Логограмма (лат. logos сөз,gramma жазу таңбасы, сурет, әріп) — сөз-буын жазуларында тұтас сөзді не оның негізін білдіретін шартты таңба. Көбінесе идеограмма термині орнына қолданылады.
Бұл жазу түрін 1960 жылдарға дейін идеографиялық жазу деп атаған. Соңғы уақытта бұл атауды ғалымдар логограммалық жазу деп атады. Атауды америка ғалымы , , , , Кеңес одағының ғылымға енгізіп келді. деп аталатын жазу жүйесіне ежелгі қытай, ежелгі шумер, ежелгі египет, крит-миной жазуларын ғалымдар осы жүйеге енгізіп қарастырады. Жазу жүйесі пиктографиядан бас алған. Мұнда жазу таңбалармен берілген. Таңба кескіндері жеке-жеке сөздердің мәнін береді. Нақтылап айтсақ сөйлеу әрекетіндегі сөздің жеке дара семантикалық бірлігі. Бұл жағынан алып қарағанда логографиялық жазуды пиктографиямен салыстырғанда коммуникативтік ақпаратты неқұрлым анық дәлме-дәл береді. таңбаларының негізгі ерекшеліктері төмендегідей екенін ғалымдар анықтаған. Онда: 1. Ойлау түйсіктен өткен болмыс, түсінік ретінде жалпылама абстракт түрде ақпарат береді. 2. Пиктографиядан айырмашылығы көз алдыңдағы көрнекі бейнені оның мән-мазмұнына сай шартты белгілермен жанама түрінде схемалық таңбамен береді. 3. Таңбалармен беріліп отырған ақпараттың ерекше қасиеттері графикалық арнайы кескіндермен ерекшелінеді. Онымен қатар шартты белгілердің (немесе белгілер мен таңбалардың мәні, мазмұны) сөздің фонетикалық құрылымы және оның семантикасымен тікелей байланыста болмай-ақ, таңбалар туралы түсінік қана есепке алынады . Мұндай жағдайда қолданушы, тұтынушы түсінігінде, психологиясында шартты белгілер негізгі рөл атқарады. Ежелгі египет жазуында бір ұғымды бір сурет-таңбамен қадап беріп отырған. Сурет-таңбаны кім болса да сол қалпымен сол мәнінде қолданған.
Дереккөздер
- Тіл білімі терминдерінің түсіндірме сөздігі — Алматы.«Сөздік-Словарь», 2005 жыл. ISBN 9965-409-88-9
- Истрин В.А. Возникновение и развитие письма. -М., 1965. -399 с
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Logogramma lat logos soz gramma zhazu tanbasy suret әrip soz buyn zhazularynda tutas sozdi ne onyn negizin bildiretin shartty tanba Kobinese ideogramma termini ornyna koldanylady Egipettik ieroglifter Bul zhazu tүrin 1960 zhyldarga dejin ideografiyalyk zhazu dep atagan Songy uakytta bul ataudy galymdar logogrammalyk zhazu dep atady Ataudy amerika galymy Kenes odagynyn gylymga engizip keldi dep atalatyn zhazu zhүjesine ezhelgi kytaj ezhelgi shumer ezhelgi egipet krit minoj zhazularyn galymdar osy zhүjege engizip karastyrady Zhazu zhүjesi piktografiyadan bas algan Munda zhazu tanbalarmen berilgen Tanba keskinderi zheke zheke sozderdin mәnin beredi Naktylap ajtsak sojleu әreketindegi sozdin zheke dara semantikalyk birligi Bul zhagynan alyp karaganda logografiyalyk zhazudy piktografiyamen salystyrganda kommunikativtik akparatty nekurlym anyk dәlme dәl beredi tanbalarynyn negizgi erekshelikteri tomendegidej ekenin galymdar anyktagan Onda 1 Ojlau tүjsikten otken bolmys tүsinik retinde zhalpylama abstrakt tүrde akparat beredi 2 Piktografiyadan ajyrmashylygy koz aldyndagy korneki bejneni onyn mәn mazmunyna saj shartty belgilermen zhanama tүrinde shemalyk tanbamen beredi 3 Tanbalarmen berilip otyrgan akparattyn erekshe kasietteri grafikalyk arnajy keskindermen erekshelinedi Onymen katar shartty belgilerdin nemese belgiler men tanbalardyn mәni mazmuny sozdin fonetikalyk kurylymy zhәne onyn semantikasymen tikelej bajlanysta bolmaj ak tanbalar turaly tүsinik kana esepke alynady Mundaj zhagdajda koldanushy tutynushy tүsiniginde psihologiyasynda shartty belgiler negizgi rol atkarady Ezhelgi egipet zhazuynda bir ugymdy bir suret tanbamen kadap berip otyrgan Suret tanbany kim bolsa da sol kalpymen sol mәninde koldangan DerekkozderTil bilimi terminderinin tүsindirme sozdigi Almaty Sozdik Slovar 2005 zhyl ISBN 9965 409 88 9 Istrin V A Vozniknovenie i razvitie pisma M 1965 399 sBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet