Целом (: екінші қуыс, дейтераңель, метаңель).— мезотелиймен қапталған ұрық қуысы, қалың мезодермальды ұрық клеткаларының жылжуымен немесе алдығы ішекті баулықтап тігу жолымен пайда болады: целомы бар сүтқоректі жануарлар мен адамдарда үлпершек (жүрек қабығының), және құрсақ қуыстары пайда болады.Екінші реттік дене қуысы , целом (грек. koіloma — ойыс, қуыс) — көп клеткалы жануарлардың (моллюскілер, буылтық құрттар, қылтанжақтылар, тікентерілілер, жартылай хордалылар, хордалылар) денесі мен ішкі мүшелері аралығындағы қуыс. Целом қуысы ұрықтың мезодермальдік дамуы кезінде арнайы эпителий қабаты болуымен сипатталады. Онда целом сұйығы сақталады. Целом қуысының негізгі қызметі — денеге тірек болу (дене бұлшық етінің жиырылуын целом сұйығы қамтамасыз етеді). Целом қуысы организмнің ішкі ортасының биохим. тұрақтылығын сақтайды, сондай-ақ, қоректі сіңіру, тыныс алу, зәр шығару, жыныстық көбею, т.б. қызметтерін де атқарады. Е. р. д. қ-ның пайда болуы туралы әр түрлі пікір бар. Соңғы кезде ғалымдар целом қуысы бірінші реттік дене қуысы клеткаларының ажырауынан және тінаралық бөліктердің ұлғаюынан пайда болған деген гипотезаға тоқталуда.
Дереккөздер
- Пульмонология терминдерінің орысша-қазақша түсіндірме сөздігі. Алматы: Ана тілі. 1996. ISBN 5-630-00473-5
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Celom ekinshi kuys dejteranel metanel mezotelijmen kaptalgan uryk kuysy kalyn mezodermaldy uryk kletkalarynyn zhylzhuymen nemese aldygy ishekti baulyktap tigu zholymen pajda bolady celomy bar sүtkorekti zhanuarlar men adamdarda үlpershek zhүrek kabygynyn zhәne kursak kuystary pajda bolady Ekinshi rettik dene kuysy celom grek koiloma ojys kuys kop kletkaly zhanuarlardyn mollyuskiler buyltyk kurttar kyltanzhaktylar tikenterililer zhartylaj hordalylar hordalylar denesi men ishki mүsheleri aralygyndagy kuys Celom kuysy uryktyn mezodermaldik damuy kezinde arnajy epitelij kabaty boluymen sipattalady Onda celom sujygy saktalady Celom kuysynyn negizgi kyzmeti denege tirek bolu dene bulshyk etinin zhiyryluyn celom sujygy kamtamasyz etedi Celom kuysy organizmnin ishki ortasynyn biohim turaktylygyn saktajdy sondaj ak korekti siniru tynys alu zәr shygaru zhynystyk kobeyu t b kyzmetterin de atkarady E r d k nyn pajda boluy turaly әr tүrli pikir bar Songy kezde galymdar celom kuysy birinshi rettik dene kuysy kletkalarynyn azhyrauynan zhәne tinaralyk bolikterdin ulgayuynan pajda bolgan degen gipotezaga toktaluda DerekkozderPulmonologiya terminderinin oryssha kazaksha tүsindirme sozdigi Almaty Ana tili 1996 ISBN 5 630 00473 5Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet