Фотоөткізгіштік — әсерінен заттың электр өткізгіштігінің өзгеруі.
Фотоөткізгіштік электрмагниттік сәуленің жұтылуы нәтижесінде жартылай өткізгіштердегі немесе диэлектриктердегі электрондардың энергетикалық деңгейлерге тарала орналасуының өзгеруі салдарынан болады. Оның концентрациялық фотоөткізгіштік және қозғалғыштық фотоөткізгіштік деп аталатын түрлері бар. Мұның алғашқы түрінде түсірілген электрмагниттік сәуле әсерінен (электрондарды байланысқан күйден еркін күйге көшіру арқылы, валентті белдеуде кемтіктер санын, өткізгіштік белдеуде электрондар санын арттыру жолымен) заряд тасығыштардың (электрондар, кемтіктер) концентрациясы артады. Электрондар мен кемтіктердің қозғалғыштығы олардын энергиясына тәуелді болады. Ал сырттан түсірілген электрмагниттік сәуле бұл энергияның шамасын, яғни заряд тасығыштардың қозғалғыштығын өзгертеді. Мұның нәтижесінде заттың электр өткізгіштігі де (қозғалғыштық фотоөткізгіштік) өзгереді. Асқын өткізгіштерде байқалатын фотоөткізгіштік туннельдік эффектіге негізделіп түсіндіріледі.
Фоторезисторлардың жұмыс әрекеті фотоөткізгіштік құбылысына негізделген. Техникада кеңінен қолданылыс тапқан Фотоөткізгіштік жартылай өткізгіштер: CTe, Sі, Se, CdS, CdSe, KnSb, CTaAs, PbS, т.б.
Дереккөздер
- "Қазақ Энциклопедиясы", 9 том
![]() | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Fotootkizgishtik әserinen zattyn elektr otkizgishtiginin ozgerui Fotootkizgishtik elektrmagnittik sәulenin zhutyluy nәtizhesinde zhartylaj otkizgishterdegi nemese dielektrikterdegi elektrondardyn energetikalyk dengejlerge tarala ornalasuynyn ozgerui saldarynan bolady Onyn koncentraciyalyk fotootkizgishtik zhәne kozgalgyshtyk fotootkizgishtik dep atalatyn tүrleri bar Munyn algashky tүrinde tүsirilgen elektrmagnittik sәule әserinen elektrondardy bajlanyskan kүjden erkin kүjge koshiru arkyly valentti beldeude kemtikter sanyn otkizgishtik beldeude elektrondar sanyn arttyru zholymen zaryad tasygyshtardyn elektrondar kemtikter koncentraciyasy artady Elektrondar men kemtikterdin kozgalgyshtygy olardyn energiyasyna tәueldi bolady Al syrttan tүsirilgen elektrmagnittik sәule bul energiyanyn shamasyn yagni zaryad tasygyshtardyn kozgalgyshtygyn ozgertedi Munyn nәtizhesinde zattyn elektr otkizgishtigi de kozgalgyshtyk fotootkizgishtik ozgeredi Askyn otkizgishterde bajkalatyn fotootkizgishtik tunneldik effektige negizdelip tүsindiriledi Fotorezistorlardyn zhumys әreketi fotootkizgishtik kubylysyna negizdelgen Tehnikada keninen koldanylys tapkan Fotootkizgishtik zhartylaj otkizgishter CTe Si Se CdS CdSe KnSb CTaAs PbS t b Derekkozder Қazak Enciklopediyasy 9 tom Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz