlsireui sonymen birge metallga kunynyn koteriluine әkeldi Iri tutynushylardyn biri bolyp tabylatyn amerikandyktar үshin europalyk importtyn kuny koterilude bul AҚSh n ishki ondirushileri bagasynyn koteriluin yntalandyrady yagni ozinin zhagdajyn kunynyn esebinen kalpyna keltiruge tyrysady Shojyn men bolat halykaralyk instituttyn statistikasy bojynsha IISI 2004 zhyly bolattyn galamdy ondirisi 8 8 pajyzga koterildi zhәne 1 05 mlrd tonna rekordtyk dengejge dejin zhetti onyn turakty osu zhyldamdygy 2 3 pajyz IISI mәlimetterine sәjkes bolatty shygaru Zhaponiyada 2004 zh 2 pajyzdan 112 7 mln t AҚSh 5 2 pajyzdan 98 5 mln t Resej 2 5 pajyzdan 65 3 mln t Ontүstik Koreya 2 6 pajyzdan 47 5 mln t Germaniya 3 6 pajyzdan 46 4 mln t Ukraina 4 9 pajyzdan 38 7 mln t dejin Braziliya 5 7 pajyzdan 32 9 mln t dejin Indiya 2 7 pajyzdan 32 6 mln t Italiya 5 6 pajyzdan 28 3 mln t koterildi Aziya elderinde bolatty ondiru 2004 zhyly 2003 zhylmen salystyrganda 13 2 pajyzdan 499 3 mln t osti Eger Қytajdy sanamaganda osu korsetkishi 3 pajyzdy kurady En iri bolatty ondirushi Қytaj bolyp kaluda ol 2004 zh 272 5 mln t bolat onimderin 2003 zh salystyrganda 23 2 pajyzga koterilgen balkytty Zhalpy dүnie zhүzilik bolatty ondirude Қytajdyn үlesi 2004 zhyly 25 8 pajyzdy kurady Bul ulttyk ekonomikany salkyndatu bojynsha el basshylygymen kabyldangan sharalar bolatka ishki suranymynyn kolemine gana әser etti Sonymen katar orkendep kele zhatkan kytaj ondirisi dүnie zhүzi narygyndagy bagalyk dүrlikpeni tomendetuge kabiletti Қazirgi kezdegi zhagdajIshki tehnologiyalyk bajlanystardyn tүrleri bojynsha kara metallurgiyanyn iri kәsiporyndary metallurgiya energohimiyalyk kombinattaryn usynady Қazirgi kezdegi zhagdaj Қara metallurgiyanyn iri kәsiporyndary ishki tehnologiyalyk bajlanysynyn tүri bojynsha metallurgiya energohimiyalyk kombinattaryn usynady Bolatty toktausyz kuyuuy kazirgi kezdegi metallurgiyanyn birden bir iri zhetistikteri bolyp tabylady Ony pajdalanu ondiristik processti ajyryksha zhenildetedi zhәne kuyu processinde tolyk mehanizaciyalau zhәne avtomattandyru үshin zhagdaj zhasajdy Iri bolatty balkytu zauyttary birtutas onirlerdin ekonomikalyk әl aukatyn anyktajtyn kәsiporyndar bolyp tabylady Yagni bar zhogy үsh konvertorlyk bolatty balkytu peshinde zhylyna 5 mln t zhuyk bolatty balkytatyn Mittal Stil Temirtau AҚ buryngy Қaragandy metallurgiyalyk kombinaty turakty zhumysy zhogary bilikti on myn mamandarga kyzmet korsetetin birkatar iri kәsiporyndardyn kauyrtty zhәne kelisilgen zhumystaryn talap etedi Elektro energiyalyk ondirushileri men zhetkizushilerdi sondaj ak temir zhol zhәne avtokolik zholdarynyn zhүktemesin esepke ala otyryp ruda kenin zhәne Қostanaj Қaragandy Akmola zhәne Қazakstannyn baska oblystarynyn flyustyk kosyndylarynyn kyzmetin үjlestirudi talap etedi Birak Mittal Stil Temirtau AҚ n barlyk onimderi tүrzhiyny bojynsha bir tipti tabakty bolyp tabylady Elimizdin turakty ekonomikalyk damuyn kamtamasyz etu zhәne salanyn az tәuelsizdigimen suranym konyunkturasynan osy onimnin tүrine Қazakstanda zhәne bolat onimderinin suryptamasy bojynsha asa ikemdi baska ondiristerdi kuru kazhet Birshama kolemde zhәne shektelgen tүrzhiynynda suryptap prokattaudy Pavlodar kalasyndagy traktor zauytynyn bazasynda kurylgan Kasting firmasy zhүrgizedi Kәsiporynda onimnin mynadaj tүrlerin ondiru mengerilgen 125h125 zhәne 150h150 uzyndygy 11 7 m bolattan kujylgan kima dajyndau diametri 40 60 zhәne 11 mm usaktajtyn shar diametri 100 mm uzyndygy 4200 5300 m usaktajtyn sterzhender A 3 klasyndagy diametri 12 16 zhәne 20 mm armaturalyk bolat Ishki naryktagy tapshylykka bajlanysty Қazakstanda suryptap prokattau importynyn zhalpy kolemi songy bes zhyl ishinde 7 den asa osti zhәne 2004 zhyly kedendik statistika bojynsha 766 myn t zhetti Bolat kubyrlaryn ondiru kolemi respublikada sondaj ak ajyryksha emes 1988 zhyly Temirtau k Karmet AҚ men RD 20 86 elektro balkytu kondyrgysynyn zhumysy iske kosylgan bolatyn munda sumen kamtamasyz etu zhүjesi үshin 15 86 mm diametrindegi kubyrlar dajyndalady zhәne zhelinin onimdiligi zhylyna 20 myn tonnaga dejin 1991 zhyly RGTO zautynda Қaragandykomir AҚ onimdiligi zhylyna 15 myn tonnaga dejingi kubyrlyk balkytu kondyrgysy dajyndalgan shygarylgan kubyrlardyn diametri 114 127 159 mm 1999 zhyly Almaty k Meridian firmasy onimdiligi zhylyna 5 myn tonnaga dejingi kubyrlyk balkytu kondyrgysy shygaryldy shygarylgan kubyrlardyn diametri 114 mm Osy ondiristin kuattylygy kubyrlardy shetelge eksporttau turaly ajtpaganda Қazakstannyn ishki narygynyn kazhettiligin kamtamasyz etu zhagdajy zhok Қazakstanda bolat kubyrlaryn importtau kolemi songy 4 zhylda 200 myn t koterildi zhәne 459 myn t zhetti sonymen birge 2002 2004 zhyly munaj gaz tүrzhiyny kubyrlaryn importtau 260 myn t dengejine turaktandy Osylaj komirsutekti zhetkizuge katyssyz salalarda bolat kubyrlaryna suranymynyn osuin kurastyru ajkyn korinedi Қazakstannyn zher kojnauynda bolat onimderin ken assortimentte zhәne zhogary sapada ondiru үshin barlyk kazhetti shikizat materialdary bar Respublikadagy kajta zhangyrgan tau metallurgiyalyk zhәne energetikalyk kesheni zhәne saktalgan gylymi tehnikalyk әleueti kazirgi uakytta bolatty balkytyp ozgertudin kazirgi kezdegi tehnologiyasyn mengeruge kabiletti Keleshekte bolat balkytu kesheninin shikizat bazasy erindik temirdi dogalyk peshterde bolatty balkytu kezinde shojyn men metaldyn ornyn basatyn zhogary sapaly shikizatty aluymen Қazakstanda ruda men koncentrattardan temirdi tikelej kalpyna keltiru tehnologiyasyn mengeruimen ajyryksha kenejui mүmkin Қara metallurgiyada kazirgi kezdegi materialdardy aludyn zhana tehnologiyasyn kuru komirsutekti tomen legirlengen legirlengen tattanbajtyn zhәne bolattyn baska markalarynan zhogary tozimdi zhәne ikemdi suryptap kaktaudy aludyn tehnologiyasyn әzirleuge zhagdaj zhasajdy Mundaj onimderdi shygaru suryptap kaktau importynyn kolemin kyskartuga zhagdaj zhasajdy zhәne bolashakta ony eksporttau innovaciyalyk damudy kamtamasyz etu үshin negiz boluy mүmkin Қazakstannyn Investiciyalyk kory AҚ bolatty kaktaudy tik zhikti kubyrlardy orta sortty kaktau metaldy konstrukciyalau metizder zhabyndy bujymdar mashina zhasau men kurylys үshin zhartylaj onimder sondaj ak zhogary dejgej dajyndygyndagy onimnin baska tүrlerin shygaru zhәne kajta ondiru klasterlerin damytu bojynsha zhobalardy koldajdy Қara metallurgiya kuramykensiz shikizat ondirisi otka tozimdi sazbalshyk flyustik shikizat zhәne t b kara metall ondirisi kara metaldarga shojyn bolat prokat metall untaktary domna ferrokorytpalary zhatady kubyr ondirisi bolat zhәne shojyn kubyr ondirisi koks himiya ondirisi koks koks gazyn shygaru kara metaldardy ekinshi rettik ondeu metall synygy men kara metall kaldyktaryn usaktau Ortakkorda bugan katysty media fajldar bar Category Steel industryBul makaladagy ne onyn bolimderindegi akparat eskirgen