Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Органикалық зат — міндетті құрамбөлігі көміртегі болып табылатын күрделі заттар. Органикалық заттарға нәруыздар, көмірсулар, липидтер және нуклеин қышқылдары жатады. Бұл қосылыстардың құрамында көміртекпен қатар сутек, азот, оттек, сондай-ақ күкірт және фосфор болады. Нәруыздар қозғалуға мүмкіндік береді, оттек тасымалдайды және жасушадағы мыңдаған химиялық реакцияларды тездетеді. Нуклеин қышқылдары жеке тірі ағза туралы бүкіл тұқым қуалайтын ақпаратты сақтайды және ұрпаққа береді. Майлар энергияны қорға жинап, бізді суықтан қорғайды (термооқшаулау), ал көмірсулар энергия алу үшін және жасушаның құрылыс материалы ретінде қажет.
Органикалық заттармен адамзат өте ертеден таныс болды. Қантты, майды, крахмалды т.б. заттарды тағам ретінде қолданды, өсімдіктерден әртүрлі бояулар алып пайдаланды. Кейбір заттарды ашытып, спирт және сірке қышқылын өндірді.
XIX ғасырдың басында жануарлар мен өсімдіктер организмдерінің негізі көміртекті заттар екені анықталды. Органикалық химияның ғылымның жеке саласы ретінде бөлінуінің басты себебі, сол кездегі минералды және органикалық заттардың тегіне деген көзқарас болды. 1808 жылы швед ғалымы Якоб Берцелиус ағзадан алынатын заттарды «органикалық заттар» деп, ал оларды зерттейтін химияның саласын «органикалық химия» деп атауды ұсынды. Сол кездегі кейбір ғалымдар органикалық заттар тек тірі организмде ғана «тіршілік күші» әсерінен түзіледі, оларды бейорганикалық заттар сияқты зертханалық әдіспен алуға болмайды деп есептеді.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Organikalyk zat mindetti kuramboligi komirtegi bolyp tabylatyn kүrdeli zattar Organikalyk zattarga nәruyzdar komirsular lipidter zhәne nuklein kyshkyldary zhatady Bul kosylystardyn kuramynda komirtekpen katar sutek azot ottek sondaj ak kүkirt zhәne fosfor bolady Nәruyzdar kozgaluga mүmkindik beredi ottek tasymaldajdy zhәne zhasushadagy myndagan himiyalyk reakciyalardy tezdetedi Nuklein kyshkyldary zheke tiri agza turaly bүkil tukym kualajtyn akparatty saktajdy zhәne urpakka beredi Majlar energiyany korga zhinap bizdi suyktan korgajdy termookshaulau al komirsular energiya alu үshin zhәne zhasushanyn kurylys materialy retinde kazhet Sapalyk reakciyaMedicinada zhүrgizilgen komirtek sintezi Organikalyk zattarmen adamzat ote erteden tanys boldy Қantty majdy krahmaldy t b zattardy tagam retinde koldandy osimdikterden әrtүrli boyaular alyp pajdalandy Kejbir zattardy ashytyp spirt zhәne sirke kyshkylyn ondirdi XIX gasyrdyn basynda zhanuarlar men osimdikter organizmderinin negizi komirtekti zattar ekeni anyktaldy Organikalyk himiyanyn gylymnyn zheke salasy retinde bolinuinin basty sebebi sol kezdegi mineraldy zhәne organikalyk zattardyn tegine degen kozkaras boldy 1808 zhyly shved galymy Yakob Bercelius agzadan alynatyn zattardy organikalyk zattar dep al olardy zerttejtin himiyanyn salasyn organikalyk himiya dep ataudy usyndy Sol kezdegi kejbir galymdar organikalyk zattar tek tiri organizmde gana tirshilik kүshi әserinen tүziledi olardy bejorganikalyk zattar siyakty zerthanalyk әdispen aluga bolmajdy dep eseptedi