Қамыстысай — құрып кеткен өзен аңғары. Аңғардың қалыптаса бастауы төменгі олигоценге, Шаған теңізінің (осыдан 40 млн. жыл бұрын) қайтқан кезіне жатады. Бастауы Сарыарқа аумағында жатыр. Ежелгі Қамысты өзені (Палеокамышловка) Көкшетау қыратынан бастау алып, ірі, қазір кеуіп қалған Қарасор көлі (шамамен Шаған мен Қамысақты өзендері аралығында) аумағындағы жазыққа шығады. Қазір Үлкен Тораңғыл көліне құятын Қамысақты өзені төрттік кезінде Қамыстының (Прокамышловканың) басталатын жері болатын. Одан әрі аңғар Ертіс өзеніне дейін Басқарасу бұлағы, Балықты көлі т.б. өзеншелер ағып жатқан, қазір мұнда шағын сулы арна ғана қалды. Қамыстысайдың толық ағасы 1745 ж. шыққан «Атлас государственной империи» картасында белгіленген. 18 ғасырда Қамыстысай бірнеше жанама тармақтарын қосып, ұзыннан-ұзақ созылған көлдер тізбегіне айналды және су көп кезеңдерде қалпына келе бастады. 19 ғасырда көлдер арасындағы ағын біртіндеп тоқтады. Олардың арасындағы суағар Полудин селосына дейін жеткені 1865 ж. байқалды. Қазіргі Қамыстысай – солтүстік-шығыс бағыттағы Есіл-Ертіс өзендері аралығын қиып өтетін жайпақ, түбі ойпат. Ені 2-3 км, тереңдігі 20-30 м.
Тағы қараңыз
Дереккөздер
- Солтүстік Қазақстан облысы. Энциклопедия. – Алматы: «Арыс» баспасы, 2006. – 704 б. ISBN 9965-17-340-0
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Қamystysaj kuryp ketken ozen angary Angardyn kalyptasa bastauy tomengi oligocenge Shagan tenizinin osydan 40 mln zhyl buryn kajtkan kezine zhatady Bastauy Saryarka aumagynda zhatyr Ezhelgi Қamysty ozeni Paleokamyshlovka Kokshetau kyratynan bastau alyp iri kazir keuip kalgan Қarasor koli shamamen Shagan men Қamysakty ozenderi aralygynda aumagyndagy zhazykka shygady Қazir Үlken Torangyl koline kuyatyn Қamysakty ozeni torttik kezinde Қamystynyn Prokamyshlovkanyn bastalatyn zheri bolatyn Odan әri angar Ertis ozenine dejin Baskarasu bulagy Balykty koli t b ozensheler agyp zhatkan kazir munda shagyn suly arna gana kaldy Қamystysajdyn tolyk agasy 1745 zh shykkan Atlas gosudarstvennoj imperii kartasynda belgilengen 18 gasyrda Қamystysaj birneshe zhanama tarmaktaryn kosyp uzynnan uzak sozylgan kolder tizbegine ajnaldy zhәne su kop kezenderde kalpyna kele bastady 19 gasyrda kolder arasyndagy agyn birtindep toktady Olardyn arasyndagy suagar Poludin selosyna dejin zhetkeni 1865 zh bajkaldy Қazirgi Қamystysaj soltүstik shygys bagyttagy Esil Ertis ozenderi aralygyn kiyp otetin zhajpak tүbi ojpat Eni 2 3 km terendigi 20 30 m Қamystysaj garyshtan korinisiOmby oblysyndagy Қamystysaj Maryanov audany Piketnoe Қamystysajdyn tuzdy koliPokrovskoe Қamystysajdyn tushy koliTagy karanyzҚamysty ozeni Қamysakty ozeniDerekkozderSoltүstik Қazakstan oblysy Enciklopediya Almaty Arys baspasy 2006 704 b ISBN 9965 17 340 0