Энтеробиоз (жаңа лат. enterobiosis көне грек. ἔντερον — асқазан, βίος — өмір) — жұмыр құрттар тобының ең таралған гельминтозы.
Энтеробиоз | |
АХЖ-10 | 80. |
---|---|
127.4 | |
13041 | |
D017229 | |
Этиологиясы
Ауру тудырушысы мен қоздырушысы – .
Жылан құрт – кішкентай, құртты ақ түстес. Ұрғашысының ұзындығы - 10 мм, арт жағы құрсаққа оралған. Еркегінікі - 5мм дейін барады, арт жағы біз тәрізді ұшталған.
Дененің ал жағында қабыну, «сулы бөртпе (везикула)» атанған ауыз қуысы орналасқан. Соның көмегімен жылан құрт асқазан қабырғасына жабысады. Бұл іс-әрекет жұмыр құрттар тобындағы жылан құрттарға үйреншікті. Құрттар асқазанның ішіндегісімен қоректенеді және қанды жұтып жібере алады. Жылан құрттардың жұмыртқалары түссіз қапты әрі сопақ. Сопақшаның бір жағы жалпақ, екінші жағы дөңес.
Жылан құрттар соқыр ішекте және соқыр ішектің құрт тәрізді өскінінде ешқандай ауру тудырмай өмір сүреді. Кей кезде ісінген соқыр ішектің құрт тәрізді өскінінде осы гельминттарды табады, бірақ олардың ісініге қатысқаны жөнінде ешқандай дәлел жоқ. Жұққан адамның ұйқысының алдында немесе ұйқысы кезінде паразиттер сыртқа шығып, теріге жұмыртқаларын тастайды. Адам қатты қышу сезінеді, содан соң паразиттер оның қолына, тырнағына, одан кейін басқа да заттарға, адамның аузына түседі. Паразиттың жұмыртқасы кей кезде шыбын, тарақан және шаңмен тасымалданады. Жұмыртқаның дамуы үшін қолайлы жағдай – 34-36° С температура аралығы және көп мөлшердегі ылғалдылық (70-90 %).
Клиникасы
Инкубациялық кезең – 3-6 апта. Энтеробиоздың жай түрінде науқаста 1-3 күн аралығында болатын қышу пайда болып, өзі кетеді, бірақ 2-3 аптадан кейін реинвазия арқылы қайта пайда болады. Ол асқынып шыдатпайтын әрі әркезгі ауруға айналады. Кейін ауру барысын қиындататын жаралар, терінің екінші деңгейдегі бактериямен жұғысуы, тері қабынуы пайда болады. Кей адамдарда асқазан жұмысының бұзылуы – іштің ауыруына, кебуіне, жүрек айну, құсуға әкеліп соғуы мүмкін.
Диагностикасы
Ауруды анықтау үшін перианальді қабаттарға арналған қырнама қолданады. Күніне немесе күнара 3 рет қолданған дұрыс. Бұрында тәңертеңгі жуынып-шайыну мен дефекация алдында мақтаны глицеринге сулап жасаған. Қазір ол үшін түссіз жабысқақ бауды пайдаланады.
Емдеу жолдары
- Антигельминтті препараттар қолдану
- Гигиена ержелерін сақтау
- қолды дұрыс жуу
- Қысқа қиылған тырнақтар
- Киімді ыссы суға жуу
- Киімді ыссы бумен үтіктеу
- Пәтерде аптасына кемінде 2 рет ылғал тазалық жүргізу
Тағы қараңыз
Дереккөздер
- "Ішкі аурулар" кітабы. Б.С.Калмурзина, Алматы "Эверо", 2010-540
Сыртқы сілтемелер
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Enterobioz zhana lat enterobiosis kone grek ἔnteron askazan bios omir zhumyr kurttar tobynyn en taralgan gelmintozy EnterobiozAHZh 1080 80 127 413041D017229Bul үlgini koru ondeuEtiologiyasyAuru tudyrushysy men kozdyrushysy Zhylan kurt kishkentaj kurtty ak tүstes Ұrgashysynyn uzyndygy 10 mm art zhagy kursakka oralgan Erkeginiki 5mm dejin barady art zhagy biz tәrizdi ushtalgan Denenin al zhagynda kabynu suly bortpe vezikula atangan auyz kuysy ornalaskan Sonyn komegimen zhylan kurt askazan kabyrgasyna zhabysady Bul is әreket zhumyr kurttar tobyndagy zhylan kurttarga үjrenshikti Қurttar askazannyn ishindegisimen korektenedi zhәne kandy zhutyp zhibere alady Zhylan kurttardyn zhumyrtkalary tүssiz kapty әri sopak Sopakshanyn bir zhagy zhalpak ekinshi zhagy dones Zhylan kurttar sokyr ishekte zhәne sokyr ishektin kurt tәrizdi oskininde eshkandaj auru tudyrmaj omir sүredi Kej kezde isingen sokyr ishektin kurt tәrizdi oskininde osy gelminttardy tabady birak olardyn isinige katyskany zhoninde eshkandaj dәlel zhok Zhukkan adamnyn ujkysynyn aldynda nemese ujkysy kezinde parazitter syrtka shygyp terige zhumyrtkalaryn tastajdy Adam katty kyshu sezinedi sodan son parazitter onyn kolyna tyrnagyna odan kejin baska da zattarga adamnyn auzyna tүsedi Parazittyn zhumyrtkasy kej kezde shybyn tarakan zhәne shanmen tasymaldanady Zhumyrtkanyn damuy үshin kolajly zhagdaj 34 36 S temperatura aralygy zhәne kop molsherdegi ylgaldylyk 70 90 KlinikasyInkubaciyalyk kezen 3 6 apta Enterobiozdyn zhaj tүrinde naukasta 1 3 kүn aralygynda bolatyn kyshu pajda bolyp ozi ketedi birak 2 3 aptadan kejin reinvaziya arkyly kajta pajda bolady Ol askynyp shydatpajtyn әri әrkezgi auruga ajnalady Kejin auru barysyn kiyndatatyn zharalar terinin ekinshi dengejdegi bakteriyamen zhugysuy teri kabynuy pajda bolady Kej adamdarda askazan zhumysynyn buzyluy ishtin auyruyna kebuine zhүrek ajnu kusuga әkelip soguy mүmkin DiagnostikasyAurudy anyktau үshin perianaldi kabattarga arnalgan kyrnama koldanady Kүnine nemese kүnara 3 ret koldangan durys Burynda tәnertengi zhuynyp shajynu men defekaciya aldynda maktany gliceringe sulap zhasagan Қazir ol үshin tүssiz zhabyskak baudy pajdalanady Emdeu zholdaryAntigelmintti preparattar koldanuGigiena erzhelerin saktaukoldy durys zhuu Қyska kiylgan tyrnaktar Kiimdi yssy suga zhuu Kiimdi yssy bumen үtikteu Pәterde aptasyna keminde 2 ret ylgal tazalyk zhүrgizuEger otbasyda bir adam auyrsa otbasynyn barlyk mүsheleri de karaluy shart Tagy karanyzZhumyr kurttarDerekkozder Ishki aurular kitaby B S Kalmurzina Almaty Evero 2010 540Syrtky siltemelerEnterobioz Enterobiosis Oxyurosis Vestnik Muragattalgan 11 kazannyn 2014 zhyly orys Enterobioz Pro Parasites info Muragattalgan 19 zheltoksannyn 2015 zhyly orys