Шатқал ауданы

Шатқал ауданы (қыр. Чаткал району) — Қырғызстан Республикасының Жалалабат облысындағы аудан.

Аудан
Шатқал ауданы
Чаткал району
Әкімшілігі
Кіреді	Жалалабат облысы
Әкімшілік орталығы	Қаныш-Қия ауылы
Тарихы мен географиясы
Жер аумағы	4608 км²
Уақыт белдеуі	UTC+6
Тұрғындары
Тұрғыны	22 490  адам (2009)
Ұлттық құрамы	қырғыздар — 97,3 %, өзбектер — 1,4 %, тәжіктер — 0,6 %
Ресми тілі	Қырғыз тілі
Автомобиль коды	D және 04

Әкімшілік орталығы — Қаныш-Қия ауылы.

Географиясы

Аудан облыстың солтүстік-батысында, Қырғызстанның Талас облысының Өзбекстанның Ташкент облысымен шектесетін жерінде орналасқан.

Негізгі су артериясы — өзені.

Тарихы

Шатқал ауданы (орталығы - Янги-Базар ауылы) 1935 жылы 8 қаңтарда Қырғыз АКСР-і құрамында құрылды. 1936 жылдың желтоқсанынан бастап Қырғыз КСР-і құрамында болды. 1938-1939 жылдары Жалал-Абад округінің, 1939 жылдың 21 желтоқсанынан бастап — Қырғыз КСР Жалал-Абад облысының құрамына кірді.

1944 жылы 22 маусымда Шатқал ауданы жаңадан құрылған Талас облысының құрамына берілді. 1956-1980 және 1988-1990 жылдары Талас облысының таратылуына байланысты аудан Жалал-Абад облысына қайтарылып отырды, ал 1959 жылдан — Ош облысы Жанги-жол ауданына ауысты.

1990 жылы 14 желтоқсанда Жалалабат облысының қалпына келуіне байланысты (1959 жылы таратылған болатын) Шатқал ауданы қайтадан оның құрамына кірді.

Халқы

2009 жылғы Қырғызстан халық санағы деректері бойынша қырғыздар 22 490 аудан тұрғындарының 21 890 адамын құрайды (немесе 97,3 %), өзбектер — 304 адам немесе 1,4 %, тәжіктер — 125 адам немесе 0,6 %.

Әкімшілік бөлінуі

Шатқал ауданының құрамына 4 айылдық (ауылдық) округ кіреді Жалалабат облысының айылдық округтері мен ауылдары:

• Сумсар айылдық округі — Сумсар а.
• Терек-Сай айылдық округі — Терек-Сай а.
• Қаныш-Қыя айылдық округі — Қаныш-Қия
• Шатқал айылдық округі — Жаны-Базар ауылы.

Дереккөздер

1. Перепись населения Киргизии 2009. Джалал-Абадская область (орыс.)
2. Қырғыз КСР. Әкімшілік-аумақтық бөлінуі 1 қаңтар 1949 жылы. — Фрунзе: Киргизгосиздат, 1949.