Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Лайнус Карл Полинг (Linus Carl Pauling) (1901 жылы 28 ақпанда АҚШ-тың Орегон штатының Портленд қаласы-1994) - белгілі америкалық химик, кристаллограф және екі мәрте Нобель сыйлығының иегері болған.
| Linus Pauling | |
|---|---|
 Linus Pauling in 1954 | |
| Туған күні, жері | ақпанның 28 , USA |
| Қайтыс болған күні, жері | 1994 ж. тамыздың 19 (93 жаста) , , USA |
| Тұратын жері | United States |
| Ұлты | American |
| Зерттеу салалары | |
| Интитуттары | Faculty member: , 1927-63 , 1967-69 , 1969-75 Fellow:, 1963-67 |
| Alma mater | |
| Other academic advisors | Niels Bohr |
| Докторлық студенттері | |
| Еңбегі үшін әйгілі | Elucidating the nature of and the Advocating |
| Негізгі марапаттары | (1954) (1962) (1968-1969) |
| Notes The only person to win two unshared | |
Лайнус Полингтің ең басты ғылыми жетістігі – оның XX ғасырдың 20-30 жылдарында жасаған химиялық байланыс туралы ілімі. Бұл тақырыпты ол өзінің 1939 жылы алғаш рет жарыққа шыққан“The Nature of Chemical Bond and the Structure of Molecules and Crystals” (Химиялық байланыстың табиғаты және молекула мен кристалдардың құрылымы) атты кітабында толығымен қарастырды. Кітап бірнеше қайтара шығарылып, көптеген тілдерге аударылды. Полингтің химиялық байланыстың табиғаты жайлы түсініктері ескіріп бара жатса да оның құрылымдық химияны оқытуға қосқан үлесі өте зор, осы ілімнің негізінде қазіргі кезде де көптеген жаңа зерттеулер мен жаңалықтар ашылуда. Кітапта алғаш рет Полинг құрастырған гибридтену теориясы жазылған. Полинг ақуыз молекулаларының құрылымын зерттеу бағытында көп жұмыстар жасады, ал 1954 жылы ол «Химиялық байланыстың табиғатын зерттеу және оны күрделі молекулаларды түсіндіруде қолдану» үшін химия бойынша Нобель сыйлығын алды.
1961 жылы Полинг және оның жұбайы Осло қаласында ядролық қарудың таралуына қарсы конференция ұйымдастырды. Л. Полинг ядролық cынақтарды тоқтату жайлы келісім-шарт жобасын жасады. Бұл жобаның негізінде 1963 жылы АҚШ, КСРО және Ұлыбритания қол қойған ядролық сынақтарға тыйым салу туралы келісімшарт жасалды. Бұл бітімгершілігіне байланысты 1963 жылы Лайнус Полинг әлемдік Нобель сыйлығымен марапатталды. XX ғасырдың 60 жылдарының соңында Полинг С дәруменінің биологиялық әсерін белсенді түрде зерттей бастады. Ол аскорбин қышқылын үлкен мөлшерде қолдану арқылы вирустық «суық тию» ауруларының алдын алу теориясын қалыптастырды. Бұл теория медициналық зерттеулермен дәлелденді. Қазірде де көптеген адамдар С дәруменінің бұл қасиеттерін қолданады. 1970 жылы Полинг «С дәрумені және тұмау» кітабын басып шығарды. Үш жылдан кейін Полинг Ортомолекулалық медициналық институтын ашты, кейін ол Лайнус Полинг атындағы Ғылым және медицина институты деп аталды. Онда ол дәрумендерді ауруларды емдеуде қолдануды зерттеді. Э. Камеронмен бірлесіп жұмыс істей отырып, Полинг аскорбин қышқылын қауіпті ісік ауруларына қолдануда оң нәтижелер алып, 1979 жылы «С дәрумені және қатерлі ісік» кітабын шығарды. Жалпы алғанда, Лайнус Полинг өмірге құштар адам болатын. Өмірінің соңына дейін ол шығармашылық белсенділігі мен ғылымға құлшынысын сақтап қалды. Альберт Эйнштейн Полингті «нағыз кемеңгер» деп атады.
Лайнус Полинг 1994 жылы 19 тамызда өмірден өтті. Бұл ұлы ғалымның ғылымға қосқан зор үлесін толық бағалау мүмкін емес.
| Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Category:Linus Pauling |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Lajnus Karl Poling Linus Carl Pauling 1901 zhyly 28 akpanda AҚSh tyn Oregon shtatynyn Portlend kalasy 1994 belgili amerikalyk himik kristallograf zhәne eki mәrte Nobel syjlygynyn iegeri bolgan Linus PaulingLinus Pauling in 1954Tugan kүni zheri akpannyn 28 1901 02 28 123 zhas USAҚajtys bolgan kүni zheri 1994 zh tamyzdyn 19 93 zhasta USATuratyn zheri United StatesҰlty AmericanZertteu salalaryIntituttary Faculty member 1927 63 1967 69 1969 75 Fellow 1963 67Alma materOther academic advisors Niels BohrDoktorlyk studentteriEnbegi үshin әjgili Elucidating the nature of and the AdvocatingNegizgi marapattary 1954 1962 1968 1969 Notes The only person to win two unshared Lajnus Polingtin en basty gylymi zhetistigi onyn XX gasyrdyn 20 30 zhyldarynda zhasagan himiyalyk bajlanys turaly ilimi Bul takyrypty ol ozinin 1939 zhyly algash ret zharykka shykkan The Nature of Chemical Bond and the Structure of Molecules and Crystals Himiyalyk bajlanystyn tabigaty zhәne molekula men kristaldardyn kurylymy atty kitabynda tolygymen karastyrdy Kitap birneshe kajtara shygarylyp koptegen tilderge audaryldy Polingtin himiyalyk bajlanystyn tabigaty zhajly tүsinikteri eskirip bara zhatsa da onyn kurylymdyk himiyany okytuga koskan үlesi ote zor osy ilimnin negizinde kazirgi kezde de koptegen zhana zertteuler men zhanalyktar ashyluda Kitapta algash ret Poling kurastyrgan gibridtenu teoriyasy zhazylgan Poling akuyz molekulalarynyn kurylymyn zertteu bagytynda kop zhumystar zhasady al 1954 zhyly ol Himiyalyk bajlanystyn tabigatyn zertteu zhәne ony kүrdeli molekulalardy tүsindirude koldanu үshin himiya bojynsha Nobel syjlygyn aldy 1922 zhylgy Polingtin bitirgendegi sureti 1961 zhyly Poling zhәne onyn zhubajy Oslo kalasynda yadrolyk karudyn taraluyna karsy konferenciya ujymdastyrdy L Poling yadrolyk cynaktardy toktatu zhajly kelisim shart zhobasyn zhasady Bul zhobanyn negizinde 1963 zhyly AҚSh KSRO zhәne Ұlybritaniya kol kojgan yadrolyk synaktarga tyjym salu turaly kelisimshart zhasaldy Bul bitimgershiligine bajlanysty 1963 zhyly Lajnus Poling әlemdik Nobel syjlygymen marapattaldy XX gasyrdyn 60 zhyldarynyn sonynda Poling S dәrumeninin biologiyalyk әserin belsendi tүrde zerttej bastady Ol askorbin kyshkylyn үlken molsherde koldanu arkyly virustyk suyk tiyu aurularynyn aldyn alu teoriyasyn kalyptastyrdy Bul teoriya medicinalyk zertteulermen dәleldendi Қazirde de koptegen adamdar S dәrumeninin bul kasietterin koldanady 1970 zhyly Poling S dәrumeni zhәne tumau kitabyn basyp shygardy Үsh zhyldan kejin Poling Ortomolekulalyk medicinalyk institutyn ashty kejin ol Lajnus Poling atyndagy Ғylym zhәne medicina instituty dep ataldy Onda ol dәrumenderdi aurulardy emdeude koldanudy zerttedi E Kameronmen birlesip zhumys istej otyryp Poling askorbin kyshkylyn kauipti isik aurularyna koldanuda on nәtizheler alyp 1979 zhyly S dәrumeni zhәne katerli isik kitabyn shygardy Zhalpy alganda Lajnus Poling omirge kushtar adam bolatyn Өmirinin sonyna dejin ol shygarmashylyk belsendiligi men gylymga kulshynysyn saktap kaldy Albert Ejnshtejn Polingti nagyz kemenger dep atady Lajnus Poling 1994 zhyly 19 tamyzda omirden otti Bul uly galymnyn gylymga koskan zor үlesin tolyk bagalau mүmkin emes Ortakkorda bugan katysty media fajldar bar Category Linus Pauling