Парашют (фр. parachute, гр. para – қарсы және фр. chute –құлау) – ауада тежелуге немесе белгілі бір жылдамдықпен баяулап төмен түсуге арналған құрылғы. Ұшу аппаратынан түскен адамның, тасталған жүктердің, ғарыштық аппараттардың түсірілетін бөліктері, сонымен қатар ұшақтың қону кезіндегі жолын қысқарту үшін тежеуге қолданылады.
Тарихы
Парашют жасаудың идеясы мен оның ғылыми негізін 1495 жылы Леонардо да Винчи ұсынды. Бірінші рет 1617 жылы венециялық инженер-механик Ф.Веранцио биік мұнара төбесінен парашютпен түскен. 1783 жылы француз С.Ленорман аспанкезгіштер үшін қатты қаңқалы парашют жасап, сынақтан өткізді, оның отандасы Ж.Гарнерен 1797 жылы әуе шарынан қатты қаңқалы парашютпен түскен. 1911 жылы әлемде алғаш рет арқаға асатын құтқарушы парашютті орыс өнертапқышы Г.Е. Кательников жасаған. Парашюттердің қолданылуына байланысты адамдарға арналған, жүктік және арнайы түрлері болады. Адамдарға арналған парашюттер құтқарғыш, жаттығулық, спорттық және десанттық болып бөлінеді. Парашют күмбезінің пішіні әр түрлі (жазық дөңгелек, тік төртбұрыш, жарты шар, қиық конус, ротор) ауданы бірнеше м2 болады. Негізінен барлық парашюттердің құрылымдары бірдей. Парашюттің негізгі бөліктері: баулықтар байланған күмбез, тарту және ілу құрылғысы, аспалы жүйе, арқан орауыш. Парашют күмбезі орауышқа жиналады, ал аспалы жүйе парашютке киіледі немесе тасталатын жүкке бекітіледі.
Дереккөздер
- Қазақ энциклопедиясы 7 т,
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Parashyut fr parachute gr para karsy zhәne fr chute kulau auada tezheluge nemese belgili bir zhyldamdykpen bayaulap tomen tүsuge arnalgan kurylgy Ұshu apparatynan tүsken adamnyn tastalgan zhүkterdin garyshtyk apparattardyn tүsiriletin bolikteri sonymen katar ushaktyn konu kezindegi zholyn kyskartu үshin tezheuge koldanylady Parashyut TarihyParashyut zhasaudyn ideyasy men onyn gylymi negizin 1495 zhyly Leonardo da Vinchi usyndy Birinshi ret 1617 zhyly veneciyalyk inzhener mehanik F Verancio biik munara tobesinen parashyutpen tүsken 1783 zhyly francuz S Lenorman aspankezgishter үshin katty kankaly parashyut zhasap synaktan otkizdi onyn otandasy Zh Garneren 1797 zhyly әue sharynan katty kankaly parashyutpen tүsken 1911 zhyly әlemde algash ret arkaga asatyn kutkarushy parashyutti orys onertapkyshy G E Katelnikov zhasagan Parashyutterdin koldanyluyna bajlanysty adamdarga arnalgan zhүktik zhәne arnajy tүrleri bolady Adamdarga arnalgan parashyutter kutkargysh zhattygulyk sporttyk zhәne desanttyk bolyp bolinedi Parashyut kүmbezinin pishini әr tүrli zhazyk dongelek tik tortburysh zharty shar kiyk konus rotor audany birneshe m2 bolady Negizinen barlyk parashyutterdin kurylymdary birdej Parashyuttin negizgi bolikteri baulyktar bajlangan kүmbez tartu zhәne ilu kurylgysy aspaly zhүje arkan orauysh Parashyut kүmbezi orauyshka zhinalady al aspaly zhүje parashyutke kiiledi nemese tastalatyn zhүkke bekitiledi DerekkozderҚazak enciklopediyasy 7 t Bul әskeri is turaly makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet