Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Энергияның Сақталу Заңы, энергияның сақталу және айналу заңы – табиғаттағы кез келген материялық тұйық жүйеде өтетін барлық процестер кезінде сол жүйе энергиясының сақталатынын тұжырымдайтын жалпы заң. Энергия бұл жағдайда тек бір түрден екінші бір түрге айналады (егер материялық жүйенің қоршаған ортамен әсерлесуін ескермеуге болса, онда ол жүйені тұйық жүйе деп қарастыруға болады); егер материялық жүйе сыртқы әсердің нәтижесінде бір (бастапқы) күйдегі екінші (соңғы) бір күйге ауысса, онда оның энергиясының артуы (не кемуі) жүйемен әсерлесетін денелер мен өріс энергиясының кемуіне (не артуына) тең болады. Бұл жағдайда жүйе энергиясының өзгеруіне жүйе күйінің біреуіне (бастапқы не соңғы) ғана тәуелді болады да, оның ауысу жолына (тәсіліне) тәуелді болмайды. Басқаша айтқанда, энергия – жүйе күйінің бір мәнді функциясы. Термодинамикада Энергияның сақтау заңы термодинамиканың бірінші бастамасы деп аталады. Физикалық (не химикалық) құбылыстардың кез келген түрлерінде Энергияның сақтау заңы сол құбылысқа тән формада ғана тұжырымдалады. Өйткені энергия берілген процесті сипаттайтын параметрлерге тәуелді. Энергияның сақталу және айналу заңын 19 ғ-дың 40-жылдары Дж.Джоуль және неміс ғалымдары Р.Майер, Г.Гельмгольц бір-біріне байланыссыз ашты.
Дереккөздер
<references>
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
- Рахимбекова З.М. Материалдар механикасы терминдерінің ағылшынша-орысша-қазақша түсіндірме сөздігі ISBN 9965-769-67-2
- «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, X том
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Energiyanyn Saktalu Zany energiyanyn saktalu zhәne ajnalu zany tabigattagy kez kelgen materiyalyk tujyk zhүjede otetin barlyk procester kezinde sol zhүje energiyasynyn saktalatynyn tuzhyrymdajtyn zhalpy zan Energiya bul zhagdajda tek bir tүrden ekinshi bir tүrge ajnalady eger materiyalyk zhүjenin korshagan ortamen әserlesuin eskermeuge bolsa onda ol zhүjeni tujyk zhүje dep karastyruga bolady eger materiyalyk zhүje syrtky әserdin nәtizhesinde bir bastapky kүjdegi ekinshi songy bir kүjge auyssa onda onyn energiyasynyn artuy ne kemui zhүjemen әserlesetin deneler men oris energiyasynyn kemuine ne artuyna ten bolady Bul zhagdajda zhүje energiyasynyn ozgeruine zhүje kүjinin bireuine bastapky ne songy gana tәueldi bolady da onyn auysu zholyna tәsiline tәueldi bolmajdy Baskasha ajtkanda energiya zhүje kүjinin bir mәndi funkciyasy Termodinamikada Energiyanyn saktau zany termodinamikanyn birinshi bastamasy dep atalady Fizikalyk ne himikalyk kubylystardyn kez kelgen tүrlerinde Energiyanyn saktau zany sol kubylyska tәn formada gana tuzhyrymdalady Өjtkeni energiya berilgen procesti sipattajtyn parametrlerge tәueldi Energiyanyn saktalu zhәne ajnalu zanyn 19 g dyn 40 zhyldary Dzh Dzhoul zhәne nemis galymdary R Majer G Gelmgolc bir birine bajlanyssyz ashty Energiyanyn saktalu zanyDerekkozder lt references gt Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Rahimbekova Z M Materialdar mehanikasy terminderinin agylshynsha oryssha kazaksha tүsindirme sozdigi ISBN 9965 769 67 2 Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 zhyl ISBN 5 89800 123 9 X tom