Марафон шайқасы — грек-парсы соғыстарындағы (б.з.б. 500–449) басты шайқастардың бірі. Б.з.б. 492 жылғы көктемде Ахемен әулетінің өкілі I Дарий патша қолбасшы бастаған әскерді Грекияны жаулап алуға аттандырды. қатты дауыл кезінде парсылар 300-дей кемесінен айырылып, кері қайтуға мәжбүр болды. Парсылар бұл жолы Фракияны басып алумен шектелді. 490 жылы көктемде қолбасшылар пен басшылығымен парсы әскерлері теңіз жолымен Грекияға жаңа жорыққа аттанды. Парсылар Эгей теңізіндегі Родос, Наксос және аралдары арқылы Эвбея аралына жетті. Аралды басып алған парсы әскері Афиныдан солтүстік-шығысқа қарай 40 шақырымнан аса қашықтықта орналасқан келіп түсті. Марафон шайқасы 13 қыркүйек күні басталды. бастаған Афины және грек әскерінің (11 мың адам) негізгі бөлігі жазыққа енер тұста әскери сапқа (фалангаға) тұрғызылды. Таудың орманды сілемдері мен арнайы тосқауылдармен қоршалған шептің қос қанатына парсы атты әскеріне тойтарыс бере алатын үздік, жақсы қаруланған жауынгерлер орналасты. Гректер кемелерден түскен парсы әскерлеріне (20 мыңдай адам) қарсы шабуыл жасады. Бірақ парсылардың жаяу садақшылары шабуылға тойтарыс беріп, гректер шебін осал тұсынан бұзып өтті. Бұл кезде гректердің таңдаулы жасақтары қос қанаттан парсының атты және жаяу әскеріне күйрете соққы беріп, орталықта шабуылдаған жауды ығыстыра бастады. Парсылар теңізге қарай шегініп, қашуға мәжбүр болды. Сөйтіп, гректер аздаған шығынға ұшырай отырып, күші басым жауды жеңіп шықты. Жеңісті хабарлау үшін Афинаға сүйінші сұрауға жіберілген жауынгер қалаға тоқтамай жүгіріп жетіп, қуанышты жеткізісімен өліп кеткен. Жауынгердің құрметіне, 1896 жылдан бастап Марафондық жарыс олимпиада бағдарламасына енгізілді.
Дереккөздер
- «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VI том
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Marafon shajkasy grek parsy sogystaryndagy b z b 500 449 basty shajkastardyn biri B z b 492 zhylgy koktemde Ahemen әuletinin okili I Darij patsha kolbasshy bastagan әskerdi Grekiyany zhaulap aluga attandyrdy katty dauyl kezinde parsylar 300 dej kemesinen ajyrylyp keri kajtuga mәzhbүr boldy Parsylar bul zholy Frakiyany basyp alumen shekteldi 490 zhyly koktemde kolbasshylar pen basshylygymen parsy әskerleri teniz zholymen Grekiyaga zhana zhorykka attandy Parsylar Egej tenizindegi Rodos Naksos zhәne araldary arkyly Evbeya aralyna zhetti Araldy basyp algan parsy әskeri Afinydan soltүstik shygyska karaj 40 shakyrymnan asa kashyktykta ornalaskan kelip tүsti Marafon shajkasy 13 kyrkүjek kүni bastaldy bastagan Afiny zhәne grek әskerinin 11 myn adam negizgi boligi zhazykka ener tusta әskeri sapka falangaga turgyzyldy Taudyn ormandy silemderi men arnajy toskauyldarmen korshalgan sheptin kos kanatyna parsy atty әskerine tojtarys bere alatyn үzdik zhaksy karulangan zhauyngerler ornalasty Grekter kemelerden tүsken parsy әskerlerine 20 myndaj adam karsy shabuyl zhasady Birak parsylardyn zhayau sadakshylary shabuylga tojtarys berip grekter shebin osal tusynan buzyp otti Bul kezde grekterdin tandauly zhasaktary kos kanattan parsynyn atty zhәne zhayau әskerine kүjrete sokky berip ortalykta shabuyldagan zhaudy ygystyra bastady Parsylar tenizge karaj sheginip kashuga mәzhbүr boldy Sojtip grekter azdagan shygynga ushyraj otyryp kүshi basym zhaudy zhenip shykty Zhenisti habarlau үshin Afinaga sүjinshi surauga zhiberilgen zhauynger kalaga toktamaj zhүgirip zhetip kuanyshty zhetkizisimen olip ketken Zhauyngerdin kurmetine 1896 zhyldan bastap Marafondyk zharys olimpiada bagdarlamasyna engizildi Marafon shajkasynyn shemasyDerekkozder Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 VI tom Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet