Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына сәйкес болу үшін жетілдіру қажет. Осы мақаланы әрі қарай дамытуға көмектесіңіз. |
Кәкімбек Салықов (22.01.1932, Еңбек ауылы, Шал ақын ауданы, Солтүстік Қазақстан облысы - 27.11.2013) - мемлекет және қоғам қайраткері, ақын.
Арғын тайпасының Қарауыл руынан шыққан. 1947 жылы Көкшетау қаласындағы N21 мектепте орташа білім алып, 1950 жылы Сырымбет тауы бөктерінде Казгородок қазақ орта мектебін бітірді. 1955 жылы Мәскеудің түсті металлургия және алтын институтын бітіргеннен кейін Жезқазған кенішінде кен мастері, участке бастығы, К.И.Сәтбаев атындағы кен-металлургия комбинаты парткомының хатшысы, Қазақстан КП қалалық комитетінің бірінші хатшысы, Жезқазған комитетінің екінші хатшысы қызметін атқарды. 1975 жылдан КОКП Орталық Комитетінің аппаратында инспек-тор болып қызмет істейді. 1984 жылы Өзбекстан КПОК-нің бюро мүшесі, Қарақалпақ облыстық партия комитетінің бірінші хатшысы, одан кейін Кеңестер Одағы Жоғарғы кеңесінің экология комитетінің төрағасы, Жоғарғы кеңестің Президиум мүшесі қызметтерін атқарды.
Алғашқы өлеңдер жинағы «Сыр» 1977 жылы жарық көрді. Сол жылы «Жезкиік» атты жыр жинағы орыс тіліне аударылып жарияланды. 1981 жылы «Қырғызстан» баспасы оның «Нұрлы күндер» кітабын қырғыз тілінде, 1983 жылы Ғафур Ғүлам баспасы «Жезкиік» жинағын өзбек тілінде шығарды. «Букетовке реквием», «Эдельвейс», «Ғасырға тең бір мезет», «Че Гевара» атты поэмалары орыс тіліне аударылды.
К.Салықов — «Дала», «Қыран-дар», «Гәкку», «Жезкиік», «Еңлікғүл», «Тәттімбет», «Домбыра», «Қарақалпақ», «Кенесарының соңғы сөзі» секілді көптеген поэмалардың авторы. Ақын жемісті еңбегін бүгінгі күнге дейін талмай жалғастырып келеді. Соңғы жылдары оның «Ойтолғақ» (2001), «Сырғалы сонеттер» (2001), «Күзгі шуақ» (2004), «Күзгі сарын» (2005), «Сенсің ел данасы» (2006), «Әлемнің сегізінші ғаламаты» (2006), «Мағжанға тағзым» (2008) кітаптары жарық көрді. В.В.Маяковскийдің «В.И.Ленин» поэмасын, А.С.Пушкиннің өлеңмен жазылған «Евгений Онегин» романын, М.Ю.Лермонтовтың, Ю. П. Полонскийдің, Р. Ғамзатовтың, Алдан-Семеновтың, С.Норовчатов-тың, В.Савельевтің, Я.Коластың, М.Львовтың, моңғол және өзбек ақындарының өлеңдерін қазақ тілі-не аударды. Б.Жүманиязов, Н.Тілендиев, Ә.Бейсеуов, Е.Хасанғалиев сияқты композиторлар ақынның көптеген өлеңдеріне ән шығарды. «Жезкиік», «Сағыныш», «Аққу әні», «Үш арыс», «Бір аувіз сөз», «Оқжетпес», «Көкшетау», «Жамбыл ата» сынды туындылары халық әніне айналып кетті.
Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесіне үш мәрте (IX, X, XI) депутат болып сайланған. КСРО Жоғарғы Кеңе-сінің депутаты. «Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері» құрметті атағының иегері (2001), Халықаралық Қ.Сәтбаев қорының президенті, Қазақстан Республикасы «Экология» академиясының академигі.
Ленин орденімен, екі рет Еңбек Қызыл Ту орденімен, «Парасат» және Халықтар Достығы ордендерімен, көптеген медальдармен марапатталған.
Шығармалары
- Сыр. А., «Жазушы», 1970;
- Жезкиік. А., «Жазушы», 1973;
- Нұрлы күндер. А., «Жазушы», 1976;
- Добрые дни. А., «Советский писатель», 1981;
- Медная лань. (Орыс тілінде). А., «Жазушы», 1977;
- Жұлдызды жылдар тын ысы. А., «Жазушы», 1978;
- Мәңгі шырақ. А., «Жазушы», 1979;
- Қүтманды күндер. (Қырғыз тілінде). Бішкек. «Қырғызстан», 1981;
- Парасат сыры. А., «Жалын», 1980;
- Шын жүректен. А., «Жазушы», 1981;
- Жезкиік. Ташкент. (Өзбек тілінде). «Ғафур Гүл ам», 1984;
- Реквием. А., «Жібек жолы», 1995;
- Аққу жеткен. А., «Қайнар», 1995;
- Көкжиекке тартқан көш. А., «Жазушы», 1997;
- Тәттімбет. А., «Дәуір», 2002;
- Тәттімбет. Астана. «Фолиант», 2005;
- Қаныш жұлдыз жарқылы. А., «Баспагер», 1999;
- Түркістанға тағзым. Түркістан. «Түркістан университет'!», 2000;
- Сәбит аға. А., «Жібекжолы», 2000;
- Ойтолғақ. А., «Жібек жолы», 2001;
- Сырғалы сонеттер. А., «Жалын», 2001;
- Под звуки домбры. Москва. «Художественная литература», 2001;
- Ұстазымның баласы. А., «Жібек жолы», 2001;
- Жанымның жақсы көрген адамдары. А., «АЭСИ», 2004;
- Бәйкен аға. А., «Үш қиян», 2002;
- Бәй кен жолы. Астана. «Фолиант», 2007;
- Отырар сазы. А., «Өнер», 2002;
- Отырар сазы. Астана. «Фолиант», 2005;
- Аққу жеткен. (әндері ноталарымен) А., «Үш қиян», 2002;
- Таңдамалы. А., «Өлке», 2002;
- Тарихтың тарланбозы. А., «Гауһар», 2003;
- Тарих-тың тарланбозы. Астана. «Фолиант», 2005;
- Нар жігіт. А., «Үш қиян», 2003;
- Күзгі шуақ. Астана. «Фолиант», 2004;
- Қатар жүрген күндерді сыйлайықшы. А., «Үш қиян», 2004;
- Ақын Тайжан. А., «Үш қиян», 2004;
- Ақсүңқар қанатында. А., «Үш қиян», 2004;
- Күзгі сарын. Астана. «Ел орда», 2005;
- Жез ки ік (таңдамалы). А., «Үш қиян», 2003;
- Бақыт жұлдызы. Астана. «Фолиант», 2005;
- Жезкиік (әндер). Астана. «Фолиант». 2007;
- Сенсің ел данасы. Астана. «Фолиант», 2006;
- Әлемнің сегізінші ғаламаты. Астана. «Фолиант», 2007;
- Мәңгі шырақ алауы (таңдамалы). А., «Жазушы», 2007;
- Көңіл назы. Өлеңдер жинағы. А., «Жазушы», 2008;
- Мағжанға тағзым. Өлеңдер мен поэма. Астана. «Фолиант», 2008;
Аудармалары
- Даладағы алау. (В.Савельев). А., «Жалын», 1981;
- Вла-димир Ильич Ленин. (В.Маяковский). А., «Жалын», 1988;
- Жайлау жыры. Гэн-дэнгийнДавааджиден. А., «Қазақпарат», 2001;
- А.С.Пушкин. Қанатты сөздері мен нақылдары. Астана. «Фолиант», 2006;
- А.С. Пушкин. Евгений Онегин. Астана. «Фолиант», 2006;
Дереккөздер
- Қазақстан жазушылары: Анықтамалық – Алматы: “Ан Арыс” баспасы, 2009 жыл – 480 бет. ISBN 978-601-7130-43-5
Бұл — тұлға туралы мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna sәjkes bolu үshin zhetildiru kazhet Osy makalany әri karaj damytuga komektesiniz Kәkimbek Salykov 22 01 1932 Enbek auyly Shal akyn audany Soltүstik Қazakstan oblysy 27 11 2013 memleket zhәne kogam kajratkeri akyn Argyn tajpasynyn Қarauyl ruynan shykkan 1947 zhyly Kokshetau kalasyndagy N21 mektepte ortasha bilim alyp 1950 zhyly Syrymbet tauy bokterinde Kazgorodok kazak orta mektebin bitirdi 1955 zhyly Mәskeudin tүsti metallurgiya zhәne altyn institutyn bitirgennen kejin Zhezkazgan kenishinde ken masteri uchastke bastygy K I Sәtbaev atyndagy ken metallurgiya kombinaty partkomynyn hatshysy Қazakstan KP kalalyk komitetinin birinshi hatshysy Zhezkazgan komitetinin ekinshi hatshysy kyzmetin atkardy 1975 zhyldan KOKP Ortalyk Komitetinin apparatynda inspek tor bolyp kyzmet istejdi 1984 zhyly Өzbekstan KPOK nin byuro mүshesi Қarakalpak oblystyk partiya komitetinin birinshi hatshysy odan kejin Kenester Odagy Zhogargy kenesinin ekologiya komitetinin toragasy Zhogargy kenestin Prezidium mүshesi kyzmetterin atkardy Algashky olender zhinagy Syr 1977 zhyly zharyk kordi Sol zhyly Zhezkiik atty zhyr zhinagy orys tiline audarylyp zhariyalandy 1981 zhyly Қyrgyzstan baspasy onyn Nurly kүnder kitabyn kyrgyz tilinde 1983 zhyly Ғafur Ғүlam baspasy Zhezkiik zhinagyn ozbek tilinde shygardy Buketovke rekviem Edelvejs Ғasyrga ten bir mezet Che Gevara atty poemalary orys tiline audaryldy K Salykov Dala Қyran dar Gәkku Zhezkiik Enlikgүl Tәttimbet Dombyra Қarakalpak Kenesarynyn songy sozi sekildi koptegen poemalardyn avtory Akyn zhemisti enbegin bүgingi kүnge dejin talmaj zhalgastyryp keledi Songy zhyldary onyn Ojtolgak 2001 Syrgaly sonetter 2001 Kүzgi shuak 2004 Kүzgi saryn 2005 Sensin el danasy 2006 Әlemnin segizinshi galamaty 2006 Magzhanga tagzym 2008 kitaptary zharyk kordi V V Mayakovskijdin V I Lenin poemasyn A S Pushkinnin olenmen zhazylgan Evgenij Onegin romanyn M Yu Lermontovtyn Yu P Polonskijdin R Ғamzatovtyn Aldan Semenovtyn S Norovchatov tyn V Savelevtin Ya Kolastyn M Lvovtyn mongol zhәne ozbek akyndarynyn olenderin kazak tili ne audardy B Zhүmaniyazov N Tilendiev Ә Bejseuov E Hasangaliev siyakty kompozitorlar akynnyn koptegen olenderine әn shygardy Zhezkiik Sagynysh Akku әni Үsh arys Bir auviz soz Okzhetpes Kokshetau Zhambyl ata syndy tuyndylary halyk әnine ajnalyp ketti Қazak KSR Zhogargy Kenesine үsh mәrte IX X XI deputat bolyp sajlangan KSRO Zhogargy Kene sinin deputaty Қazakstannyn enbek sinirgen kajratkeri kurmetti atagynyn iegeri 2001 Halykaralyk Қ Sәtbaev korynyn prezidenti Қazakstan Respublikasy Ekologiya akademiyasynyn akademigi Lenin ordenimen eki ret Enbek Қyzyl Tu ordenimen Parasat zhәne Halyktar Dostygy ordenderimen koptegen medaldarmen marapattalgan ShygarmalarySyr A Zhazushy 1970 Zhezkiik A Zhazushy 1973 Nurly kүnder A Zhazushy 1976 Dobrye dni A Sovetskij pisatel 1981 Mednaya lan Orys tilinde A Zhazushy 1977 Zhuldyzdy zhyldar tyn ysy A Zhazushy 1978 Mәngi shyrak A Zhazushy 1979 Қүtmandy kүnder Қyrgyz tilinde Bishkek Қyrgyzstan 1981 Parasat syry A Zhalyn 1980 Shyn zhүrekten A Zhazushy 1981 Zhezkiik Tashkent Өzbek tilinde Ғafur Gүl am 1984 Rekviem A Zhibek zholy 1995 Akku zhetken A Қajnar 1995 Kokzhiekke tartkan kosh A Zhazushy 1997 Tәttimbet A Dәuir 2002 Tәttimbet Astana Foliant 2005 Қanysh zhuldyz zharkyly A Baspager 1999 Tүrkistanga tagzym Tүrkistan Tүrkistan universitet 2000 Sәbit aga A Zhibekzholy 2000 Ojtolgak A Zhibek zholy 2001 Syrgaly sonetter A Zhalyn 2001 Pod zvuki dombry Moskva Hudozhestvennaya literatura 2001 Ұstazymnyn balasy A Zhibek zholy 2001 Zhanymnyn zhaksy korgen adamdary A AESI 2004 Bәjken aga A Үsh kiyan 2002 Bәj ken zholy Astana Foliant 2007 Otyrar sazy A Өner 2002 Otyrar sazy Astana Foliant 2005 Akku zhetken әnderi notalarymen A Үsh kiyan 2002 Tandamaly A Өlke 2002 Tarihtyn tarlanbozy A Gauһar 2003 Tarih tyn tarlanbozy Astana Foliant 2005 Nar zhigit A Үsh kiyan 2003 Kүzgi shuak Astana Foliant 2004 Қatar zhүrgen kүnderdi syjlajykshy A Үsh kiyan 2004 Akyn Tajzhan A Үsh kiyan 2004 Aksүnkar kanatynda A Үsh kiyan 2004 Kүzgi saryn Astana El orda 2005 Zhez ki ik tandamaly A Үsh kiyan 2003 Bakyt zhuldyzy Astana Foliant 2005 Zhezkiik әnder Astana Foliant 2007 Sensin el danasy Astana Foliant 2006 Әlemnin segizinshi galamaty Astana Foliant 2007 Mәngi shyrak alauy tandamaly A Zhazushy 2007 Konil nazy Өlender zhinagy A Zhazushy 2008 Magzhanga tagzym Өlender men poema Astana Foliant 2008 AudarmalaryDaladagy alau V Savelev A Zhalyn 1981 Vla dimir Ilich Lenin V Mayakovskij A Zhalyn 1988 Zhajlau zhyry Gen dengijnDavaadzhiden A Қazakparat 2001 A S Pushkin Қanatty sozderi men nakyldary Astana Foliant 2006 A S Pushkin Evgenij Onegin Astana Foliant 2006 DerekkozderҚazakstan zhazushylary Anyktamalyk Almaty An Arys baspasy 2009 zhyl 480 bet ISBN 978 601 7130 43 5 Bul tulga turaly makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi auystyru kazhet