Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Көк кит, көкшіл кит немесе блювал (лат. Balaenoptera musculus) — жолақала киттер тұқымдасының теңіз жануары. Жер шарындағы ірі жануар, ұзындығы 33 м, салмағы 150 т, ал жүрегінің салмағы 1 тонна. Денесі, қара-сұр, көкшіл реңді, ақшыл сұр дақтары және мәрмәр өрнекті. Кит мұртының тақташасы қошқыл-қара, биіктігі 1 м дейін, саны 350- 400 жұп. Таңдайы қара. Арқа жүзбеқанаты кішкентай, денесінін артқы бөлігінде орналасқан. Арктикадан Антарктикаға дейін таралған. Азығы, планктонды шаянтәрізділер. Жыныстық жетілуі 4-6 жасында аяқталады, буаздығы 12 аптаға созылады. Солтүстік Атлантика бөлігінде 1960 жылдан бастап оларды аулауға салынған, ал Антарктикада 1965 жылдан және Тынық мұхитының солтүстік бөлігінде 1966 жылдан бастап. ХТҚО және КСРО Қызыл кітабына енгізілген.
| Көк кит | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Ересек көк кит  | ||||||||||||||||
 () | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
| Balaenoptera musculus (Linnaeus, 1758) | ||||||||||||||||
 Ареал (көк) | ||||||||||||||||
| Түршелері | ||||||||||||||||
|
Қызықты деректер
Жердегі ең үлкен жануар піл болса, сол пілдердің салмағы ары кеткенде 4 тонна тартады. Ал, көк киттің тілінің өзі 4 тонна болады екен.
Тағы бір айта кетерлігі, адам киттің тамырларының ішінде емін-еркін сырғанай алады екен. Бұл да киттің үлкендігін көрсетіп тұр.
Көк киттің жүрегінің үлкендігі жеңіл автокөліктің көлемімен бірдей, салмағы 1 тоннаға дейін жетеді екен. Сол алып жүрек күніне 8000 мың литр қанды аналдырып тұрады.
Киттің жаңа туған баласының денесі 8 метрге дейін жетуі мүмкін. Оны анасы күніне 350 литр сүтін беріп өсіреді екен.
Кейбір ірілері күніне 6 тоннаға дейін криль жей алады.
Дереккөздер
- Reilly, S.B., Bannister, J.L., Best, P.B., Brown, M., Brownell Jr., R.L., Butterworth, D.S., Clapham, P.J., Cooke, J., Donovan, G.P., Urbán, J. & Zerbini, A.N. (2008). Balaenoptera musculus. In: 2008. IUCN Red List of Threatened Species. Downloaded on 7 қазан 2008.
- Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Биология / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2007. - 1028 б. ISBN 9965-08-286-3
- Blue Whale https://www.fisheries.noaa.gov/species/blue-whale
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Kok kit kokshil kit nemese blyuval lat Balaenoptera musculus zholakala kitter tukymdasynyn teniz zhanuary Zher sharyndagy iri zhanuar uzyndygy 33 m salmagy 150 t al zhүreginin salmagy 1 tonna Denesi kara sur kokshil rendi akshyl sur daktary zhәne mәrmәr ornekti Kit murtynyn taktashasy koshkyl kara biiktigi 1 m dejin sany 350 400 zhup Tandajy kara Arka zhүzbekanaty kishkentaj denesinin artky boliginde ornalaskan Arktikadan Antarktikaga dejin taralgan Azygy planktondy shayantәrizdiler Zhynystyk zhetilui 4 6 zhasynda ayaktalady buazdygy 12 aptaga sozylady Soltүstik Atlantika boliginde 1960 zhyldan bastap olardy aulauga salyngan al Antarktikada 1965 zhyldan zhәne Tynyk muhitynyn soltүstik boliginde 1966 zhyldan bastap HTҚO zhәne KSRO Қyzyl kitabyna engizilgen Kok kitEresek kok kit Dүniesi ZhanuarlarZhamagaty HordalylarTaby SүtkorektilerSaby KittәrizdilerKishi saby Murtty kitterTukymdasy Tegi Tүri B musculusBalaenoptera musculus Linnaeus 1758 Areal kok TүrsheleriB m brevicauda Ichihara 1966 B m indica Blyth 1859 B m intermedia Burmeister 1871 B m musculus Linnaeus 1758Қyzykty derekterZherdegi en үlken zhanuar pil bolsa sol pilderdin salmagy ary ketkende 4 tonna tartady Al kok kittin tilinin ozi 4 tonna bolady eken Tagy bir ajta keterligi adam kittin tamyrlarynyn ishinde emin erkin syrganaj alady eken Bul da kittin үlkendigin korsetip tur Kok kittin zhүreginin үlkendigi zhenil avtokoliktin kolemimen birdej salmagy 1 tonnaga dejin zhetedi eken Sol alyp zhүrek kүnine 8000 myn litr kandy analdyryp turady Kittin zhana tugan balasynyn denesi 8 metrge dejin zhetui mүmkin Ony anasy kүnine 350 litr sүtin berip osiredi eken Kejbir irileri kүnine 6 tonnaga dejin kril zhej alady DerekkozderReilly S B Bannister J L Best P B Brown M Brownell Jr R L Butterworth D S Clapham P J Cooke J Donovan G P Urban J amp Zerbini A N 2008 Balaenoptera musculus In 2008 IUCN Red List of Threatened Species Downloaded on 7 kazan 2008 Oryssha kazaksha tүsindirme sozdik Biologiya Zhalpy redakciyasyn baskargan e g d professor E Aryn Pavlodar EKO ҒӨF 2007 1028 b ISBN 9965 08 286 3 Blue Whale https www fisheries noaa gov species blue whaleBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet