Шеміршек (cartіlage) — адам мен жануарлардың кейбір органдарын біріктіріп тұратын тірек; механикалық қозғалыс қызметіне қатысатын иілгіш серпімді тін.
Шеміршек кейбір омыртқасыздарда (мысалы, басаяқты моллюскаларда) болады. Дөңгелекауыздылар мен шеміршекті балықтардың қаңқасы шеміршектен тұрады. Басқа омыртқалы жануарлардың қаңқасы тек ұрық сатысында шеміршектен дамиды да, туғаннан кейін өсу процесінде сүйектеніп кетеді. Адам мен сүтқоректілерде шеміршек тек буын сыртында, қабырғаның төссүйекке жалғасқан жерінде, , кеңірдек және құлақ қалқанында болады. Шеміршектің клеткааралық заттарының ерекшелігіне қарай үш түрі ажыратылады. — қысымға төзімді, бірақ сынғыш келеді; негізінен бұлар ұрық кезінде болады. Талшықты немесе дәнекерлі шеміршек — қысымға (жиырылуға) да, сынуға да төзімді, ол омыртқа, жамбас-мықын буын аралықтарын жалғастырады. — гиалинді шеміршектен құралады, құрамында созылмалы талшықтар болады. Шеміршектің сыртынан шеміршекқаппен қапталған. Шеміршекқап сыртқы талшықты және ішкі хондрогенді (камбиалды клеткалы) қабаттардан тұрады. Оның құрамында жас шеміршек клеткалары — хондробластар бөлініп, көбею арқылы клеткааралық заттар түзіп, шеміршектің қалыңдап өсуін қамтамасыз етеді. Шеміршек зақымданған жағдайда шеміршек сырты тінінің өсуі арқылы бұрынғы қалпына келеді.
Дереккөздер
- Қазақ энциклопедиясы, 9 том
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Shemirshek cartilage adam men zhanuarlardyn kejbir organdaryn biriktirip turatyn tirek mehanikalyk kozgalys kyzmetine katysatyn iilgish serpimdi tin Shemirshek Shemirshek kejbir omyrtkasyzdarda mysaly basayakty mollyuskalarda bolady Dongelekauyzdylar men shemirshekti balyktardyn kankasy shemirshekten turady Baska omyrtkaly zhanuarlardyn kankasy tek uryk satysynda shemirshekten damidy da tugannan kejin osu procesinde sүjektenip ketedi Adam men sүtkorektilerde shemirshek tek buyn syrtynda kabyrganyn tossүjekke zhalgaskan zherinde kenirdek zhәne kulak kalkanynda bolady Shemirshektin kletkaaralyk zattarynyn ereksheligine karaj үsh tүri azhyratylady kysymga tozimdi birak syngysh keledi negizinen bular uryk kezinde bolady Talshykty nemese dәnekerli shemirshek kysymga zhiyryluga da synuga da tozimdi ol omyrtka zhambas mykyn buyn aralyktaryn zhalgastyrady gialindi shemirshekten kuralady kuramynda sozylmaly talshyktar bolady Shemirshektin syrtynan shemirshekkappen kaptalgan Shemirshekkap syrtky talshykty zhәne ishki hondrogendi kambialdy kletkaly kabattardan turady Onyn kuramynda zhas shemirshek kletkalary hondroblastar bolinip kobeyu arkyly kletkaaralyk zattar tүzip shemirshektin kalyndap osuin kamtamasyz etedi Shemirshek zakymdangan zhagdajda shemirshek syrty tininin osui arkyly buryngy kalpyna keledi DerekkozderҚazak enciklopediyasy 9 tom