Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Шотланд-норвег соғысы — Шотландия патшалығы мен Норвегия патшалығының арасындағы 1262-1266 жылдары Шотландия жағалауынан бірнеше аралдардың даулы аумақтық үлестігіне байланысты болған қарулы қақтығыстар.
| Шотланд-норвег соғысы | |||
| Дата | |||
|---|---|---|---|
| Орын | Негізінен Шотландияда, сондай-ақ Гебрид пен аралдарында | ||
| Нәтиже | Шотландияның жеңісі | ||
| Қарсыластар | |||
| | |||
| Тараптар күші | |||
| |||
Себептер мен алғышарттар
Норвегия патшалығының Гебрид аралдарына құқығын 1240 жылдары шотланд королі келіспеді. Ол ұзақ уақыт бойы Норвегиядан Гебрид аралдарын сатып алуды ұсынған болатын. Шотландияның барлық ұсыныстарына Норвегия королі әрдайым бас тартып отырды, нәтижесінде 1262 жылы шотланд тағына отырған , егер Хакон аралдарды сатуға келіспесе, оларды күшпен тартып алатындығы туралы ультиматум жариялады.
Әскери іс-қимылдар барысы
Александрдың талаптарына жауап ретінде, Хокон ірі флот жинады (шамамен 120 әскери кеме) және 12 мыңдық (шамамен алғанда) әскерімен шотландық иеліктерін қорғау үшін Норвегиядан шықты. Арран аралына келіп, дауылды маусымның басталуына дейін созбақшы болған Александр III-мен келіссөз жүргізе бастады. Қарсыластың жоспарын түсінгенде, норвег патшасы бірінші болып шабуыл жасады, бірақ оның флоты қатты дауылға ұшырап, елеулі шығындарға ұшырады, нәтижесінде Хокон шегінуге мәжбүр болды. 1263 жылы норвегтер тағы да Шотландияға шабуыл жасауға тырысты, бірақ Ларгс түбіндегі шайқаста жеңіліске ұшырады. Бұл шайқас, ең үлкен және ең қанды емес, соған қарамастан Шотландияның соғыста нақты жеңісін білдірді. Хокон әскерімен аттанды, сонда ол кенеттен 1263 жылы желтоқсанда қайтыс болды. Хаконның мұрагері Мэн және Гебрид аралдарын Александр III-ге беруге мәжбүр болды, бірақ ол Оркней мен Шетланд аралдарын өзінде сақтап қалды.
Соғыстың аяқталуы
1264 жылға қарай Шотландияның Гебридтерді басып алғанына қарамастан, соғыс ресми түрде 1266 жылы Пертте бейбітшілік туралы келісімнің жасалуымен аяқталды. Оның шартына сәйкес шотландықтар Гебридті 4000 белгісіне біржолғы төлеммен және жылына 100-ге жуық жүйелі төлеммен сатып алды.
Тағы қараңыз
Көркем әдебиетте
- Сигрид Унсет. «Хествикеннен келген Аудунның ұлы - Улав» (1925)
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Shotland norveg sogysy Shotlandiya patshalygy men Norvegiya patshalygynyn arasyndagy 1262 1266 zhyldary Shotlandiya zhagalauynan birneshe araldardyn dauly aumaktyk үlestigine bajlanysty bolgan karuly kaktygystar Shotland norveg sogysyData1262 1266OrynNegizinen Shotlandiyada sondaj ak Gebrid pen araldaryndaNәtizheShotlandiyanyn zhenisiҚarsylastarNorvegiya ShotlandiyaTaraptar kүshishamamen 120 әskeri kemeler 12 20 myn zhauynger shamamen 8 myn zhauyngerBul үlgini koru talkylau ondeuSebepter men algysharttarNorvegiya patshalygynyn Gebrid araldaryna kukygyn 1240 zhyldary shotland koroli kelispedi Ol uzak uakyt bojy Norvegiyadan Gebrid araldaryn satyp aludy usyngan bolatyn Shotlandiyanyn barlyk usynystaryna Norvegiya koroli әrdajym bas tartyp otyrdy nәtizhesinde 1262 zhyly shotland tagyna otyrgan eger Hakon araldardy satuga kelispese olardy kүshpen tartyp alatyndygy turaly ultimatum zhariyalady Әskeri is kimyldar barysyAleksandrdyn talaptaryna zhauap retinde Hokon iri flot zhinady shamamen 120 әskeri keme zhәne 12 myndyk shamamen alganda әskerimen shotlandyk ielikterin korgau үshin Norvegiyadan shykty Arran aralyna kelip dauyldy mausymnyn bastaluyna dejin sozbakshy bolgan Aleksandr III men kelissoz zhүrgize bastady Қarsylastyn zhosparyn tүsingende norveg patshasy birinshi bolyp shabuyl zhasady birak onyn floty katty dauylga ushyrap eleuli shygyndarga ushyrady nәtizhesinde Hokon sheginuge mәzhbүr boldy 1263 zhyly norvegter tagy da Shotlandiyaga shabuyl zhasauga tyrysty birak Largs tүbindegi shajkasta zheniliske ushyrady Bul shajkas en үlken zhәne en kandy emes sogan karamastan Shotlandiyanyn sogysta nakty zhenisin bildirdi Hokon әskerimen attandy sonda ol kenetten 1263 zhyly zheltoksanda kajtys boldy Hakonnyn murageri Men zhәne Gebrid araldaryn Aleksandr III ge beruge mәzhbүr boldy birak ol Orknej men Shetland araldaryn ozinde saktap kaldy Sogystyn ayaktaluy1264 zhylga karaj Shotlandiyanyn Gebridterdi basyp alganyna karamastan sogys resmi tүrde 1266 zhyly Pertte bejbitshilik turaly kelisimnin zhasaluymen ayaktaldy Onyn shartyna sәjkes shotlandyktar Gebridti 4000 belgisine birzholgy tolemmen zhәne zhylyna 100 ge zhuyk zhүjeli tolemmen satyp aldy Tagy karanyzLargs tүbindegi shajkasKorkem әdebietteSigrid Unset Hestvikennen kelgen Audunnyn uly Ulav 1925