Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Халикотерий (Chalіcotherіum) — тақтұяқтылар отрядына жататын, жойылып кеткен жануар. Халикотерий-лер Солт. Америкаға Қарағанда Шығыс жарты шарда көбірек тараған. Эоценнің соңынан плейстоценнің басына дейін (шамамен 1 — 40 млн. жыл бұрын) тіршілік еткен. Ең жақсы дамыған кезеңі — миоцен. Олигоценде Еуропа мен Азияда схизотерий (Schіzotherіum) деген түрі тіршілік еткен. Халикотерий-лердің эвол. даму барысында денесі ұлғайған, бас сүйегі көп өзгермегенімен, мойны және аяқтары (әсіресе алдыңғы аяқтары) едәуір ұзарған. Алдыңғы аяқ саусақтарының төрттен үштейі қысқарып, тұяқтары (тырнақтары) ілмекке айналған. Ал жүргенде дене салмағы артқы аяқтарына түсетін болғандықтан, олар жуан болған. Халикотерий-лер артқы аяқтарымен тік тұрып, алдыңғы аяқтарын ағашқа тіреген, мойындарын созып, ұзын тілімен жапырақтарды жұлып жеген. Халикотерий-лердің тістері өткір, әрі мықты болған. Миоценде тіршілік еткен бориссиакия (Borіssіakіa) деген түрі Қазақстанда Асқазансор қазба фаунасы орнынан табылып, зерттелді. Ал схизотерий олигоцен дәуірінің шөгінділерінен табылған.
| Халикотерий Қазбалық ауқымы: Late Oligocene–Early Pliocene | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||
| ||||||||||||
|
Сілтемелер:
«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, IX том
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Halikoterij Chalicotherium taktuyaktylar otryadyna zhatatyn zhojylyp ketken zhanuar Halikoterij ler Solt Amerikaga Қaraganda Shygys zharty sharda kobirek taragan Eocennin sonynan plejstocennin basyna dejin shamamen 1 40 mln zhyl buryn tirshilik etken En zhaksy damygan kezeni miocen Oligocende Europa men Aziyada shizoterij Schizotherium degen tүri tirshilik etken Halikoterij lerdin evol damu barysynda denesi ulgajgan bas sүjegi kop ozgermegenimen mojny zhәne ayaktary әsirese aldyngy ayaktary edәuir uzargan Aldyngy ayak sausaktarynyn tortten үshteji kyskaryp tuyaktary tyrnaktary ilmekke ajnalgan Al zhүrgende dene salmagy artky ayaktaryna tүsetin bolgandyktan olar zhuan bolgan Halikoterij ler artky ayaktarymen tik turyp aldyngy ayaktaryn agashka tiregen mojyndaryn sozyp uzyn tilimen zhapyraktardy zhulyp zhegen Halikoterij lerdin tisteri otkir әri mykty bolgan Miocende tirshilik etken borissiakiya Borissiakia degen tүri Қazakstanda Askazansor kazba faunasy ornynan tabylyp zertteldi Al shizoterij oligocen dәuirinin shogindilerinen tabylgan Halikoterij Қazbalyk aukymy Late Oligocene Early Pliocene PreK K O S D Kr P T Yu B Pg NDүniesi Zhamagaty ChordataTaby Saby PerissodactylaTukymdasy Tegi Chalicotherium 1833See textMacrotherium Lartet 1837Siltemeler Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 IX tom Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet