Хо Ши Мин (шын аты — Нгуен Тат Тхань; бірнеше партиялық лақап аттары болған: Нгуен Ай Куок, Выоң жолдас, Тхау Тин) (19 мамыр 1890 — 3 қыркүйек 1969) — Вьетнам ұлт-азаттық қозғалысының қайраткері, 1945-1955 жылдары және 1945 жылдан қайтыс болғанына дейінгі . Идеологиясы Марксизм-ленинизм болған Хо Ши Мин тағы қазіргі күннің өзінде де билікте тұрған Вьетнам Коммунистік партиясының басшысы да болды.
Хо Ши Мин вьетн. Hồ Chí Minh | ||||
Хо Ши Миннің портреті, 1946 | ||||
Лауазымы | ||||
---|---|---|---|---|
| ||||
19 ақпан 1951 жыл — 2 қыркүйек 1969 жыл | ||||
Ізашары | лауазым ұйымдастырылды | |||
Ізбасары | лауазым ыдыратылды | |||
| ||||
1 қараша 1956 — 10 қыркүйек 1960 | ||||
Ізашары | ||||
Ізбасары | ||||
| ||||
2 қыркүйек 1945 — 2 қыркүйек 1969 | ||||
Ізашары | лауазым ұйымдастырылды (император ретінде Бао Дай) | |||
Ізбасары | ||||
| ||||
2 қыркүйек 1945 — 20 қыркүйек 1955 | ||||
Ізашары | лауазым ұйымдастырылды (империяның премьер-министрі ретінде ) | |||
Ізбасары | ||||
| ||||
28 тамыз 1945 — 2 наурыз 1946 | ||||
Ізашары | Тянь Ван Чуоң () | |||
Ізбасары | Нгуен Тың Там | |||
3 қараша 1946 — наурыз 1947 | ||||
Ізашары | Нгуен Тың Там | |||
Ізбасары | Һуаң Минь Зам | |||
Өмірбаяны | ||||
Партиясы | Жұмысшы Интернационалының Француз секциясы (1919–1921) Француз Коммунистік партиясы (1921–1925) Вьетнам еңбекшілер партиясы (1925–1969) | |||
Білімі | Шығыстың Еңбекшілері Коммунистік университеті, Мәскеу, КСРО | |||
Мамандығы | саясаткер • төңкерісші • кондитер | |||
Дүниеге келуі | 19 мамыр 1890 Ким Лиен ауылы, Нам Дан поселкесі, провинциясы, , | |||
Қайтыс болуы | 2 қыркүйек 1969 (79 жас) Һаной, | |||
Жерленді | ||||
Туған кездегі есімі | Нгуен Синь Куң | |||
Әкесі | Нгуен Синь Сак | |||
Анасы | Һоаң Тһи Лоан | |||
Жұбайы | Таң Тует Минь (1926-1969) (?) | |||
Қолтаңбасы | ||||
Марапаттары | ||||
Хо Ши Мин Ортаққорда | ||||
өңдеу |
Хо Ши Мин Орталық Вьетнамдағы провинциясында дүниеге келген. Ол 1941 жылдан бастап тәуелсіздік қозғалысын басқарды. Бастапқыда бұл Вьетнамның тәуелсіздігі үшін күресетін барлық партиялардың қолшатыр тобы болып жұмыс істесе, кейінірек Коммунистік партия 1945 жылдан кейін көпшіліктің қолдауына ие болды да, оған көбірек назар аударылды. Хо Ши Мин 1945 жылы Коммунистік басқарды, 1954 жылы қарсы жеңіп, аяқтады және нәтижесінде Вьетнамның екіге бөлінуіне әкелді. Ол 1955 жылдан 1975 жылға дейін созылған Вьетнам соғысы кезінде мен негізгі басшысы болды. Хо денсаулығына байланысты 1965 жылы ресми түрде биліктен кетті және 1969 жылы қайтыс болды. Солтүстік Вьетнам ақырында жеңіске жетті. Оңтүстік Вьетнам және оның одақтастары Коммунистік билік астында 1976 жылы ресми түрде бір елге біріктірілді. Оңтүстік Вьетнамның бұрынғы астанасы Сайгон оның құрметіне Хошимин қаласы деп аталды.
Хо Ши Минның билікке келгеннен бұрынғы өмірбаяны толықтай белгісіз. Оның 50-ден 200-ге дейін лақап аттары болған деп те айтылады.
Өмірбаяны
Хюэдегі ұлттық колледжде білім алған. 1911 жылы Сайгон қаласындағы француздарға қарасты "Башон" зауытына мамандар даярлайтын училищеге оқуға түсіп, шет елге кетті. 1912–1916 жылдары француз және ағылшын компанияларының кемелерінде матрос болып істеді. 1916–1919 жылдары Ұлыбритания мен АҚШ-та тұрды. 1919 жылы Францияға қоныс аударып, Париж бітім конференциясы (1919—1920) кезінде оған қатысушыларға вьетнам патриоттарының атынан Үндіқытай халықтарына тәуелсіздік беруді талап еткен меморандум жолдады. 1920 жылы желтоқсанда жаңадан құрылған кірді.
1924 жылы Коминтерннің 5-конгресінің жұмысына қатысып, отарлар мәселесі бойынша баяндама жасады. 1925 жылы Вьетнамның революцияшыл жастарының серіктестігін, 1930 жылы құрды. Революциялық қызметі үшін бірнеше рет сотталып, 1929 жылы сырттай өлім жазасына кесілді. 1934 — 1938 жылдары Мәскеудегі Шығыс еңбекшілерінің коммунистік университетінде оқып, сол жерде жұмыс істеді.
1941 жылы отанына қайтып оралып, елдің барлық патриоттық күштерін біріктірген Вьетнамның тәуелсіздігі үшін күрес Лигасын () құрды. Вьетнамда 1945 жылғы Тамыз төңкерісі аяқталуынан кейін Уақытша үкіметінің төрағасы, 1946 жылы наурыздан ВДР-дың тұңғыш президенті болды. ВДР партиясын, үкімет делегациясын басқарып, бірнеше рет Кеңес Одағына келіп қайтты. 1959 жылы 29—31 шілдеде Алматыда болып, Қазақ КСР-і ғылым академиясының ғалымдарымен, “Есік” кеңшарының жұмысшыларымен кездесті. Ленин орденімен марапатталған. 1967 жылы елді қайта біріктірудегі еңбегі үшін Сайгон қаласына Хо Ши Мин есімі берілді.
Дереккөздер
- «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл, ISBN 5-89800-123-9, II том
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Ho Shi Min shyn aty Nguen Tat Than birneshe partiyalyk lakap attary bolgan Nguen Aj Kuok Vyon zholdas Thau Tin 19 mamyr 1890 3 kyrkүjek 1969 Vetnam ult azattyk kozgalysynyn kajratkeri 1945 1955 zhyldary zhәne 1945 zhyldan kajtys bolganyna dejingi Ideologiyasy Marksizm leninizm bolgan Ho Shi Min tagy kazirgi kүnnin ozinde de bilikte turgan Vetnam Kommunistik partiyasynyn basshysy da boldy Ho Shi Min vetn Hồ Chi MinhHo Shi Minnin portreti 1946LauazymyTu Vetnam kommunistik partiyasynyn Toragasy Tu19 akpan 1951 zhyl 2 kyrkүjek 1969 zhylIzashary lauazym ujymdastyryldyIzbasary lauazym ydyratyldyTu Vetnam kommunistik partiyasynyn tungysh Bas Hatshysy Tu1 karasha 1956 10 kyrkүjek 1960IzasharyIzbasaryTu tungysh Tu2 kyrkүjek 1945 2 kyrkүjek 1969Izashary lauazym ujymdastyryldy imperator retinde Bao Daj IzbasaryTu tungysh2 kyrkүjek 1945 20 kyrkүjek 1955Izashary lauazym ujymdastyryldy imperiyanyn premer ministri retinde IzbasaryTu Vetnam Syrtky Ister ministri28 tamyz 1945 2 nauryz 1946Izashary Tyan Van Chuon Izbasary Nguen Tyn Tam3 karasha 1946 nauryz 1947Izashary Nguen Tyn TamIzbasary Һuan Min ZamӨmirbayanyPartiyasyZhumysshy Internacionalynyn Francuz sekciyasy 1919 1921 Francuz Kommunistik partiyasy 1921 1925 Vetnam enbekshiler partiyasy 1925 1969 BilimiShygystyn Enbekshileri Kommunistik universiteti Mәskeu KSROMamandygysayasatker tonkerisshi konditerDүniege kelui 19 mamyr 1890 1890 05 19 Kim Lien auyly Nam Dan poselkesi provinciyasy Қajtys boluy 2 kyrkүjek 1969 1969 09 02 79 zhas Һanoj ZherlendiTugan kezdegi esimi Nguen Sin KunӘkesi Nguen Sin SakAnasy Һoan Tһi LoanZhubajy Tan Tuet Min 1926 1969 ҚoltanbasyMarapattaryHo Shi Min Ortakkordaondeu Ho Shi Min Ortalyk Vetnamdagy provinciyasynda dүniege kelgen Ol 1941 zhyldan bastap tәuelsizdik kozgalysyn baskardy Bastapkyda bul Vetnamnyn tәuelsizdigi үshin kүresetin barlyk partiyalardyn kolshatyr toby bolyp zhumys istese kejinirek Kommunistik partiya 1945 zhyldan kejin kopshiliktin koldauyna ie boldy da ogan kobirek nazar audaryldy Ho Shi Min 1945 zhyly Kommunistik baskardy 1954 zhyly karsy zhenip ayaktady zhәne nәtizhesinde Vetnamnyn ekige bolinuine әkeldi Ol 1955 zhyldan 1975 zhylga dejin sozylgan Vetnam sogysy kezinde men negizgi basshysy boldy Ho densaulygyna bajlanysty 1965 zhyly resmi tүrde bilikten ketti zhәne 1969 zhyly kajtys boldy Soltүstik Vetnam akyrynda zheniske zhetti Ontүstik Vetnam zhәne onyn odaktastary Kommunistik bilik astynda 1976 zhyly resmi tүrde bir elge biriktirildi Ontүstik Vetnamnyn buryngy astanasy Sajgon onyn kurmetine Hoshimin kalasy dep ataldy Ho Shi Minnyn bilikke kelgennen buryngy omirbayany tolyktaj belgisiz Onyn 50 den 200 ge dejin lakap attary bolgan dep te ajtylady ӨmirbayanyHyuedegi ulttyk kolledzhde bilim algan 1911 zhyly Sajgon kalasyndagy francuzdarga karasty Bashon zauytyna mamandar dayarlajtyn uchilishege okuga tүsip shet elge ketti 1912 1916 zhyldary francuz zhәne agylshyn kompaniyalarynyn kemelerinde matros bolyp istedi 1916 1919 zhyldary Ұlybritaniya men AҚSh ta turdy 1919 zhyly Franciyaga konys audaryp Parizh bitim konferenciyasy 1919 1920 kezinde ogan katysushylarga vetnam patriottarynyn atynan Үndikytaj halyktaryna tәuelsizdik berudi talap etken memorandum zholdady 1920 zhyly zheltoksanda zhanadan kurylgan kirdi 1924 zhyly Kominternnin 5 kongresinin zhumysyna katysyp otarlar mәselesi bojynsha bayandama zhasady 1925 zhyly Vetnamnyn revolyuciyashyl zhastarynyn seriktestigin 1930 zhyly kurdy Revolyuciyalyk kyzmeti үshin birneshe ret sottalyp 1929 zhyly syrttaj olim zhazasyna kesildi 1934 1938 zhyldary Mәskeudegi Shygys enbekshilerinin kommunistik universitetinde okyp sol zherde zhumys istedi Halyk Zhinalysynyn aldynda ornalaskan eskertkishi Hoshimin 1941 zhyly otanyna kajtyp oralyp eldin barlyk patriottyk kүshterin biriktirgen Vetnamnyn tәuelsizdigi үshin kүres Ligasyn kurdy Vetnamda 1945 zhylgy Tamyz tonkerisi ayaktaluynan kejin Uakytsha үkimetinin toragasy 1946 zhyly nauryzdan VDR dyn tungysh prezidenti boldy VDR partiyasyn үkimet delegaciyasyn baskaryp birneshe ret Kenes Odagyna kelip kajtty 1959 zhyly 29 31 shildede Almatyda bolyp Қazak KSR i gylym akademiyasynyn galymdarymen Esik kensharynyn zhumysshylarymen kezdesti Lenin ordenimen marapattalgan 1967 zhyly eldi kajta biriktirudegi enbegi үshin Sajgon kalasyna Ho Shi Min esimi berildi Derekkozder Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 zhyl ISBN 5 89800 123 9 II tom Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet