Шешім

Шешім - сюжеттің құрамдас бір бөлігі, шығармадағы оқиға желісінің әбден шиеленісіп барып, тиянақталатын, кейіпкерлер арасындағы тартыс-қақтығыстар, әр түрлі қайшылықтардың бір арнаға келіп тоғысып, оқиғаның даму барысындағы байланған түйіндер шешілетін тұсы. Шешімнің сюжет құрылысындағы негізгі бір кезең ретіндегі үлкен мәні - мұнда кейіпкерлердің тағдыры түгелдей анықталады, олардың мінез-бітімі айқын, толымды сипат алады. Егер шешім алдында күрес, тартыс асқындап, мейлінше үдей түсіп, оқиға әбден ширығып, шарықтау шегіне жетіп, оқырман тоғыз жолдың торабында тұрғандай болса, ол оқиғаның тағы қандай шырғалаңға соғарын, немен тынарын ойлап, кейіпкерлердің тағдыры не жағдаймен аяқталуына көзі жетпей, сан-сауалға жауап күтіп толғанатын болса, ал шешім тұсында осының бәрінің соңғы нүктесі қойылып, шиеленіскен түйіні тарқатылады. Шешімнің оқиғаны өмірдің логикасына сәйкес әр түрлі арнаға салып жіберу, кейіпкерлердің тағдырын әрқалай тиянақтау мүмкіндігі мол. Өйткені қандай оқиға болсын, оны әр түрлі аяқтап, бітіруге болатыны аян. Оқиғаны қалай өрбіту, кейіпкерлер тағдырын қандай күйге алып келу - бұларды жазушы өмірдің заңына, шындыққа сәйкес, кейіпкерлердің характеріне орайлас келтіреді және өзінің идеялық мақсатымен ұштастырады. Ендеше шығарманы аяқтаған тұста өмірде болуға мүмкін жағдайлардың қайсысын негізге алуды лайық көреді - ол жазушының таңдауында. Міне, шешімнің шығарма мазмұнын, идеясын, тәрбиелік мәнін айқындауда айрықша орны бар екені осыдан аңғарылады. Бұл тұста кейбір жағдайлардың сыры ашылып, басқаша танылып, тіпті кейіпкердің жағымды көрініп келген әрекеті керісінше жағымсыз болып шығуы да ықтимал.

Дереккөздер

1. “ Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. - Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010.ISBN 9965-26-096-6