Періште (Ислам)

Әһл әс-Сунна туралы мақалалар тізімдемесінің бөлігі Иман негіздері

Аллаға иман Періштелерге иман Қасиетті кітаптарға иман Аллаһ елшілеріне иман Ақырет күніне иман Тағдыр мен қазаға иман Бұл үлгіні: көру •  • өңдеу

Періште (көпше: араб.: ملائكة ‎ малайкат; жекеше: араб.: ملاك ‎ малайка) — Аллаһ тағала нұрдан жаратқан құлдары:

«Сонда олар: “Алланың баласы бар” деді. Алла одан пәк. Олай емес, періштелер ардақты құлдары. Олар, Одан оза сөз сөйлемейді. Сондай-ақ олар, Оның әмірін ғана орындайды. Алла олардың өткенін де, келешегін де біледі. Олар, Алланың разы болған кісісіне ғана шапағат ете алады. Олар Алладан қорыққаннан тітірейді.»

—Әнбия сүресі, 26,27 және 28-ші аяттар

Періштелер

Періштелерде жыныс болмайды. Ұйықтау, шаршау, тамақ ішу, қателесу, ұмыту дегенді білмейді. Күнә, кемшіліктен пәк, Құдайдың әмірін мүлтіксіз орындайды, аманатқа өте бекем. Жәбірейіл, Микәйіл, Әзірейіл, Исрафил атты періштелердің әрқайсысына жүктелген қызметтері бар. Құран Кәрімнің Тахрим сүресінің 6-аятында «Алланың әміріне олар қарсы келмейді, бұйырғанын ғана істейді» деп періштелердің негізгі қасиетін баяндайды. Періштелер аспан әлемінде өмір сүреді. Жерге тек Аллаһтың әмірімен түседі. Жәбірейіл періште пайғамбарларға, Мәриямға ер адам кейпінде келіп тілдесіп, Аллаһтың аманатын жеткізген. Мұхаммед пайғамбар ﷺ Періштенің суретін Құран аяттары алғаш түскенде және Миғражға көтерілгенде көрген. Періштелер адамзатқа екі дүниеде: бұл дүние, ақыретте және рухани әлемде бірдей қызмет атқарады. Бұл дүниедегі қызметі: жаңбыр жаудыру, жел тұрғызу, апат, аурулардан қорғау, мұсылмандар құлшылығына, істеген жақсылықтарына куә болу, оларды амал кітабына жазу, мұсылмандарға, ғылым үйренушілерге дұға тілеу, жан алу. Ақыреттегі істері: жан бергеннен сауал алу, жәннат не тозаққа кіргізу, сүр үрлеу, тозақ қақпаларын күзету, жәннатқа кіргендерге қызмет қылу, амал кітабындағы істерге куә болу, момындардың қателіктері мен күнәларына кешірім тілеу.Ислам дінінде Періштелерге сену — иман шарттарының бірі.

Жәбірейіл періште

Алла тағаланың барлық пайғамбарларына уахи жеткізуші періште, яғни Алла тағала мен пайғамбарларының арасындағы елші. Жебірейіл періште Құранда "рух"деп те аталады.

Микайл періште

Жаратылыстағы оқиғалардың, жалпы әлемдегі жан иелерінің ризықтары мен жел, бұлт, жаңбыр секілді себептерін қадағалайтын періште.

Исрафил періште

Аллаһқа жақын төрт періштенің бірі. Ол адамдар мен әлем жөніндегі Аллаһтың бұйрығын оқиды және оны орындау үшін періштелерге тапсырады.Иерусалимдегі қасиетті жартасқа шығып ойнаған сәтте адамдардың бәрі өліп, содан соң зираттарынан қайтадан жарық дүниеге шығады делінеді. Исрафил тұлғасы космостық өлшеммен суреттеледі, аяғы жердің төменгі қабатында, басы Аллаһтың жанында деп және оның төрт қанаты барлығы айтылады.

Әзірейіл періште

Барлық ажалы жеткен адамдардың рухын алумен міндеттелген періште. әзірейіл періштенің бұйрығына бағынатын басқа да періштелер бар. Қираман-Катибин Құлдарының жақсы - жаман амал-істерін жазімен міндеттелген періштелер. Алла Тағала әрбір адамның оң жағы мен сол жағына екі періштетені жақсы-жаман амалдарын жазу үшін қойған. Бұл екі періште адамның істеген үлкенді - кшілі, жария яки құпия, жақсы- жаман әрбір ісін, сөйлеген сөзін қадағалап, амал дәптерлеріне жазып тұрады.

Мүнкәр-Нәкир періштелері

Қабірдегі адамдарға "Раббың кім? Пайғамбарың кім?Кітабың не?" деген сияқты сұрақтарды қоятын, әрі адамдардың осы сұрақтарға берген жауаптарына қарйа қарым-қатынас жасайтын періштелер.

Зәбания періштелері

Ақиретте тозаққа барғандарды азаптау ісі міндеттелген періштелер. Ридуан періштелері Жәннатқа кіру бақытына кенелгендерге қараушы періштелер. Басқа да періштелер Ұлы Жаратушының Аршын таситын, сүйікті құлдарының жүрегіне туралықты, ақиқатты илһәм ететін, намаз оқығандармен бірге "фатиха" сүресінің соңында "Әумин" деп дұға ететін, әрбір таң және екінді намаздарында мүминдерден бірге болатын, Құран оқылған уақытта арнайы жер бетіне түсетін, ғылым алқалары мен өз араларында Аллаһтың кітабың оқып, уағыз айтып, Оны еске алу үшін жиналған барлық жерлерді арнайы аралап, сол жерлердегі Алладан рақымдылық тілеп, кешірім өтінетін, әрбір адамды қорғап жүретін, Бәдір шайқасында көмектескендей шынайы мұсылмандарға қин кезде Алланың рұқсатымен көмектесетін періштелердің де бар екенін хадистер мен аяттардан аңғарамыз.Періштелердің жалпы саны бізге беймәлім.

Дереккөзі

"Жүрек төрінен орын алған теңдессіз тұлға Мұхаммед (с.ғ.с) атты кітаптан ықшамдалып алынды."

Дереккөздер

1. Ислам. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2010 ISBN 9965-26-322-1