Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
Пингвинтәрізділер (Sphenisciformes) — құстардың бір отряды.
Пингвинтәрізділер Қазбалық ауқымы: -Recent, 62–0 Ma | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||
Қазіргі тегілері | ||||||||||||
|
тән Пингвинтәрізділердің қаңқа қалдықтары Жаңа Зеландия, Австралия және Аргентина жерлерінен табылған. Пингвинтәрізділер құстардың басқа топтарынан ерте кезде бөлінген, шығу тегі жағынан дауылпаздарға жақын. Қазіргі кезде Пингвинтәрізділердің 6 туысқа жататын 15 — 17 түрі белгілі, дене тұрқының ұзындығы 40 см-ден () 120 см-ге () дейін, салм. 3 кг-нан 45 кг-ға дейін жетеді. Қауырсындары қысқа, тығыз, арқасы қара, қара қоңыр, бауыры ақ түсті, кейбір түрінің басы сары теңбілді немесе айдарлы болады. Төс бұлшық еттері жақсы жетілген, қанаты ескекке айналған, қабыршақ тәрізді қауырсынмен қапталған.Пингвиндер өмір бойы бір-ақ сыңарымен өтеді.
Жақсы жүзеді, сүңгиді, жарғақты саусақтары мен қысқа құйрығы руль қызметін атқарады. Пингвинтәрізділер жағалауға, мұз үстіне секіріп шығып, құрлықта көбіне екі жағына теңселе адымдап, баяу қозғалады, қар үстінде бауырымен сырғанайды. Пингвинтәрізділердің тері астындағы дәнекер ұлпадан тұратын май қабаттары жақсы жетілген, ол денесіндегі жылуды реттеп отырады. Пингвинтәрізділер құрлықта түлейді, бұл кезде олар қоректенбейді. Моногамиялы, ұя салып, жұмыртқалау кезінде бірнеше мыңдаған дарабастары бірігіп үлкен топ құрады. Ұяларын жағалаулардағы жазық, тасты жерлерге, үңгірлерге, ағаш тамырларының қуыстарына салады. Ұяда 1 — 2 (кейде 3) жұмыртқа болады. еркегі жұмыртқаны аяғының үстіне ұстап, бауырындағы тері қатпарымен жабады, 65 күндей шайқайды. Аделия пингвині 35 күнде балапан басып шығарады. Пингвинтәрізділер шаянтәрізділермен, басаяқты ұлулармен, балықтармен қоректенеді. (Sphenіscus mendіculus) өте сирек кездеседі, саны аз болғандықтан қорғауға алынып, Халықаралық табиғат қорғау одағының “Қызыл кітабына” енгізілген.
Дереккөздер
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet Pingvintәrizdiler Sphenisciformes kustardyn bir otryady Pingvintәrizdiler Қazbalyk aukymy Recent 62 0 Ma PreK K O S D Kr P T Yu B Pg NDүniesi ZhanuarlarZhamagaty HordalylarTaby ҚustarYksham taby NeognathaeSaby Sphenisciformes 1891Tukymdasy Spheniscidae 1831Қazirgi tegileri tәn Pingvintәrizdilerdin kanka kaldyktary Zhana Zelandiya Avstraliya zhәne Argentina zherlerinen tabylgan Pingvintәrizdiler kustardyn baska toptarynan erte kezde bolingen shygu tegi zhagynan dauylpazdarga zhakyn Қazirgi kezde Pingvintәrizdilerdin 6 tuyska zhatatyn 15 17 tүri belgili dene turkynyn uzyndygy 40 sm den 120 sm ge dejin salm 3 kg nan 45 kg ga dejin zhetedi Қauyrsyndary kyska tygyz arkasy kara kara konyr bauyry ak tүsti kejbir tүrinin basy sary tenbildi nemese ajdarly bolady Tos bulshyk etteri zhaksy zhetilgen kanaty eskekke ajnalgan kabyrshak tәrizdi kauyrsynmen kaptalgan Pingvinder omir bojy bir ak synarymen otedi Fairy Penguins in Melbourne Zoo Zhaksy zhүzedi sүngidi zhargakty sausaktary men kyska kujrygy rul kyzmetin atkarady Pingvintәrizdiler zhagalauga muz үstine sekirip shygyp kurlykta kobine eki zhagyna tensele adymdap bayau kozgalady kar үstinde bauyrymen syrganajdy Pingvintәrizdilerdin teri astyndagy dәneker ulpadan turatyn maj kabattary zhaksy zhetilgen ol denesindegi zhyludy rettep otyrady Pingvintәrizdiler kurlykta tүlejdi bul kezde olar korektenbejdi Monogamiyaly uya salyp zhumyrtkalau kezinde birneshe myndagan darabastary birigip үlken top kurady Ұyalaryn zhagalaulardagy zhazyk tasty zherlerge үngirlerge agash tamyrlarynyn kuystaryna salady Ұyada 1 2 kejde 3 zhumyrtka bolady erkegi zhumyrtkany ayagynyn үstine ustap bauyryndagy teri katparymen zhabady 65 kүndej shajkajdy Adeliya pingvini 35 kүnde balapan basyp shygarady Pingvintәrizdiler shayantәrizdilermen basayakty ulularmen balyktarmen korektenedi Spheniscus mendiculus ote sirek kezdesedi sany az bolgandyktan korgauga alynyp Halykaralyk tabigat korgau odagynyn Қyzyl kitabyna engizilgen Derekkozder