Қазақтың Халық Музыка Аспаптары Мұражайы – мәдени мекеме. 1981 жылы ашылып, 1990 жылы Ықылас Дүкенұлы есімі берілген. Мұражай ғимараты 1903 жылы археолог жобасы бойынша салынған сәулет өнерінің ескерткіші. Онда 9 көрме залы, әкім., шаруашылық және қызмет бөлмелері бар. Қазақ халқының музыкалық фольклоры туралы, музыка аспаптарының тарихы, аспаптық музыка өнерінің қазіргі жағдайы жайлы мол мағлұмат беретін мұражайдың құрылу, қалыптасу және даму тарихы белгілі мәдениет және қоғам қайраткерлері, академик-ғалымдар – , , , , т.б. есімдерімен тығыз байланысты. Мұражайға көне түркі дәуіріне жататын “Бақсы тас”, ішінде тас моншақтары бар уілдекті “дүңгіршек”, көне қыпшақ дәуіріндегі үрлемелі “”, Оңтүстік Қазақстан өңірінен табылған “Күйші” аталатын тас мүсін, көне Ақтөбе орнынан табылған ысқырық аспабы, т.б. қойылған. Сондай-ақ, мұнда қос ішекті, қуыс мойын, кең шанақты, екі жақты деп аталатын домбыра түрлері, нарқобыз, қылқобыз, жезқобыз, сазген, шертер, дұдыға, тоқылдақ, тұяқтас, шартылдауық, сақпан, сырнай, шаңқобыз, жетіген, желбуаз, шыңдауыл, т.б. сирек кездесетін музыка аспаптары жинақталған.
18 ғасырда өмір сүрген бақсы-жырау көне , үш ішекті домбырасы, Мұрын, Дина, , Біржан сал, Махамбет, домбыралары, аспапшы-шебер қобызы, т.б. тарихи мұралар бар. Мұражайда ұлттық аспаптармен қоса, түркі тектес халықтар мен шет ел халықтарының үш жүзден аса музыкалық аспаптары қойылған тұрақты көрме залы жұмыс істейді. Бұл коллекцияларды жинап, сақтау, зерттеу және насихаттау ісімен ғылыми-қор, ғылыми-зертхана және ғылыми-насихат бөлімдері айналысады. Тарихи мұралар (1982), (1984), (1985), (1987), (1988), АҚШ-та (1989), т.б. елдерде өткен халықар. жәрмеңкелердің мәдени шараларына арналған көрмелерінде көрсетілді. Бұл істе мұражай қызметкерлерінің күшімен құрылған “Сазген” көне аспаптар ансамблінің рөлі зор.
Дереккөздер
- “Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9
- Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Қazaktyn Halyk Muzyka Aspaptary Murazhajy mәdeni mekeme 1981 zhyly ashylyp 1990 zhyly Ykylas Dүkenuly esimi berilgen Murazhaj gimaraty 1903 zhyly arheolog zhobasy bojynsha salyngan sәulet onerinin eskertkishi Onda 9 korme zaly әkim sharuashylyk zhәne kyzmet bolmeleri bar Қazak halkynyn muzykalyk folklory turaly muzyka aspaptarynyn tarihy aspaptyk muzyka onerinin kazirgi zhagdajy zhajly mol maglumat beretin murazhajdyn kurylu kalyptasu zhәne damu tarihy belgili mәdeniet zhәne kogam kajratkerleri akademik galymdar t b esimderimen tygyz bajlanysty Murazhajga kone tүrki dәuirine zhatatyn Baksy tas ishinde tas monshaktary bar uildekti dүngirshek kone kypshak dәuirindegi үrlemeli Ontүstik Қazakstan onirinen tabylgan Kүjshi atalatyn tas mүsin kone Aktobe ornynan tabylgan yskyryk aspaby t b kojylgan Sondaj ak munda kos ishekti kuys mojyn ken shanakty eki zhakty dep atalatyn dombyra tүrleri narkobyz kylkobyz zhezkobyz sazgen sherter dudyga tokyldak tuyaktas shartyldauyk sakpan syrnaj shankobyz zhetigen zhelbuaz shyndauyl t b sirek kezdesetin muzyka aspaptary zhinaktalgan 18 gasyrda omir sүrgen baksy zhyrau kone үsh ishekti dombyrasy Muryn Dina Birzhan sal Mahambet dombyralary aspapshy sheber kobyzy t b tarihi muralar bar Murazhajda ulttyk aspaptarmen kosa tүrki tektes halyktar men shet el halyktarynyn үsh zhүzden asa muzykalyk aspaptary kojylgan turakty korme zaly zhumys istejdi Bul kollekciyalardy zhinap saktau zertteu zhәne nasihattau isimen gylymi kor gylymi zerthana zhәne gylymi nasihat bolimderi ajnalysady Tarihi muralar 1982 1984 1985 1987 1988 AҚSh ta 1989 t b elderde otken halykar zhәrmenkelerdin mәdeni sharalaryna arnalgan kormelerinde korsetildi Bul iste murazhaj kyzmetkerlerinin kүshimen kurylgan Sazgen kone aspaptar ansamblinin roli zor Derekkozder Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 Қazak mәdenieti Enciklopediyalyk anyktamalyk Almaty Aruna Ltd ZhShS 2005 ISBN 9965 26 095 8Osy makala kazak mәdenieti turaly bastama bolyp tabylady Buny tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektesuinizdi surajmyz Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet