Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Лимфа безі (ағылш. lymph gland), кейде Лимфа түйіні (ағылш. lymph node) — пішіні дөңгелек немесе сопақша келген, лимфа тамырларының бойында орналасқан, лимфоциттердің түзілу процесі (лимфоцитопоэз) жүретін шеткі қантүзу мүшесі.
| Лимфа бездері | |
|---|---|
 | |
| Лимфа бездерінің негізгі бөліктерін көрсететін диаграмма. | |
 | |
| лимфа жүйесі бөлігін құрайтын лимфа бездері, ол ағызаның көп бөлігінде болады және ұсақ лимфа тамырларымен байланысады. | |
| Латын тілі | nodus lymphaticus |
| Лимфа | Лимфа жүйесі, Бейімделген иммунды жүйенің бөлігі |
Лимфа бездерін сыртынан дәнекер ұлпалық қапшықпен қапталған. Ол коллаген талшықтарынан, аздаған эластин талшықтарынан және миоциттерден құралған. Дәнекерүлпалық қапшықтан лимфа түйіндері ішіне тарала енетін дәнекерүлпалық перделікгер бір-бірімен торлана жалғасып, лимфа түйіндерінің негізін (стромасын) құрайды. Олардың аралықтарында лимфа түйінінің негізгі қызметтерін атқаратын оның паренхимасы орналасады. Паренхиманың негізін ретикулалы ұлпа құрайды. Лимфа бездері сыртқы — қыртысты заттан, ішкі — бозғылт заттан және осы заттардың аралығындағы — қыртысмаңы (паракортикальды) аймақтан тұрады. Қыртысты затты лимфобласттардан, макрофагтардан, дендритті жасушалардан және лимфоциттерден түзілген лимфа бездеріі және қапшық пен бездер аралығындағы шеткі қойнау құрайды. Бозғылт затты перделікгер, орталық қойнаулар, лимфоидты ұлпадан құралған жүмсақ баулар түзеді. Қыртысмаңы аймағын перделікгер, аралық қойнаулар мен төменгі лимфа бездері және жұмсақ баулар құрайды. Шеткі, аралық және орталық қойнаулармен ретикулалы ұлпа арқылы лимфа сүзіле ағып, механикалық және биологиялық тазартулардан өтеді. Лимфа бездерінде фагоцитоз арқылы бөгде заттар жойылады, Т-және В- лифоциттер, иммунды денелер түзіледі. Лимфа түйіндері организмдегі қорғаныс және қантұзу қызметтерін атқарады.
Лимфа бездерінің көп сандысы бүкіл денедегі лимфа тамырларына жалғанған. Олар В және Т жасушаларын қамтыған лимфоциттердің негізгі тораптары. Иммундық жүйе функциясының дұрыс болуында Лимфа бездерінің маңызы зор, ол апасыела рак жасушалары бар бөтен бөліктерді сүзумен болады; бірақ лимфа бездерінің уқайтару (detoxification) функциясы жоқ.
Лимфа жүйесінде лимфа бездері екінші реттік лимфоидты орган болып табылады. Лимфа безі талшықты капсулаға оралған болып, ол сыртқы қабық пен ішкі құралады.
Лимфа түйіндері ұсақ фарингиттен қатерлі ісікке дейінгі дерттерден қабынады, немесе ұлғаяды. Лимфа бездерінің жағдайы қатерлі ісік кезеңінде өте маңызды есептеледі, сол бойынша қандай емдеу әдісін қолдануды және қалай болжам жасауды белгілейді. (лат. Lymphadenopathy) - ұлғайған немесе ісінген бездер ауруы. Лимфа бездері қабынған немесе ұлғайған кезде қатаюы немесе босауы мүмкін.
Шеткі лимфа бездері
Шеткі лимфа бездері — шеткі иммунитет органдарының бірі. Ол лимфаны кұрамында бөтен антигені бар ткандардан алады. ШЛБ не В-лимфоциттер жілік майынан, ал Т-лимфоциттер тимустан түседі де біріншісі қыртыс кабатында (тимус тәуелді емес аймақ), екіншісі паракортикалді (тимус тәуелді) аймақта орналасады. Иммундық жауап кезінде тимус тәуелді аймақ ұлғаяды. Фолликулаларда көбею орталықтары дамиды, олардың маңайында плазмалық торшалар пайда болады.
Дереккөздер
- Swollen glands NHS inform (ағыл.). Тексерілді, 4 сәуір 2020.
- Биоморфология терминдерінің түсіндірме сөздігі/ - Алматы: "Сөздік-Словарь", 2009. ISBN 9965-822-54-9
- Вирусология, иммунология, генетика, молекулалық биология. Орысша-қазақша сөздік. – Алматы, «Ана тілі» баспасы, 1993 жыл. ISBN 5-630-0283-X
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Limfa bezi agylsh lymph gland kejde Limfa tүjini agylsh lymph node pishini dongelek nemese sopaksha kelgen limfa tamyrlarynyn bojynda ornalaskan limfocitterdin tүzilu procesi limfocitopoez zhүretin shetki kantүzu mүshesi Limfa bezderiLimfa bezderinin negizgi bolikterin korsetetin diagramma limfa zhүjesi boligin kurajtyn limfa bezderi ol agyzanyn kop boliginde bolady zhәne usak limfa tamyrlarymen bajlanysady Latyn tili nodus lymphaticusLimfa Limfa zhүjesi Bejimdelgen immundy zhүjenin boligi Limfa bezderin syrtynan dәneker ulpalyk kapshykpen kaptalgan Ol kollagen talshyktarynan azdagan elastin talshyktarynan zhәne miocitterden kuralgan Dәnekerүlpalyk kapshyktan limfa tүjinderi ishine tarala enetin dәnekerүlpalyk perdelikger bir birimen torlana zhalgasyp limfa tүjinderinin negizin stromasyn kurajdy Olardyn aralyktarynda limfa tүjininin negizgi kyzmetterin atkaratyn onyn parenhimasy ornalasady Parenhimanyn negizin retikulaly ulpa kurajdy Limfa bezderi syrtky kyrtysty zattan ishki bozgylt zattan zhәne osy zattardyn aralygyndagy kyrtysmany parakortikaldy ajmaktan turady Қyrtysty zatty limfoblasttardan makrofagtardan dendritti zhasushalardan zhәne limfocitterden tүzilgen limfa bezderii zhәne kapshyk pen bezder aralygyndagy shetki kojnau kurajdy Bozgylt zatty perdelikger ortalyk kojnaular limfoidty ulpadan kuralgan zhүmsak baular tүzedi Қyrtysmany ajmagyn perdelikger aralyk kojnaular men tomengi limfa bezderi zhәne zhumsak baular kurajdy Shetki aralyk zhәne ortalyk kojnaularmen retikulaly ulpa arkyly limfa sүzile agyp mehanikalyk zhәne biologiyalyk tazartulardan otedi Limfa bezderinde fagocitoz arkyly bogde zattar zhojylady T zhәne V lifocitter immundy deneler tүziledi Limfa tүjinderi organizmdegi korganys zhәne kantuzu kyzmetterin atkarady Limfa bezderinin kop sandysy bүkil denedegi limfa tamyrlaryna zhalgangan Olar V zhәne T zhasushalaryn kamtygan limfocitterdin negizgi toraptary Immundyk zhүje funkciyasynyn durys boluynda Limfa bezderinin manyzy zor ol apasyela rak zhasushalary bar boten bolikterdi sүzumen bolady birak limfa bezderinin ukajtaru detoxification funkciyasy zhok Limfa zhүjesinde limfa bezderi ekinshi rettik limfoidty organ bolyp tabylady Limfa bezi talshykty kapsulaga oralgan bolyp ol syrtky kabyk pen ishki kuralady Limfa tүjinderi usak faringitten katerli isikke dejingi dertterden kabynady nemese ulgayady Limfa bezderinin zhagdajy katerli isik kezeninde ote manyzdy esepteledi sol bojynsha kandaj emdeu әdisin koldanudy zhәne kalaj bolzham zhasaudy belgilejdi lat Lymphadenopathy ulgajgan nemese isingen bezder auruy Limfa bezderi kabyngan nemese ulgajgan kezde katayuy nemese bosauy mүmkin Shetki limfa bezderiShetki limfa bezderi shetki immunitet organdarynyn biri Ol limfany kuramynda boten antigeni bar tkandardan alady ShLB ne V limfocitter zhilik majynan al T limfocitter timustan tүsedi de birinshisi kyrtys kabatynda timus tәueldi emes ajmak ekinshisi parakortikaldi timus tәueldi ajmakta ornalasady Immundyk zhauap kezinde timus tәueldi ajmak ulgayady Follikulalarda kobeyu ortalyktary damidy olardyn manajynda plazmalyk torshalar pajda bolady DerekkozderSwollen glands NHS inform agyl Tekserildi 4 sәuir 2020 Biomorfologiya terminderinin tүsindirme sozdigi Almaty Sozdik Slovar 2009 ISBN 9965 822 54 9 Virusologiya immunologiya genetika molekulalyk biologiya Oryssha kazaksha sozdik Almaty Ana tili baspasy 1993 zhyl ISBN 5 630 0283 X