Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Тектоникалық жарылым – тау жыныстарының тектоникалық қозғалыстары мен деформациялары нәтижесінде жер қыртысында пайда болған жарықшақтар. Тау жыныстарының бұл кездегі бөлектенген массиві тектоникалық жарылымның қанаттарын құрайды; көлбеу жарылымдарда жатқан қалыптағы қанат, төселмелі жарылым және жарылымды жабатын аспалы қанатты түрлерін ажыратады. Бұлардан басқа қанаттардың болмашы ғана жылжуынан тектоникалық жарықшақтар және айтарлықтай жылжуынан пайда болады. Соңғысы ығыспа (қанаттардың тік және көлбеу жарықшақ бойымен көлденең жылжуы), (қанаттардың жан-жаққа жылжуының нәтижесі) түрлеріне бөлінеді. Жарылымдардың ұзындығы бірнеше дм-ден бастап өте тереңге кетеді, тіпті жер қыртысын Жердің жоғарғы мантиясына дейін түгелдей жарып өтетін түрлері де кездеседі. Тектоникалық жарылым қысқа мерзім ішінде немесе ұзақ геологиялық кезең бойында (жерсілкінуі мен дүмпулер) болуы мүмкін. Кейде Тектоникалық жарылымның қуыстары тастамырлы тау жыныстары түзілетін ерітінділердің ағатын жолы болып саналады.
Сілтемелер
- «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VIII том
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
| Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Tektonikalyk zharylym tau zhynystarynyn tektonikalyk kozgalystary men deformaciyalary nәtizhesinde zher kyrtysynda pajda bolgan zharykshaktar Tau zhynystarynyn bul kezdegi bolektengen massivi tektonikalyk zharylymnyn kanattaryn kurajdy kolbeu zharylymdarda zhatkan kalyptagy kanat toselmeli zharylym zhәne zharylymdy zhabatyn aspaly kanatty tүrlerin azhyratady Bulardan baska kanattardyn bolmashy gana zhylzhuynan tektonikalyk zharykshaktar zhәne ajtarlyktaj zhylzhuynan pajda bolady Songysy ygyspa kanattardyn tik zhәne kolbeu zharykshak bojymen koldenen zhylzhuy kanattardyn zhan zhakka zhylzhuynyn nәtizhesi tүrlerine bolinedi Zharylymdardyn uzyndygy birneshe dm den bastap ote terenge ketedi tipti zher kyrtysyn Zherdin zhogargy mantiyasyna dejin tүgeldej zharyp otetin tүrleri de kezdesedi Tektonikalyk zharylym kyska merzim ishinde nemese uzak geologiyalyk kezen bojynda zhersilkinui men dүmpuler boluy mүmkin Kejde Tektonikalyk zharylymnyn kuystary tastamyrly tau zhynystary tүziletin eritindilerdin agatyn zholy bolyp sanalady Siltemeler Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 VIII tomBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet