Тиінтәрізділер (Scіurіdae) – кеміргіштер отрядының бір тұқымдасы. Қазба қалдықтары миоцен дәуірінен белгілі. Табиғатта кең тараған. Қоңыржай, және аймақтарда кездесетін 25 туысы, 230-дан астам түрі белгілі. Тиінтәрізділерге борша тышқандар, тиіндер, суырлар, сарышұнақтар, шалғын иттері жатады. Дене тұрқы 6 – 60 см. Тіршілік ортасы әр түрлі: ағашта (тиін), жартылай ағашта (борша тышқан) және жерде (суыр, сарышұнақ) мекендейді. Күндіз белсенді. Көпшілік түрі қысқы ұйқыға кетеді. Негізінен өсімдіктермен қоректенеді, қысқа қор жинайтын түрлері де бар. Жылына 2 – 3 рет көбейеді. Қазақстанда 5 туысы, 13 түрі (тиін, , борша тышқан, , зорман, балпақ, қызылұрт сарышұнақ, Тянь-шань реликті сарышұнағы, кіші сарышұнақ, дала суыры, сұр суыр, Мензбир суыры, қызыл суыр) бар.
Дереккөздер
- Қазақ ұлттық энциклопедиясы, 18 том
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Tiintәrizdiler Sciuridae kemirgishter otryadynyn bir tukymdasy Қazba kaldyktary miocen dәuirinen belgili Tabigatta ken taragan Қonyrzhaj zhәne ajmaktarda kezdesetin 25 tuysy 230 dan astam tүri belgili Tiintәrizdilerge borsha tyshkandar tiinder suyrlar saryshunaktar shalgyn itteri zhatady Dene turky 6 60 sm Tirshilik ortasy әr tүrli agashta tiin zhartylaj agashta borsha tyshkan zhәne zherde suyr saryshunak mekendejdi Kүndiz belsendi Kopshilik tүri kysky ujkyga ketedi Negizinen osimdiktermen korektenedi kyska kor zhinajtyn tүrleri de bar Zhylyna 2 3 ret kobejedi Қazakstanda 5 tuysy 13 tүri tiin borsha tyshkan zorman balpak kyzylurt saryshunak Tyan shan relikti saryshunagy kishi saryshunak dala suyry sur suyr Menzbir suyry kyzyl suyr bar DerekkozderҚazak ulttyk enciklopediyasy 18 tomBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet