Оңтүстік Жетібай — Оңтүстік Маңғыстау ойысымындағы мұнай-газ-конденсат кен орны. Көтерілім 1962-1964 жылдары табылып, 1968 жылы нақтыланып ашылды. 1972 жылы триас шөгінділеріндегі жатындар белгілі болды.
Оңтүстік Жетібай кен орны | |
43°25′43″ с. е. 52°08′30″ ш. б. / 43.4287386° с. е. 52.1416283° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 43°25′43″ с. е. 52°08′30″ ш. б. / 43.4287386° с. е. 52.1416283° ш. б. (G) (O) (Я) | |
Ел | Қазақстан |
Аймақ | Маңғыстау облысы |
Ашылған уақыты | 1968 жыл |
Жылдық өнімі | 151 мың тонн (2010 ж.) |
Жер қойнауын пайдаланушы | Маңғыстаумұнайгаз |
Географиялық орны
Маңғыстау облысында, Ақтау қаласынан оңтүстік-шығыста 75 км-де, Жетібай кен орнының оңтүстігінде 4,5 км жерде орналасқан.
Геологиялық құрылымы
Кен сиыстырушы құрылым, ірі тектоникалық тұрғыдан алғанда, батысында Оңтүстік Жетібай, шығысында Нормауыл көтерілімдерімен күрделіленген ендікке жуық бағыттағы ассиметриялы брахиантиклиналь қатпар. Аален жікқабатының табаны (-2640 м-лік тұйықтаушы изогипса) бойынша көтерілімнің өлшемдері 4,8x1,1 км. Тереңдеген сайын оның өлшемдері өсе түседі, триастың анизий жікқабатының табаны бойынша 12x2,5 км-ге, амплитудасы 450 м-ге жетеді. Көтерілімнің оңтүстік қанаты біраз тік және аален шөгінділерінде байқалмайтын лықсымамен күрделіленген. Ортаңғы және төменгі юра, триас шөгінділерінің өнеркәсіптік мұнай-газдылығы анықталған. 15 горизонт бөлінген, өнімді қабат қалыңдығы 2000 м-ге жетеді. Стратиграфиялық бағанада бұлардан 7 горизонт ортаңғы юраның бат, екеуі - байос, үшеуі - аален жікқабатына, біреуі - төменгі юраға және екеуі - төменгі триастың оленек жікқабатының шөгінділеріне жатқызылған.
Қанығу сипаты
Қанығу сипаты бойынша төрт горизонт мұнайлы, екеуі газды, екеуі газ-мұнай-конденсатты және екеуі газ-конденсатты. Табиғи қорқоймасының типі жағынан төрт қойнауқаттың жатындары шомбал, екеуінікі қойнауқаттық, тектоникалық тұрғыдан қалқаланған, қалғандары қойнауқаттық. Жинауыштардың кеуек және аралас (кеуекті-ұралы-жарықшақты) типтері бөлінген. Екі қойнауқаттың пайдаланудағы ұңғымалары бойынша мұнай шығымы 10 мм-лік штуцерде 192 м3/тәу, ал бір горизонтта 9 мм-лік штуцерде 27,5 м3/тәу болды.
Тығыздығы, құрамы
Мұнайының тығыздығы 855-868 кг/м3, тек бір ғана жатынның мұнайы жеңіл (841 кг/м3). Мұнайлардың газға қанығу дәрежесі 64 м3/т-дан 99 м3/т-ға дейін өзгереді. Ортаңғы юра жатындарының газы өзінің құрамы жағынан ауыр, этан ұстаушы. Таулардағы ауыр көмірсутектердің үлес салмағы 14%-дан 39%-ға дейін жетеді. Газдың метандық құраушысы тереңдеген сайын 56%-дан 80,1%-ға дейін өседі. Бір жатын газының құрамында азоттың жоғары мөлшері (16,15%) байқалды, өзге жатындарда оның мөлшері аз, 1,3-4,4% шамасында, кейде 1,4%-ға дейін көмірқышқыл газы ұшырасады. Еркін газдағы ауыр көмірсутектер 18,2%-га дейін жетеді. Триас жатындарының газы жеңіл, метандық құраушысы 91%-ды құрайды. Тұрақты конденсат мөлшері юра жатындарында 108 г/м3, триас шөгінділерінде 125 г/м3 болды. Хлоркальцийлі типгі қойнауқат суларының тығыздығы 1074-1110 кг/м3. Сулардың жалпы минералдылығы юра горизонттарында 132-152 г/л, триас суларынікі 102,2 г/л. Суларда йод, бор, бром бар. Бұл кен орны 1973 жылдан игерілуде.
Дереккөздер
- АТАМЕКЕН: Географиялық энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. – 648 бет. ISBN 9965-893-70-5
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Ontүstik Zhetibaj Ontүstik Mangystau ojysymyndagy munaj gaz kondensat ken orny Koterilim 1962 1964 zhyldary tabylyp 1968 zhyly naktylanyp ashyldy 1972 zhyly trias shogindilerindegi zhatyndar belgili boldy Ontүstik Zhetibaj ken orny43 25 43 s e 52 08 30 sh b 43 4287386 s e 52 1416283 sh b 43 4287386 52 1416283 G O Ya Koordinattar 43 25 43 s e 52 08 30 sh b 43 4287386 s e 52 1416283 sh b 43 4287386 52 1416283 G O Ya El ҚazakstanAjmakMangystau oblysyAshylgan uakyty1968 zhylZhyldyk onimi151 myn tonn 2010 zh Zher kojnauyn pajdalanushyMangystaumunajgazOntүstik Zhetibaj ken ornyOntүstik Zhetibaj ken ornyGeografiyalyk ornyMangystau oblysynda Aktau kalasynan ontүstik shygysta 75 km de Zhetibaj ken ornynyn ontүstiginde 4 5 km zherde ornalaskan Geologiyalyk kurylymyKen siystyrushy kurylym iri tektonikalyk turgydan alganda batysynda Ontүstik Zhetibaj shygysynda Normauyl koterilimderimen kүrdelilengen endikke zhuyk bagyttagy assimetriyaly brahiantiklinal katpar Aalen zhikkabatynyn tabany 2640 m lik tujyktaushy izogipsa bojynsha koterilimnin olshemderi 4 8x1 1 km Terendegen sajyn onyn olshemderi ose tүsedi triastyn anizij zhikkabatynyn tabany bojynsha 12x2 5 km ge amplitudasy 450 m ge zhetedi Koterilimnin ontүstik kanaty biraz tik zhәne aalen shogindilerinde bajkalmajtyn lyksymamen kүrdelilengen Ortangy zhәne tomengi yura trias shogindilerinin onerkәsiptik munaj gazdylygy anyktalgan 15 gorizont bolingen onimdi kabat kalyndygy 2000 m ge zhetedi Stratigrafiyalyk baganada bulardan 7 gorizont ortangy yuranyn bat ekeui bajos үsheui aalen zhikkabatyna bireui tomengi yuraga zhәne ekeui tomengi triastyn olenek zhikkabatynyn shogindilerine zhatkyzylgan Қanygu sipatyҚanygu sipaty bojynsha tort gorizont munajly ekeui gazdy ekeui gaz munaj kondensatty zhәne ekeui gaz kondensatty Tabigi korkojmasynyn tipi zhagynan tort kojnaukattyn zhatyndary shombal ekeuiniki kojnaukattyk tektonikalyk turgydan kalkalangan kalgandary kojnaukattyk Zhinauyshtardyn keuek zhәne aralas keuekti uraly zharykshakty tipteri bolingen Eki kojnaukattyn pajdalanudagy ungymalary bojynsha munaj shygymy 10 mm lik shtucerde 192 m3 tәu al bir gorizontta 9 mm lik shtucerde 27 5 m3 tәu boldy Tygyzdygy kuramyMunajynyn tygyzdygy 855 868 kg m3 tek bir gana zhatynnyn munajy zhenil 841 kg m3 Munajlardyn gazga kanygu dәrezhesi 64 m3 t dan 99 m3 t ga dejin ozgeredi Ortangy yura zhatyndarynyn gazy ozinin kuramy zhagynan auyr etan ustaushy Taulardagy auyr komirsutekterdin үles salmagy 14 dan 39 ga dejin zhetedi Gazdyn metandyk kuraushysy terendegen sajyn 56 dan 80 1 ga dejin osedi Bir zhatyn gazynyn kuramynda azottyn zhogary molsheri 16 15 bajkaldy ozge zhatyndarda onyn molsheri az 1 3 4 4 shamasynda kejde 1 4 ga dejin komirkyshkyl gazy ushyrasady Erkin gazdagy auyr komirsutekter 18 2 ga dejin zhetedi Trias zhatyndarynyn gazy zhenil metandyk kuraushysy 91 dy kurajdy Turakty kondensat molsheri yura zhatyndarynda 108 g m3 trias shogindilerinde 125 g m3 boldy Hlorkalcijli tipgi kojnaukat sularynyn tygyzdygy 1074 1110 kg m3 Sulardyn zhalpy mineraldylygy yura gorizonttarynda 132 152 g l trias sularyniki 102 2 g l Sularda jod bor brom bar Bul ken orny 1973 zhyldan igerilude DerekkozderATAMEKEN Geografiyalyk enciklopediya Bas red B Ө Zhakyp Almaty Қazak enciklopediyasy 2011 648 bet ISBN 9965 893 70 5