Бұл мақала әлі тексерістен өтпеді. Тексерілмеген мақалалардағы мәліметтер сенімсіз болуы мүмкін.
|
«Кертолғау» - көшпелі алаш жұртының мәдениетінде өзінің терең мағынасымен бөлек тұрған күй.
Тарихы
Күйдің хикаясы көне мифологиядан бастап, орта ғасырдың соңғы шағымен аралықтағы құқық проблемаларын кеңінен қамтиды. Бұл күй жайында қазақ халқы арасында тараған аңыз да бар. Ерте заманда бір жігіт пен бір қыз бір-біріне ғашық болады. Бірақ қыздың атастырылған жері бар. Соған қарамастан екеуі сөз байласып, ешкім білмейтін, таба алмайтын бір жаққа қашпақ болады. Айтылған күні жігіт қамыстың ішінде қызды тосып отырады. Күтуден жалыққан жігіт байқамай ұйықтап кетеді. Сол кезде қамыс аралап келе жатқан жолбарыс оның ішін жарып өлтіреді. Аңыз сорабында бұл күй сүйгенін іздеп келген қыздың өліп жатқан жігітті көріп, өкіне жылағанын бейнелейді. Бұл жерде алдымызда ортағасырлық моральдың тұрғандығында ешқандай күмән жоқ. Қыз да, жігіт те ескі жарғыны бұзып, әнтек іске аяқ басқаны үшін жазаланған. Тәңірі қосқан адамдар ұрланып қамыс ішінде емес, ақ төсекте жолығар болар. Сол себепті Тәңірінің лайықтаған жері емес, Тәңірінің лайықтаған адамдары емес, ата жолымен, елдің ықтиярымен санаспай бәрін өздері кесіп-пішіп, өздері шешкен екі жасқа зауал, қамыс аралаған аш жолбарыс бейнесінде келеді. Немесе, халықтың қарапайым тілімен айтатын болсақ, біреудің атастырылған адал қосағында нең бар? Түн қатып, қамыс ішінде не жорық? Қамыс жолбарысқа Тәңірінің өзі берген өріс. Ал, жолбарыстың жолында жатсаң, жолбарыстың азуынан қаза тапсаң айтар өкпең не?
Дереккөздер
- Есенұлы Айтжан, Елеусізқызы Гүлперизат: "Күй керуені" — Алматы: "ӨЛКЕ", 1997.
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Bul makala әli tekseristen otpedi Tekserilmegen makalalardagy mәlimetter senimsiz boluy mүmkin Tekserushilerge nuskaulykty oku үshin on zhaktagy korset degendi basynyz Makala tekserushilerge makalany tekserildi dep belgileu үshin bul үlgini alyp tastanyz Makalany tirkelgenine 6 aj bolgan 500 ondeme zhasagan barlyk katysushylar zhәne osy eki sharttyn bireuin bolsada kanagattandyratyn katysushylar tekserildi dep belgilej alady 2015 zhyldyn shildesinen bergi tekserilmegen makalalar myna sanatta tizimdeledi Sanat Uikipediya Tekserilmegen makalalar Osy ajdagy tekserilmegen makalalar sanatyn bastau Osy ajdagy tekserildi dep belgilengen makalalar https kk wikipedia org w index php title Arnajy Zhuyktagy ozgerister amp tagfilter Tekserildi dep belgiledi Bul makalany 2016 10 03 10 50 kezinde 8 zhyl buryn Nurlan Rahymzhanov zhurnaly үlesi songy ret ondedi Tekserilmegender 2132 7 kazan 2016 Kertolgau koshpeli alash zhurtynyn mәdenietinde ozinin teren magynasymen bolek turgan kүj TarihyKүjdin hikayasy kone mifologiyadan bastap orta gasyrdyn songy shagymen aralyktagy kukyk problemalaryn keninen kamtidy Bul kүj zhajynda kazak halky arasynda taragan anyz da bar Erte zamanda bir zhigit pen bir kyz bir birine gashyk bolady Birak kyzdyn atastyrylgan zheri bar Sogan karamastan ekeui soz bajlasyp eshkim bilmejtin taba almajtyn bir zhakka kashpak bolady Ajtylgan kүni zhigit kamystyn ishinde kyzdy tosyp otyrady Kүtuden zhalykkan zhigit bajkamaj ujyktap ketedi Sol kezde kamys aralap kele zhatkan zholbarys onyn ishin zharyp oltiredi Anyz sorabynda bul kүj sүjgenin izdep kelgen kyzdyn olip zhatkan zhigitti korip okine zhylaganyn bejnelejdi Bul zherde aldymyzda ortagasyrlyk moraldyn turgandygynda eshkandaj kүmәn zhok Қyz da zhigit te eski zhargyny buzyp әntek iske ayak baskany үshin zhazalangan Tәniri koskan adamdar urlanyp kamys ishinde emes ak tosekte zholygar bolar Sol sebepti Tәnirinin lajyktagan zheri emes Tәnirinin lajyktagan adamdary emes ata zholymen eldin yktiyarymen sanaspaj bәrin ozderi kesip piship ozderi sheshken eki zhaska zaual kamys aralagan ash zholbarys bejnesinde keledi Nemese halyktyn karapajym tilimen ajtatyn bolsak bireudin atastyrylgan adal kosagynda nen bar Tүn katyp kamys ishinde ne zhoryk Қamys zholbaryska Tәnirinin ozi bergen oris Al zholbarystyn zholynda zhatsan zholbarystyn azuynan kaza tapsan ajtar okpen ne DerekkozderEsenuly Ajtzhan Eleusizkyzy Gүlperizat Kүj kerueni Almaty ӨLKE 1997 Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz