Неотения (көне грекше: νέος – жаңа және τείνειν – созыламын, ұзарамын) – ағзаның кейбір түрлерінің онтогенезінде ересек қалпына жетпей, дернәсілдік кезеңінде жыныстық жолмен көбею қабілеті. Жануарлардағы толық неотения құбылысы кезінде тек жыныс мүшелері ғана ересектеріндей толық жетіледі де, ал қалған органдар жүйесі дернәсілдік деңгейде сақталады. Шала неотения құбылысы кезінде дернәсілдер түрленбей дамып, ұзақ уақыт өсе береді, бірақ көбеюге қабілетсіз болады. неотения кейбір құрттарда, шаянтәрізділерде, өрмекшітәрізділерде, жәндіктерде байқалады, қосмекенділерде жақсы дамыған. Неотения өсімдіктерде мүктәрізділерде, , қырыққұлақтәрізділерде, ашық және жабық тұқымдыларда кездеседі. ұрық қапшығы болып саналатын аналық гаметофиттің шығу тегі неотения құбылысымен түсіндіріледі. Неотения жолымен және эволюциялық дамудың қарқынды жүруінің нәтижесінде қазіргі кездегі өсімдіктердің көптеген топтары пайда болған деген пікірлер бар.
Сілтемелер
Дереккөздер
- Қазақ Энциклопедиясы, 7 том 2 бөлім
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Neoteniya kone grekshe neos zhana zhәne teinein sozylamyn uzaramyn agzanyn kejbir tүrlerinin ontogenezinde eresek kalpyna zhetpej dernәsildik kezeninde zhynystyk zholmen kobeyu kabileti Zhanuarlardagy tolyk neoteniya kubylysy kezinde tek zhynys mүsheleri gana eresekterindej tolyk zhetiledi de al kalgan organdar zhүjesi dernәsildik dengejde saktalady Shala neoteniya kubylysy kezinde dernәsilder tүrlenbej damyp uzak uakyt ose beredi birak kobeyuge kabiletsiz bolady neoteniya kejbir kurttarda shayantәrizdilerde ormekshitәrizdilerde zhәndikterde bajkalady kosmekendilerde zhaksy damygan Neoteniya osimdikterde mүktәrizdilerde kyrykkulaktәrizdilerde ashyk zhәne zhabyk tukymdylarda kezdesedi uryk kapshygy bolyp sanalatyn analyk gametofittin shygu tegi neoteniya kubylysymen tүsindiriledi Neoteniya zholymen zhәne evolyuciyalyk damudyn karkyndy zhүruinin nәtizhesinde kazirgi kezdegi osimdikterdin koptegen toptary pajda bolgan degen pikirler bar SiltemelerDerekkozderҚazak Enciklopediyasy 7 tom 2 bolimBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet