Паули принципі. Күрделі атомдардың орбитальдарын электрондармен толтыру үшін орбитальдардың әрқайсысында бола алатын электрондар санын анықтап алу қажет. Ол үшін 4 квант санын өзара комбинациялайдың жолын білу керек.
- Швецария физигі В. Паули 1925 жылы элементтердің периодтық жүйедегі орнына қарап және спектрлерін анализдей отырып, квант сандарын электронның реалды күйін сипаттай алатындай етіп, комбинациялаудың жалпы принципін ұсынған. Паули бұл тыйым салу деп аталған принципі бойынша бір атомның ішінде барлық жағынан ұқсас екі электрон болуы мүмкін емес, яғни атомдағы 2 электронның 4 квант санының төртеуі де бірдей бола алмайды.
- Атомдағы әрбір электронның басқалардан гөрі ең кемінде бір квант саны өзгеше болуы керек. Паули принципін пайдалана отырып алғашқы екі квант қабатында бола алатын электрондардың санын табайық: n = 1, l = 0 десек, ондағы электрондардың тек спиндері ғана өзгеше болады:
- n l m s;1 – электрон: 1 0 0 +½; 2- электрон: 1 0 0 -½
Мұнда үшінші электрон болуы мүмкін емес, егер болған жағдайда онда Паули принципін бұзып, үшінші электрон алғашқы екеуінің біреуіне ұқсап кетер еді. n = 2 болғанда біріне бірі ұқсамайтын 8 электрон бола алады. Бір квант қабатындағы бірдей орбитальдарды электрондармен толтыру үшін Гунд ережесін білу керек. Гунд ережесі бойынша берілген қабатшадағы электрондардың спин сандарының қосындысы максималь болуы шарт.
Дереккөздер
- IТлепиева Г.Ш. Т48 Бейорганикалық химия курсы: Оқу құралы - Ақтау, Ш.Есенов атындағы КМТжИУ, 2010 ISBN 978-601-7276-25-6
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Pauli principi Kүrdeli atomdardyn orbitaldaryn elektrondarmen toltyru үshin orbitaldardyn әrkajsysynda bola alatyn elektrondar sanyn anyktap alu kazhet Ol үshin 4 kvant sanyn ozara kombinaciyalajdyn zholyn bilu kerek Shvecariya fizigi V Pauli 1925 zhyly elementterdin periodtyk zhүjedegi ornyna karap zhәne spektrlerin analizdej otyryp kvant sandaryn elektronnyn realdy kүjin sipattaj alatyndaj etip kombinaciyalaudyn zhalpy principin usyngan Pauli bul tyjym salu dep atalgan principi bojynsha bir atomnyn ishinde barlyk zhagynan uksas eki elektron boluy mүmkin emes yagni atomdagy 2 elektronnyn 4 kvant sanynyn torteui de birdej bola almajdy Atomdagy әrbir elektronnyn baskalardan gori en keminde bir kvant sany ozgeshe boluy kerek Pauli principin pajdalana otyryp algashky eki kvant kabatynda bola alatyn elektrondardyn sanyn tabajyk n 1 l 0 desek ondagy elektrondardyn tek spinderi gana ozgeshe bolady n l m s 1 elektron 1 0 0 2 elektron 1 0 0 Munda үshinshi elektron boluy mүmkin emes eger bolgan zhagdajda onda Pauli principin buzyp үshinshi elektron algashky ekeuinin bireuine uksap keter edi n 2 bolganda birine biri uksamajtyn 8 elektron bola alady Bir kvant kabatyndagy birdej orbitaldardy elektrondarmen toltyru үshin Gund erezhesin bilu kerek Gund erezhesi bojynsha berilgen kabatshadagy elektrondardyn spin sandarynyn kosyndysy maksimal boluy shart DerekkozderITlepieva G Sh T48 Bejorganikalyk himiya kursy Oku kuraly Aktau Sh Esenov atyndagy KMTzhIU 2010 ISBN 978 601 7276 25 6