Иірім – судың жоғары қабатының үйіріле ағуы.
Өзенде ол екі ағыстың қосылуынан, өзен арнасының күрт кеңеюінен, т.б. себептерден болады; теңізде толысу мен қайту толқындарының қарсы ағыспен кездескен тұсында байқалады. Иірім кезінде жылдамдығы өте жоғары болады. Ені ондаған см-ден бірнеше км-ге (мұхитта) жетеді. Иірімнің тұрақты, маусымдық және кездейсоқ түрлері бар.
Екінші анықтама: Құм бетінде, кейде сазды таужыныстардың беткі жазықтығында ұшырасатын, әр түрлі қозғалмалы орта (жел, ағыс және т.б.) әсерінен пайда болатын, күрделі түрде астаса тарамдалған толқындар іспетті шағын-шағын қатпарлар жүйесі. Б. сипатын кескіндейтін өлшемдер: толқын үзындығы (L) — көршілес иілімдер айдарының аралығындағы қашықтық; толқын биіктігі (һ) — айдар мен түрен аралығының тік бағыттағы қашықтығы.
Иірім индексі
Иірім белгілері ұзындығының (көршілес иірімдер қырқаларының нормал бағыттағы арақашықтығы) биіктігіне қатынасы. Иірім индексінің мәні әдетте 10-нан аспайды, көбінесе 2—7 аралыгында болады.
Дереккөздер
- «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, IV том
- Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Геология—Алматы: "Мектеп" баспасы", 2003.ӀSВN 5-7667-8188-1 ӀSВN 9965-16-512-2
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Бұл — геология бойынша мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Iirim sudyn zhogary kabatynyn үjirile aguy Өzende ol eki agystyn kosyluynan ozen arnasynyn kүrt keneyuinen t b sebepterden bolady tenizde tolysu men kajtu tolkyndarynyn karsy agyspen kezdesken tusynda bajkalady Iirim kezinde zhyldamdygy ote zhogary bolady Eni ondagan sm den birneshe km ge muhitta zhetedi Iirimnin turakty mausymdyk zhәne kezdejsok tүrleri bar Ekinshi anyktama Қum betinde kejde sazdy tauzhynystardyn betki zhazyktygynda ushyrasatyn әr tүrli kozgalmaly orta zhel agys zhәne t b әserinen pajda bolatyn kүrdeli tүrde astasa taramdalgan tolkyndar ispetti shagyn shagyn katparlar zhүjesi B sipatyn keskindejtin olshemder tolkyn үzyndygy L korshiles iilimder ajdarynyn aralygyndagy kashyktyk tolkyn biiktigi һ ajdar men tүren aralygynyn tik bagyttagy kashyktygy Iirim indeksiIirim belgileri uzyndygynyn korshiles iirimder kyrkalarynyn normal bagyttagy arakashyktygy biiktigine katynasy Iirim indeksinin mәni әdette 10 nan aspajdy kobinese 2 7 aralygynda bolady Derekkozder Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 IV tom Қazak tili terminderinin salalyk gylymi tүsindirme sozdigi Geologiya Almaty Mektep baspasy 2003 ӀSVN 5 7667 8188 1 ӀSVN 9965 16 512 2Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul geologiya bojynsha makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz