Кебін

Кебін – қайтыс болған адамға кигізілетін ақырет киімі. Кебін үш бөліктен тұрады: 1) – сыртқы кебін. Лифафаның көлемі мәйітті қаусыра орауға, басы мен аяқ жағынан бууға жетерліктей көлемде болады; 2) – бас, аяқпен бірдей енді мата; 3) қамис – көйлек. Мата екі қабатталып, ортадағы тұйық жерден бас сиярлықтай жыртылады. Басқа кигізгенде, көйлектің ұзындығы мойынның түбінен аяққа дейін жететін болуы тиіс. Бұл кебін ерлер мен әйелдерге ортақ кебін әйелдер үшін мұнан өзге: 1), яғни шашты жабатын бүркеншік; 2) хирқа, яғни кеуде жапқыш болады. Хирқаның ұшы екі қолтыққа келтіріліп, омырау жабылады. Бүркеншіктің екі ұшы хирқаның астына келтіріледі. Кебін адам тірі кезде киюге жарайтын нәрседен, мүмкіндігінше мақтадан тоқылған ақ түсті матадан болғаны абзал. Әрі жаңа немесе таза болуы қажет. Әйелдердің кебіні жібектен болса да болады. Жетерліктей мата табылмаған жағдайда, мәйіт жалғыз қабат кебінмен де қойыла береді. Мәйітке әуелі “қамис”, кейін “изар” кигізіледі. Сосын “лифафа” оралып, ашылып кетпес үшін бас, аяқ, белден байланады. Әйелдердің шашы екі бұрым түрінде “қамистің” үстіне көкірек тұсына қойылады. Бүркеншікпен басы, беті жабылып, үстіне “изар” оралады да, “изардың” үстінен кеуде жапқыш көкіректің үстінен көлденең қойылып, екі ұшы қолтықтың астына келтірілгеннен кейін, “лифафа” оралады. Сәби балалардың кебіні “лифафа”, “изар”, тек қана “лифафа” немесе кәдімгі үш қабат мата болса да оқасы жоқ. Кебіннің үш түрі бар: 1) сүннет түрі. Сүннет кебіні жоғарыда айтылған тәрізді, ерлер үшін: “”, “” және “қамис”. Әйелдер үшін қосымша “хумар” және “хирқа”; 2) “кифая” түрі (“кифая” – жеткілікті). Ерлер үшін “”, “”. Әйелдер үшін “”, “” және “бүркеншік”; 3) “заруат”түрі. кебін жоқ, не табылмаған жағдайда мәйітті бір қабат етіп ораған матаны деп айтады.Шаїид (шейіт) болғандарды жумайды, әрі оларға жоғарыда айтқан кебінді кигізбейді. Шаїид өз киімдерімен жерленеді; қ. Жерлеу рәсімі.

Дереккөздер

1. Қазақ энциклопедиясы
2. Ислам. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2010 ISBN 9965-26-322-1