Нуклеозидтрифосфат (лат. Nucleoside triphosphate, NTP) — үш фосфаты бар нуклеозидтер. Нуклеозидтрифосфаттар тірі ағзада маңызды қызметтер атқарады.
Негізгі мəлімет
Нуклеозидтегі көміртегі атомына эфирлік байланыспен бір фосфат тобын қосса, монофосфат түзіледі. Егер нуклеозид монофосфатқа тағы бір немесе екі фосфат тобын қосса, негіздің атын қосып олар аталады: нуклеозид деп немесе нуклеозид деп.
Фосфаттың үш түрлі жағдайын œ, ß, ý əріптерімен белгіленеді. Ағзада рН 7 шамасында азотты негіздер ионданбайды, ал фосфат топтары қышқыл болғандықтан, диссоциацияланады, екі, үш, төрт теріс зарядтар тиісті топтарда пайда болады. Жасушада көп мөлшерде АТФ болады, оның молекуласында қоректік заттар тотыққанда босанып шығатын энергия қор болып жиналады. Ол гидролизденіп, пен бейорганикалық фосфатқа ыдырағанда энергия бөлініп шығады. Сол энергия ағзаның тіршілік əрекеті үшін жұмсалады. АТФ фосфат тобының негізгі көзі, фосфатты жеткізіп беруші қосылыс жəне биохимиялық реакцияларда энергияны тасымалдаушы. Ол қосылыстардың фосфорланып активтенуіне қатысады, фосфорланған заттар биосинтез процесінде пайдаланады. Барлық жасушаларда шағын мөлшерде ЦТФ, ГТФ, УТФ, ТТФ ккздеседі. Оларда жоғары энергиялы қосылыстар. Ал dАТФ, dГТФ, dЦТФ концентрациясы тіпті төмен болады.
Нуклеозидтрифосфаттар , кейбір , циклды нуклеотидтердің синтезінің ізашары болып табылады. Дезоксирибонуклеозидтрифосфаттардан генетикалық зат - ДНҚ түзіледі, ал рибонуклеозидтрифосфаттардан РНҚ молекулаларының барлық түрлері синтезделінеді.
Дереккөздер
- Биохимия. Медицина университеті баспасы. Алматы
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Nukleozidtrifosfat lat Nucleoside triphosphate NTP үsh fosfaty bar nukleozidter Nukleozidtrifosfattar tiri agzada manyzdy kyzmetter atkarady Negizgi melimetNukleozidtegi komirtegi atomyna efirlik bajlanyspen bir fosfat tobyn kossa monofosfat tүziledi Eger nukleozid monofosfatka tagy bir nemese eki fosfat tobyn kossa negizdin atyn kosyp olar atalady nukleozid dep nemese nukleozid dep Fosfattyn үsh tүrli zhagdajyn œ ss y eripterimen belgilenedi Agzada rN 7 shamasynda azotty negizder iondanbajdy al fosfat toptary kyshkyl bolgandyktan dissociaciyalanady eki үsh tort teris zaryadtar tiisti toptarda pajda bolady Zhasushada kop molsherde ATF bolady onyn molekulasynda korektik zattar totykkanda bosanyp shygatyn energiya kor bolyp zhinalady Ol gidrolizdenip pen bejorganikalyk fosfatka ydyraganda energiya bolinip shygady Sol energiya agzanyn tirshilik ereketi үshin zhumsalady ATF fosfat tobynyn negizgi kozi fosfatty zhetkizip berushi kosylys zhene biohimiyalyk reakciyalarda energiyany tasymaldaushy Ol kosylystardyn fosforlanyp aktivtenuine katysady fosforlangan zattar biosintez procesinde pajdalanady Barlyk zhasushalarda shagyn molsherde CTF GTF UTF TTF kkzdesedi Olarda zhogary energiyaly kosylystar Al dATF dGTF dCTF koncentraciyasy tipti tomen bolady Nukleozidtrifosfattar kejbir cikldy nukleotidterdin sintezinin izashary bolyp tabylady Dezoksiribonukleozidtrifosfattardan genetikalyk zat DNҚ tүziledi al ribonukleozidtrifosfattardan RNҚ molekulalarynyn barlyk tүrleri sintezdelinedi DerekkozderBiohimiya Medicina universiteti baspasy Almaty