Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Футбол Қазақстанда ең әйгілі спорт түрлерінің бірі саналады. Қазақстандық футболдың басқарушы органы болып 1992 жылы құрылған Қазақстан Футбол Федерациясы табылады. 1994 жылы Қазақстан FIFA-ның толыққанды мүшесі атанды. 2001 жылға дейін Азиялық конфедерацияға кірген болса, 2002 жылы UEFA құрамына өткен.
2002 жылдың 25 сәуірінде Қазақстан UEFA-ның 52-ші мүшесі болып қабылданды. Қазақстан футбол федерациясын Еуропа футбол қауымдастықтары одағы құрамына қабылдау туралы шешім Стокгольмде өткен УЕФА конгресінде бекітілген. Содан бері бұл күн Қазақстан футболы күні ретінде аталып өтіледі.
Қазақстанның алғашқы футбол клубтары 1913 жылы Семей қаласында пайда болған.
1991 жылға дейінгі тарихы
1913-14 жылдар
Семей қаласында ССК, “Олимп”, “Ласточка”, “Орлята” және “Ярыш” атты алғашқы қазақстандық командалар пайда болды. Кейбір деректерде аяқдоп ойынын Орталық Азия мен Сібір бойынша ірі сауда орталықтарының бірі саналған Семей қаласына ағылшын саудагерлері алып келгені айтылады.
Кезінде «Ярыш» футбол клубының сапында қазақ атын әлемге «Абай жолы» роман-эпопеясымен танытқан әдебиет алыбы Мұхтар Омарханұлы Әуезов (1897 - 1961) өнер көрсеткен. Жас Мұхтармен бірге жасыл алаңға шыққан отандық футболдың қарлығаштары (капитан), Қасымхан Мұхаммедов, Салах Хисматуллин, Зиятдин Рыспаев, Мұхаммед Сайдашев, Юнус Нигматуллин, Әміржан Сыздықов, Ғабдулхан Ғаббасов, Мұхамедулла Құрманов, Гусман Ямбушев, Сабыржан Ахмедшин секілді жеткіншектер біздің елде бұл спорт түрінің кең таралуына жол ашты. Семейлік футбол жылнамашысы Евгений Один тапқан деректерге сүйенер болсақ «Ярыш» халықаралық бәсекеге қатысқан алғашқы команда болып есептеледі. Әңгіме «Ярыштың» Семей қаласындағы Бірінші дүниежүзілік соғыс тұтқындарынан жасақталған командаға қарсы өткізген кездесулеріне қатысты. Әскери тұтқындар арасында біздің командаға қарсы 1912 жылғы Олимпиада ойындарының екі қатысушысы өнер көрсеткен. Қазақстандық футболдың қарлығаштары алғашқы ойындарын Қазан төңкерісіне дейін күз сайын өткізілетін атақты Семей жәрмеңкесі өтетін алаңқайда өткізіп келді.
1915-16 жылдар
Танымалдығы күн санап артқан аяқдоп ойыны Павлодарға да жетті. Ертіс жағасындағы қалада “Ястреб” және “Звездочка” командалары пайда болды. Семей мен павлодарлық командалар Ресей империясының көршілес орналасқан губернияларының командаларымен жиі кездесе отырып футболдың Орта Азия мен Сібірде кең танылуына жол ашты.
1921 жыл
Жамбыл қаласында Қазақстандағы алғашқы футбол алаңы пайдалануға берілді.
1928 жыл
Петропавл қаласында Қазақ АКСР (Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы) губернияларының командалары арасында ресми жарыс өткізілді. Аталмыш турнирге қатысқан ойыншылардан Қазақстан тарихындағы тұңғыш құрама команда жасақталып, бұл ұжым РКФСР (Ресей Кеңестік Федеративті Социалистік Республикасы) облыстары мен автономиялары халықтарының I Бүкілодақтық жұмысшылар Спартакиадасы іріктеу бәсекесіне қатысты. Қазан қаласында өткен жарыста қазақстандық команда бес кездесу өткізіп, турнир қортындысы бойынша екінші орынға ие болды.
1936 жыл
Қазақстандық команда алғаш рет Бүкілодақтық ресми бәсекеге қатысты. I КСРО Кубогінің 1/32 финалдық кездесуіне қатысудан бас тартқан Куйбышевтік клубтастарын алмастырған Ақтөбе қаласының «Динамо» командасы мәскеулік ЦДКА- мен кездесу өткізді. Матч қортындысы мәскеуліктердің пайдасында 4:0 болып аяқталды.
1937 жыл
Қазақстандық команда алғаш рет кәсіпқой клубтар арасындағы КСРО чемпионатына қатысуға мүмкіндік алды. Кеңес Одағының ІІІ Чемпионатындағы «Шығыс қалалары» тобында өнер көрсеткен алматылық «Динамо» жеті қатысушының арасында үшінші орынға ие болды.
1940 жыл
Қазақстандық клубтың бүкілодақтық деңгейде алғаш рет жеңіске жеткен жылы. Алматылық «Динамо» Таганрогта өткен КСРО-ның Денешынықтыру ұжымдары Кубогінің финалындағы екінші матчта жергілікті «Торпедоны» 3-1 есебімен ұтып, бағалы жүлдеге қол жеткізді. Халық арасында «Миллиондар кубогі» деген атқа ие бұл жарыстың бастапқы кезеңінде ұзын саны 2150(!) өнер көрсеткен.
1946 жыл
Қазақстанның спорттық ұжымдар арасындағы І Чемпионаты тұсауын кесті. Турнирдің алғашқы жеңімпазы жамбылдық «Локомотив».
1948 жыл
Спорттық ұжымдар арасындағы алғашқы Қазақстан Кубогі сарапқа салынды. Аталмыш жүлденің алғашқы жеңімпазы қарағандылық «Динамо»
1951 жыл
Алғашқы кезеңдерде Баку, Одесса және Сталинградтық ұжымдарды жеңген шымкенттік “Металлург” ВЦСПС Кубогінің финалына жолдама алды. Ақтық сында оңтүстікқазақстандық ұжым кемеровтік “Шахтерді” 3:1 есебімен тізе бүктірді.
1957 жыл
Қазақстан футболының тарихындағы алғашқы ресми халықаралық матч. Алматыда жергілікті «Қайрат» финляндиялық «Вааса» командасымен жолдастық кездесу өткізіп, 4 - 0 есебімен жеңіске жетті.
1959 жыл
Қазақ КСР Футбол Федерациясы құрылды.
1960 жыл
Алматылық «Қайрат» қазақстандық командалар арасында алғаш рет жоғары дивизион клубтары арасындағы КСРО чемпионатына қатысуға жолдама алды.
1960 жыл
Қазақстандық футболшылар КСРО Чемпионатының жоғарғы дивизионындағы алғашқы голдарын соқты. Мәскеулік «Локомотивтің» қақпасына соғылған тарихи голдың авторы қайраттық .
1960-61 жылдар
Өскемендік “Торпедо” Миллиондар Кубогінің жартылай финалына шықты.
1962 жыл
Қарағандылық “Шахтер” қазақстандық клубтар арасында алғаш болып КСРО-ның «Б» класындағы командалар өнер көрсететін чемпионатының ІІ аймағында жеңімпаз атанды. Аталмыш турнирдің І және ІІ аймағындағы жеңімпаздар арасында өткен екі кездесуден тұратын финалдық ойынның қортындысы бойынша қарағандылықтар Гомель қаласының “Локомотив” командасын ұтып (1:0 и 0:0), КСРО чемпионатының “А” класындағы командалар бәсекесіндегі ІІ топта өнер көрсетуге мүмкіндік алды.
1963 жыл
Алматылық “Қайрат”, КСРО –ның XXII Кубогінің жартылай финалына шығып, қазақстандық клубтардың аталмыш турнирдегі ең жоғарғы жетістігіне қол жеткізді. Финалдың жолдамасына таласқан алматылықтар мен донецкілік “Шахтер” арасындағы жартылай финалдық кездесудің тек қосымша уақытында ғана украиналық команда 2:1 есебімен жеңіске жете алды.
1964 жыл
Алғашқы кезеңдерде жоғары нәтиежелерге қол жеткізген өскемендік Торпедо” Миллиондар Кубогінің «Үлкен финалына» жолдама алды. “Динамо”-3 (Мәскеу) - 3:2 есебімен ұтып, Молодечиналық “Норочьпен” өткізген кездесуді 0:0 нәтижесімен аяқтап, Белая Калитвалық “Трудтан” 2 : 0 есебімен жеңіліп қалған шығысқазақстандықтар турнирде үшінші орынға ие болды. Бұл бәсекеге сол жылы тұтастай алғанда 40286(!) команда қатысқан. Жарыс қортындысы бойынша торпедолық қақпашы А. Лазарев пен шабуылшы Ю. Тимошенко өз ойын жүйелері бойынша үздік футболшылар болып танылса, ұйымдастырушылар “Торпедо” футбол клубын «Адал ойын» жүлдесімен де марапаттады.
1966 жыл
Алматылық “Қайрат” жоғарғы лига командаларының арасындағы КСРО чемпионатының қортындысы бойынша «Жеңіске деген ынтасы» үшін жүлдесіне ие болды.
1967 жыл
Қарағандылық “Шахтер” “А” класындағы ІІ топтың ІІІ бірлестігіндегі командалар арасында жеңіске жетіп КСРО чемпионатының жоғарғы лигасында өнер көрсетуге мүмкіндік беретін жолдама сарапқа салынар шешуші турнирге қатысты. Бұл бәсекенің финалдық кезеңінде “Шахтер” кировабадтық “Динамомен” бірдей ұпай жинағанымен, қосымша белгіленген кездесуде қарсыластарынан 1:0 есебімен жеңіліп қалды.
1968 жыл
КСРО Футбол федерациясы “Б” класындағы командалардың қазақстандық аймағын құрады. Жалпы саны 21 клуб қатысқан аймақтық жарыстың алғашқы жеңімпазы жезқазғандық “Еңбек”.
1968 жыл
Кәсіби клубтар арасындағы алғашқы Қазақстан Кубогінің бәсекесі өткізіліп, бас жүлдеге целиноградтық “Динамо” қол жеткізді.
1971 жыл
Қазақстанның клубтық футбол тарихындағы ең ірі жеңісі тіркелген жыл. Алматылық “Қайрат” Кеңес Одағы клубтарының арасында алғаш болып Теміржолшылардың Халықаралық Спорттық Одағы Кубогін жеңіп алды. Ақтық сынға барар жолда алматылықтар Кошицелік «Локомотивті» (Чехия) үйде 4:1, сырт алаңда 1:0 есебімен тізе бүктірді. Содан кейін біздің команда Алматыда софиялық “Славиядан” (Болгария) 1:3 есебімен жеңіліп қалғанымен, сырт алаңда 3:0 есебімен жеңіске жетіп, финалда Бухаресттің “Рапидімен” кездесіп Румынияда өткен кездесуде 1:1 нәтижесіне қол жеткізді. Ал Алматының Орталық стадионында 32 мың жанкүйер тамашалаған тарихи кездесуде “Қайрат” 1:0 жеңіске жетіп, мәртебелі жүлдені ұтып алды.
1971 жыл
Алматылық “Қайраттың” қорғаушысы Сейілда Байшақов “Смена” жастар апталығы жүргізген сауалнама қортындысы бойынша КСРО чемпионатының жоғарғы дивизионындағы «Үздік жаңа есім» болып танылды.
1973 жыл
Қазақстан жастар құрамасы Бүкілодақтық “Переправа” турнирінің күміс жүлдегері атанды.
1975 жыл
Теміртаулық “Болат” футбол клубы Қазақстандық командалар арасында екінші болып Миллиондар Кубогін ұтып алды. Финалдық кездесуде металлургтар Раменскінің “Сатурнды ” 1:0 есебімен ұтып кетті.
1976 жыл
Алматылық “Қайрат” қазақстандық футбол тарихында алғаш рет КСРО бірінші лига клубтарының чемпионатында жеңіске жетті.
1976 жыл
Алматылық шабуылшы Александр Хапсалис пен павлодарлық қорғаушы Александр Кадейкин жасөспірімдер арасындағы (U-19) Еуропа чемпионатында жеңіске жетті.
1977 жыл
Алматылық “Қайраттың” қорғаушысы Сейілда Байшақов қазақстандық футболшылар арасында бірінші болып КСРО құрамасына шақырту алды. Футболшы Кеңес Одағы құрамасы сапындағы алғашқы матчын 1978 жылғы Әлем Чемпионатының іріктеу турнирі аясында Будапештте Венгрия құрамасына қарсы өткізді.
1980 жыл
Павлодарлық “Трактор” самарқандтық “Динамо” мен тольяттилік “Торпедо” біріккен топтан үздік шығып, екінші лига клубтарының арасындағы КСРО чемпионатының VII аймағында жеңіске жету арқылы Қазақстан атынан Кеңес Одағы біріншілігінің бірінші лигасында өнер көрсетуге мүмкіндік алды.
1980 жыл
Алматылық “Қайрат” екінші рет жоғарғы лига командаларының арасындағы КСРО чемпионатының қорытындысы бойынша «Жеңіске деген ынтасы» үшін жүлдесіне ие болды.
1981 жыл
Алматылық “Қайрат” “Неделя” газетінің жүлдесі үшін өткен Қысқы халықаралық турнирдің жеңімпазы атанды. Алматылықтар мен мәскеулік “Динамо” арасында өткен финалдық кездесудің негізгі уақыты нәтижесіз тең есеппен аяқталған болатын. Жеңімпаз матч соңындағы пенальтиде анықталды. “Қайрат” 5:4 есебімен жеңіске жетті.
1983 жыл
Алматылық “Қайрат” екінші рет Бірінші Лига командаларының арасындағы КСРО Чемпионатының алтын жүлдесін ұтып алды.
1985 жыл
Қазақстандық балалар мен жасөспірімдер футболының түлектері Бүкілодақтық аренадағы алғашқы ірі жеңістеріне қол жеткізді. Минскіде өскемендік “Спутник-2” командасы «Былғары доп» турнирінің ересек жас дәрежесіндегі футболшылар турнирінде бас жүлдеге ие болса, Қазан қаласында өткен орта жас дәрежесіндегі балалар жарысында жамбылдық “Жалын” жеңімпаз атанды.
1986 жыл
"Футбольное обозрение" бағдарламасының жүргізген сауалнамасының қорытындысы бойынша алматылық “Қайраттың” жартылай қорғаушысы Вахид Масудовтың Алматыда өткен кездесуде днепропетровскілік "Днепрдің" қақпасына соққан голы Жоғарғы Лига командаларының арасындағы XLIX КСРО Чемпионатының үздік голы болып танылды.
1986 жыл
Жоғарғы Лига командаларының арасында өткен КСРО чемпионатында қортынды жетінші орынға ие болған алматылық “Қайрат” қазақстандық клубтардың аталған турнирдегі ең үлкен нәтижесіне қол жеткізді.
1988 жыл
Алматылық “Қайраттың” жартылай қорғаушысы Евгений Яровенко КСРО олимпиадалық құрамасының сапында Сеулде өткен ХХIV жазғы Олимпиалық ойындардағы футбол турнирінің алтын жүлдесін жеңіп алу арқылы отандық футбол тарихындағы алғашқы Олимпиада чемпионы атанды.
1988 жыл
Алматылық “Қайрат” КСРО Федерация Кубогінің жеңімпазы атанды. Кишиневтің Республикалық Стадионында өткен финалдық кездесуде алматылықтар бакулік “Нефтчиді” 4:1 есебімен тізе бүктірді.
1988 жыл
Қазақстандық қыздар командасы Бүкілодақтық ресми кездесуге қатысты. Мәскеу облысындағы Кашира қаласындағы “Собеседник” апталығының жүлдесі үшін өткен ІІ Бүкілодақтық турнирге “Претендент” қыздар командасы атсалысты.
1989 жыл
Қазақ КСР Футбол ассоциациясы құрылды.
1989 жыл
Алматылық “Қайраттың” шабуылшысы Евстафий Пехлеваниди қазақстандық футболшылар бірінші болып шетелдік клубпен келісім-шарт бекітті. Оның алғашқы шетелдік клубы грекиялық “Левадиакос” болды.
1992 жылдан кейінгі тарихы
1992 жыл
1992 жылы Қазақстанның тұңғыш чемпионаты мен кубогы жолындағы жарыс ұйымдастырылып, екеуінде де "Қайрат" клубы чемпион атанды.
Сол жылы Қазақстан Ұлттық футбол құрамасы тұңғыш жолдастық кездесуін өткізіп, 1 маусымда Түрікменстан құрамасын 1:0 есебімен ұтты.
1993 жыл
Тұңғыш рет әуесқой лига футбол чемпионаты (кейін Футболдан Қазақстан Бірінші лигасы боп өзгерді) ұйымдастырылды.
1995-96 жыл
Қазақстан құрамасы тұңғыш рет Азия кубогы және Олимпиада іріктеулеріне қатысты.
1997 жыл
Қазақстан құрамасы тұңғыш рет әлем чемпионаттарының іріктеуіне қатысты.
2002 жыл
2002 жылы 25 сәуірде Қазақстан футбол одағы Азиядан Еуропаға өтті. Сол жылы Қазақстан клубтары еурокубоктерде ойнай бастады.
2007 жыл
Қостанайдың "Тобыл" клубы посткеңестік елдер арасында алғашқы әрі соңғы болып Интертото кубогының жеңімпазы атанды.
Қазіргі Қазақстан футбол лигасының жүйесі
Қазақстан футбол лигасының жүйесі 3 сатыдан тұрады. Басқарушы мекеме екеу: және Қазақстан футбол федерациясы.
| Деңгей | Лига/Дивизион | ||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Қазақстан Премьер Лигасы 15 клуб | ||||||||||||||||||||
| 2 | Қазақстан Бірінші Лигасы 13 клуб | ||||||||||||||||||||
| 3 | Қазақстан Екінші Лигасы 20 клуб | ||||||||||||||||||||
| Батыс 4 клуб | Орталық 2 клуб | Оңтүстік 6 клуб | Солтүстік 4 клуб | Шығыс 4 клуб | |||||||||||||||||
Дереккөздер
- Бүгін - Қазақ футболының күні.
- ҚАЗАҚСТАН ФУТБОЛЫНЫҢ БАСТЫ ТАРИХИ ОҚИҒАЛАРЫ, 1913-1937 жылдар Мұрағатталған 4 наурыздың 2016 жылы.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Futbol Қazakstanda en әjgili sport tүrlerinin biri sanalady Қazakstandyk futboldyn baskarushy organy bolyp 1992 zhyly kurylgan Қazakstan Futbol Federaciyasy tabylady 1994 zhyly Қazakstan FIFA nyn tolykkandy mүshesi atandy 2001 zhylga dejin Aziyalyk konfederaciyaga kirgen bolsa 2002 zhyly UEFA kuramyna otken Yarysh futbol kluby Semej kalasy 1914 zhyl 2002 zhyldyn 25 sәuirinde Қazakstan UEFA nyn 52 shi mүshesi bolyp kabyldandy Қazakstan futbol federaciyasyn Europa futbol kauymdastyktary odagy kuramyna kabyldau turaly sheshim Stokgolmde otken UEFA kongresinde bekitilgen Sodan beri bul kүn Қazakstan futboly kүni retinde atalyp otiledi Қazakstannyn algashky futbol klubtary 1913 zhyly Semej kalasynda pajda bolgan 1991 zhylga dejingi tarihy1913 14 zhyldar Semej kalasynda SSK Olimp Lastochka Orlyata zhәne Yarysh atty algashky kazakstandyk komandalar pajda boldy Kejbir derekterde ayakdop ojynyn Ortalyk Aziya men Sibir bojynsha iri sauda ortalyktarynyn biri sanalgan Semej kalasyna agylshyn saudagerleri alyp kelgeni ajtylady Kezinde Yarysh futbol klubynyn sapynda kazak atyn әlemge Abaj zholy roman epopeyasymen tanytkan әdebiet alyby Muhtar Omarhanuly Әuezov 1897 1961 oner korsetken Zhas Muhtarmen birge zhasyl alanga shykkan otandyk futboldyn karlygashtary kapitan Қasymhan Muhammedov Salah Hismatullin Ziyatdin Ryspaev Muhammed Sajdashev Yunus Nigmatullin Әmirzhan Syzdykov Ғabdulhan Ғabbasov Muhamedulla Қurmanov Gusman Yambushev Sabyrzhan Ahmedshin sekildi zhetkinshekter bizdin elde bul sport tүrinin ken taraluyna zhol ashty Semejlik futbol zhylnamashysy Evgenij Odin tapkan derekterge sүjener bolsak Yarysh halykaralyk bәsekege katyskan algashky komanda bolyp esepteledi Әngime Yaryshtyn Semej kalasyndagy Birinshi dүniezhүzilik sogys tutkyndarynan zhasaktalgan komandaga karsy otkizgen kezdesulerine katysty Әskeri tutkyndar arasynda bizdin komandaga karsy 1912 zhylgy Olimpiada ojyndarynyn eki katysushysy oner korsetken Қazakstandyk futboldyn karlygashtary algashky ojyndaryn Қazan tonkerisine dejin kүz sajyn otkiziletin atakty Semej zhәrmenkesi otetin alankajda otkizip keldi 1915 16 zhyldar Tanymaldygy kүn sanap artkan ayakdop ojyny Pavlodarga da zhetti Ertis zhagasyndagy kalada Yastreb zhәne Zvezdochka komandalary pajda boldy Semej men pavlodarlyk komandalar Resej imperiyasynyn korshiles ornalaskan guberniyalarynyn komandalarymen zhii kezdese otyryp futboldyn Orta Aziya men Sibirde ken tanyluyna zhol ashty 1921 zhyl Zhambyl kalasynda Қazakstandagy algashky futbol alany pajdalanuga berildi 1928 zhyl Petropavl kalasynda Қazak AKSR Avtonomiyaly Kenestik Socialistik Respublikasy guberniyalarynyn komandalary arasynda resmi zharys otkizildi Atalmysh turnirge katyskan ojynshylardan Қazakstan tarihyndagy tungysh kurama komanda zhasaktalyp bul uzhym RKFSR Resej Kenestik Federativti Socialistik Respublikasy oblystary men avtonomiyalary halyktarynyn I Bүkilodaktyk zhumysshylar Spartakiadasy irikteu bәsekesine katysty Қazan kalasynda otken zharysta kazakstandyk komanda bes kezdesu otkizip turnir kortyndysy bojynsha ekinshi orynga ie boldy 1936 zhyl Қazakstandyk komanda algash ret Bүkilodaktyk resmi bәsekege katysty I KSRO Kuboginin 1 32 finaldyk kezdesuine katysudan bas tartkan Kujbyshevtik klubtastaryn almastyrgan Aktobe kalasynyn Dinamo komandasy mәskeulik CDKA men kezdesu otkizdi Match kortyndysy mәskeulikterdin pajdasynda 4 0 bolyp ayaktaldy 1937 zhyl Қazakstandyk komanda algash ret kәsipkoj klubtar arasyndagy KSRO chempionatyna katysuga mүmkindik aldy Kenes Odagynyn III Chempionatyndagy Shygys kalalary tobynda oner korsetken almatylyk Dinamo zheti katysushynyn arasynda үshinshi orynga ie boldy 1940 zhyl Қazakstandyk klubtyn bүkilodaktyk dengejde algash ret zheniske zhetken zhyly Almatylyk Dinamo Taganrogta otken KSRO nyn Deneshynyktyru uzhymdary Kuboginin finalyndagy ekinshi matchta zhergilikti Torpedony 3 1 esebimen utyp bagaly zhүldege kol zhetkizdi Halyk arasynda Milliondar kubogi degen atka ie bul zharystyn bastapky kezeninde uzyn sany 2150 oner korsetken 1946 zhyl Қazakstannyn sporttyk uzhymdar arasyndagy I Chempionaty tusauyn kesti Turnirdin algashky zhenimpazy zhambyldyk Lokomotiv 1948 zhyl Sporttyk uzhymdar arasyndagy algashky Қazakstan Kubogi sarapka salyndy Atalmysh zhүldenin algashky zhenimpazy karagandylyk Dinamo 1951 zhyl Algashky kezenderde Baku Odessa zhәne Stalingradtyk uzhymdardy zhengen shymkenttik Metallurg VCSPS Kuboginin finalyna zholdama aldy Aktyk synda ontүstikkazakstandyk uzhym kemerovtik Shahterdi 3 1 esebimen tize bүktirdi 1957 zhyl Қazakstan futbolynyn tarihyndagy algashky resmi halykaralyk match Almatyda zhergilikti Қajrat finlyandiyalyk Vaasa komandasymen zholdastyk kezdesu otkizip 4 0 esebimen zheniske zhetti 1959 zhyl Қazak KSR Futbol Federaciyasy kuryldy 1960 zhyl Almatylyk Қajrat kazakstandyk komandalar arasynda algash ret zhogary divizion klubtary arasyndagy KSRO chempionatyna katysuga zholdama aldy 1960 zhyl Қazakstandyk futbolshylar KSRO Chempionatynyn zhogargy divizionyndagy algashky goldaryn sokty Mәskeulik Lokomotivtin kakpasyna sogylgan tarihi goldyn avtory kajrattyk 1960 61 zhyldar Өskemendik Torpedo Milliondar Kuboginin zhartylaj finalyna shykty 1962 zhyl Қaragandylyk Shahter kazakstandyk klubtar arasynda algash bolyp KSRO nyn B klasyndagy komandalar oner korsetetin chempionatynyn II ajmagynda zhenimpaz atandy Atalmysh turnirdin I zhәne II ajmagyndagy zhenimpazdar arasynda otken eki kezdesuden turatyn finaldyk ojynnyn kortyndysy bojynsha karagandylyktar Gomel kalasynyn Lokomotiv komandasyn utyp 1 0 i 0 0 KSRO chempionatynyn A klasyndagy komandalar bәsekesindegi II topta oner korsetuge mүmkindik aldy 1963 zhyl Almatylyk Қajrat KSRO nyn XXII Kuboginin zhartylaj finalyna shygyp kazakstandyk klubtardyn atalmysh turnirdegi en zhogargy zhetistigine kol zhetkizdi Finaldyn zholdamasyna talaskan almatylyktar men doneckilik Shahter arasyndagy zhartylaj finaldyk kezdesudin tek kosymsha uakytynda gana ukrainalyk komanda 2 1 esebimen zheniske zhete aldy 1964 zhyl Algashky kezenderde zhogary nәtiezhelerge kol zhetkizgen oskemendik Torpedo Milliondar Kuboginin Үlken finalyna zholdama aldy Dinamo 3 Mәskeu 3 2 esebimen utyp Molodechinalyk Norochpen otkizgen kezdesudi 0 0 nәtizhesimen ayaktap Belaya Kalitvalyk Trudtan 2 0 esebimen zhenilip kalgan shygyskazakstandyktar turnirde үshinshi orynga ie boldy Bul bәsekege sol zhyly tutastaj alganda 40286 komanda katyskan Zharys kortyndysy bojynsha torpedolyk kakpashy A Lazarev pen shabuylshy Yu Timoshenko oz ojyn zhүjeleri bojynsha үzdik futbolshylar bolyp tanylsa ujymdastyrushylar Torpedo futbol klubyn Adal ojyn zhүldesimen de marapattady 1966 zhyl Almatylyk Қajrat zhogargy liga komandalarynyn arasyndagy KSRO chempionatynyn kortyndysy bojynsha Zheniske degen yntasy үshin zhүldesine ie boldy 1967 zhyl Қaragandylyk Shahter A klasyndagy II toptyn III birlestigindegi komandalar arasynda zheniske zhetip KSRO chempionatynyn zhogargy ligasynda oner korsetuge mүmkindik beretin zholdama sarapka salynar sheshushi turnirge katysty Bul bәsekenin finaldyk kezeninde Shahter kirovabadtyk Dinamomen birdej upaj zhinaganymen kosymsha belgilengen kezdesude karsylastarynan 1 0 esebimen zhenilip kaldy 1968 zhyl KSRO Futbol federaciyasy B klasyndagy komandalardyn kazakstandyk ajmagyn kurady Zhalpy sany 21 klub katyskan ajmaktyk zharystyn algashky zhenimpazy zhezkazgandyk Enbek 1968 zhyl Kәsibi klubtar arasyndagy algashky Қazakstan Kuboginin bәsekesi otkizilip bas zhүldege celinogradtyk Dinamo kol zhetkizdi 1971 zhyl Қazakstannyn klubtyk futbol tarihyndagy en iri zhenisi tirkelgen zhyl Almatylyk Қajrat Kenes Odagy klubtarynyn arasynda algash bolyp Temirzholshylardyn Halykaralyk Sporttyk Odagy Kubogin zhenip aldy Aktyk synga barar zholda almatylyktar Koshicelik Lokomotivti Chehiya үjde 4 1 syrt alanda 1 0 esebimen tize bүktirdi Sodan kejin bizdin komanda Almatyda sofiyalyk Slaviyadan Bolgariya 1 3 esebimen zhenilip kalganymen syrt alanda 3 0 esebimen zheniske zhetip finalda Buharesttin Rapidimen kezdesip Rumyniyada otken kezdesude 1 1 nәtizhesine kol zhetkizdi Al Almatynyn Ortalyk stadionynda 32 myn zhankүjer tamashalagan tarihi kezdesude Қajrat 1 0 zheniske zhetip mәrtebeli zhүldeni utyp aldy 1971 zhyl Almatylyk Қajrattyn korgaushysy Sejilda Bajshakov Smena zhastar aptalygy zhүrgizgen saualnama kortyndysy bojynsha KSRO chempionatynyn zhogargy divizionyndagy Үzdik zhana esim bolyp tanyldy 1973 zhyl Қazakstan zhastar kuramasy Bүkilodaktyk Pereprava turnirinin kүmis zhүldegeri atandy 1975 zhyl Temirtaulyk Bolat futbol kluby Қazakstandyk komandalar arasynda ekinshi bolyp Milliondar Kubogin utyp aldy Finaldyk kezdesude metallurgtar Ramenskinin Saturndy 1 0 esebimen utyp ketti 1976 zhyl Almatylyk Қajrat kazakstandyk futbol tarihynda algash ret KSRO birinshi liga klubtarynyn chempionatynda zheniske zhetti 1976 zhyl Almatylyk shabuylshy Aleksandr Hapsalis pen pavlodarlyk korgaushy Aleksandr Kadejkin zhasospirimder arasyndagy U 19 Europa chempionatynda zheniske zhetti 1977 zhyl Almatylyk Қajrattyn korgaushysy Sejilda Bajshakov kazakstandyk futbolshylar arasynda birinshi bolyp KSRO kuramasyna shakyrtu aldy Futbolshy Kenes Odagy kuramasy sapyndagy algashky matchyn 1978 zhylgy Әlem Chempionatynyn irikteu turniri ayasynda Budapeshtte Vengriya kuramasyna karsy otkizdi 1980 zhyl Pavlodarlyk Traktor samarkandtyk Dinamo men tolyattilik Torpedo birikken toptan үzdik shygyp ekinshi liga klubtarynyn arasyndagy KSRO chempionatynyn VII ajmagynda zheniske zhetu arkyly Қazakstan atynan Kenes Odagy birinshiliginin birinshi ligasynda oner korsetuge mүmkindik aldy 1980 zhyl Almatylyk Қajrat ekinshi ret zhogargy liga komandalarynyn arasyndagy KSRO chempionatynyn korytyndysy bojynsha Zheniske degen yntasy үshin zhүldesine ie boldy 1981 zhyl Almatylyk Қajrat Nedelya gazetinin zhүldesi үshin otken Қysky halykaralyk turnirdin zhenimpazy atandy Almatylyktar men mәskeulik Dinamo arasynda otken finaldyk kezdesudin negizgi uakyty nәtizhesiz ten eseppen ayaktalgan bolatyn Zhenimpaz match sonyndagy penaltide anyktaldy Қajrat 5 4 esebimen zheniske zhetti 1983 zhyl Almatylyk Қajrat ekinshi ret Birinshi Liga komandalarynyn arasyndagy KSRO Chempionatynyn altyn zhүldesin utyp aldy 1985 zhyl Қazakstandyk balalar men zhasospirimder futbolynyn tүlekteri Bүkilodaktyk arenadagy algashky iri zhenisterine kol zhetkizdi Minskide oskemendik Sputnik 2 komandasy Bylgary dop turnirinin eresek zhas dәrezhesindegi futbolshylar turnirinde bas zhүldege ie bolsa Қazan kalasynda otken orta zhas dәrezhesindegi balalar zharysynda zhambyldyk Zhalyn zhenimpaz atandy 1986 zhyl Futbolnoe obozrenie bagdarlamasynyn zhүrgizgen saualnamasynyn korytyndysy bojynsha almatylyk Қajrattyn zhartylaj korgaushysy Vahid Masudovtyn Almatyda otken kezdesude dnepropetrovskilik Dneprdin kakpasyna sokkan goly Zhogargy Liga komandalarynyn arasyndagy XLIX KSRO Chempionatynyn үzdik goly bolyp tanyldy 1986 zhyl Zhogargy Liga komandalarynyn arasynda otken KSRO chempionatynda kortyndy zhetinshi orynga ie bolgan almatylyk Қajrat kazakstandyk klubtardyn atalgan turnirdegi en үlken nәtizhesine kol zhetkizdi 1988 zhyl Almatylyk Қajrattyn zhartylaj korgaushysy Evgenij Yarovenko KSRO olimpiadalyk kuramasynyn sapynda Seulde otken HHIV zhazgy Olimpialyk ojyndardagy futbol turnirinin altyn zhүldesin zhenip alu arkyly otandyk futbol tarihyndagy algashky Olimpiada chempiony atandy 1988 zhyl Almatylyk Қajrat KSRO Federaciya Kuboginin zhenimpazy atandy Kishinevtin Respublikalyk Stadionynda otken finaldyk kezdesude almatylyktar bakulik Neftchidi 4 1 esebimen tize bүktirdi 1988 zhyl Қazakstandyk kyzdar komandasy Bүkilodaktyk resmi kezdesuge katysty Mәskeu oblysyndagy Kashira kalasyndagy Sobesednik aptalygynyn zhүldesi үshin otken II Bүkilodaktyk turnirge Pretendent kyzdar komandasy atsalysty 1989 zhyl Қazak KSR Futbol associaciyasy kuryldy 1989 zhyl Almatylyk Қajrattyn shabuylshysy Evstafij Pehlevanidi kazakstandyk futbolshylar birinshi bolyp sheteldik klubpen kelisim shart bekitti Onyn algashky sheteldik kluby grekiyalyk Levadiakos boldy 1992 zhyldan kejingi tarihy1992 zhyl 1992 zhyly Қazakstannyn tungysh chempionaty men kubogy zholyndagy zharys ujymdastyrylyp ekeuinde de Қajrat kluby chempion atandy Sol zhyly Қazakstan Ұlttyk futbol kuramasy tungysh zholdastyk kezdesuin otkizip 1 mausymda Tүrikmenstan kuramasyn 1 0 esebimen utty 1993 zhyl Tungysh ret әueskoj liga futbol chempionaty kejin Futboldan Қazakstan Birinshi ligasy bop ozgerdi ujymdastyryldy 1995 96 zhyl Қazakstan kuramasy tungysh ret Aziya kubogy zhәne Olimpiada irikteulerine katysty 1997 zhyl Қazakstan kuramasy tungysh ret әlem chempionattarynyn irikteuine katysty 2002 zhyl 2002 zhyly 25 sәuirde Қazakstan futbol odagy Aziyadan Europaga otti Sol zhyly Қazakstan klubtary eurokubokterde ojnaj bastady 2007 zhyl Қostanajdyn Tobyl kluby postkenestik elder arasynda algashky әri songy bolyp Intertoto kubogynyn zhenimpazy atandy Қazirgi Қazakstan futbol ligasynyn zhүjesiҚazakstan futbol ligasynyn zhүjesi 3 satydan turady Baskarushy mekeme ekeu zhәne Қazakstan futbol federaciyasy Dengej Liga Divizion1 Қazakstan Premer Ligasy 15 klub2 Қazakstan Birinshi Ligasy 13 klub3 Қazakstan Ekinshi Ligasy 20 klubBatys 4 klub Ortalyk 2 klub Ontүstik 6 klub Soltүstik 4 klub Shygys 4 klubDerekkozderBүgin Қazak futbolynyn kүni ҚAZAҚSTAN FUTBOLYNYҢ BASTY TARIHI OҚIҒALARY 1913 1937 zhyldar Muragattalgan 4 nauryzdyn 2016 zhyly