Иранның Израильге зымыран соққысы 2024 жылы 13 сәуірде жасалды. Иран Израильден кек қайтару мақсатында бірінші рет өз жерінен еврей еліне соққы жасады. Кем дегенде 300-дің үстінде зымырандармен дрондар арқылы Израильдің стратегиялық маңызы бар нысандарымен әскери базаларын атқылады. Шабуыл тарихтағы ең ірі ұшқышсыз ұшатын аппараттармен (БПЛА) шабуыл болды және 1991 жылдан бері алғаш рет Израиль басқа мемлекеттің әскери шабуылына ұшырады.
Иранның Израильге зымыран соққысы | |||
Дата | 13 сәуір – 14 сәуір 2024 жылы | ||
---|---|---|---|
Орын | |||
Себеп | Израильдың Иранға жасаған соққысына жауап | ||
Қарсыластар | |||
| |||
Қолбасшылары | |||
| |||
Азаматтық шығындар | |||
| |||
Бұл соққы 5 сағатқа созылды. Сондай-ақ ирандық кейбір зымырандар Ирак, Сирия, Ливан және Йемен жеріненде Израильге қарсы атылды. Ұшып келе жатқан зымырандармен дрондарды жоюға Израильдің одақтастары АҚШ, Ұлыбритания, Иордания көмектесті. Иран жағы «Израильдың әскери базалары жойылды» деп хабарласа, Израиль жағы Иран атқан зымырандардың «99 пайызы діттеген жеріне жетпей жойылды» деп хабар тартуда.
Сәуір айында Израиль Иранның Сириядағы елшілігіне шабуыл жасағаннан кейін Иран Израильге қарай 170 бомба таситын ұшқышсыз ұшақ, 30-дан астам қанатты зымыран және 120-дай баллистикалық зымыран ұшырды. Израиль, АҚШ және басқа да елдер сол снарядтардың түгелге жуығын атып түсірді.
Себеп
Бұл қақтығысқа Израильдің Сириядағы Иран елшілігіне жасаған зымыран соққылары себеп болды. Елшілік ғимараты қирап, ондағы жоғары дәрежелі Иран генералдары қаза тапқан болатын. Бұған жауап ретінде Иран 14 сәуірде Израильге дрондар мен зымырандарды қолданып, соққы берді.
Бұл – Иранның Израильге 1979 жылдан бергі алғашқы тікелей шабуылы. Иран Ислам революциясының қамқоршылар корпусы бұл соққыны «Шынайы уәде» операциясы деп атады.
Иран одақтас күштері
Ирак жасақшылары
Иран 2014 жылы Иракта "Ислам мемлекеті" тобымен күресу үшін бірқатар күштерді қолдады. "Халықты жұмылдыру күштері" деп аталатын бұл шииттік отрядтар зымырандармен, ұшқышсыз ұшақтармен және басқа да қару-жарақтармен қаруланған қуатты саяси фракцияға айналды. Халықаралық стратегиялық зерттеулер институтының дерегінше, оның құрамына 180 000-ға жуық жауынгер кірген.
Ливандық "Хезболла"
"Хезболла" 1982 жылы Ливанның оңтүстігін Израильдің басып алуына қарсылық ретінде құрылған. Израиль "Хезболладан", әсіресе, оның иелігіндегі зымырандық арсенал мен Сирияда Асадты қолдау жолындағы шайқастарда әбден шыңдалған күштерінен сақ болуға тырысады. Израильде "Темір күмбез" тәрізді мықты әуе қорғанысы жүйесі болса да, "Хезболла" мен басқа да топтардың жаппай ракеталық шабуылдары елді күйретеді деген қауіп бар. Кейбір зерттеулерге қарағанда, "Хезболла" 150 000 дана зымыран мен дәлдеп тиетін ракетаға ие.
Йемендегі хуситтер
Хуситтет көтерілісшілер ретінде қарастырылғанымен, бүгінде Иранның қолдауымен Қызыл теңіз дәлізінде коммерциялық кемелерді күрт тоқтатып, тіпті Израильге дрондармен және зымырандармен шабуыл жасайтын жағдайға жеткен. Ал АҚШ Әскери-теңіз күштерінің операциялары олардың кемелерге шабуылын толық тоқтата алмай отыр. Иранның хуситтерге тікелей билік ететіндігі сарапшылар арасында пікірталасқа себепші. Хуситтер өз қатарына 200 мыңдай адам тартқанын айтады.
Израильдің реакциясы
- Беньямин Нетаньяху:
Қорғаныс жүйелері орналастырылған. Біз кез келген сценарийге дайынбыз. Қорғаныс және шабуыл сценарийі. Израиль мемлекеті күшті. IDF (ЦАХАЛ) күшті. Біздің халқымыз мықты. Мен келесі қағиданы бекітемін: біз өзімізге зиян келтіретін кез келген адамға зиян келтіреміз. Біз өзімізді кез келген қауіптен қорғаймыз және бұл жауапкершілікті атқаруда салқынқандылық танытамыз, - деді Израиль премьер-министрі Беньямин Нетаньяху. Кейін Израиль Қорғаныс жүйесі ирандық зымырандар мен дрондардың барлығы дерлік атып түсірілгенін хабарлады.
- Даниэль Хагари:
Иран 200-ден астам камикадзе дрондарын, қанатты және баллистикалық зымырандардың бір тобын ұшырды, - деп мәлімдеді Израиль қорғаныс армиясының өкілі, контр-адмирал Даниэль Хагари. Оның айтуынша, Израиль мен оның одақтастарының аймақтағы қорғаныс жүйелері зымырандар мен дрондардың басым көпшілігіне төтеп бере алған. Олардың ондаған бөлігі Израиль аумағынан тыс жерде атып түсірілді.
Халықаралық реакция
Иранның шабуылдары БҰҰ, бірқатар әлемдік көшбасшылар мен саяси сарапшылар тарапынан сынға ұшырады, олар олардың толыққанды өңірлік соғысқа айналу қаупі бар деп ескертеді.
Ливан, Мысыр, Ирак, Иордания, Сирия және Израиль шабуылдарға жауап ретінде әуе кеңістігін жапты. Иордания өзінің әуе кеңістігін бұзатын Иран ұшақтарын атып түсіруге дайын екенін мәлімдеді.
Салдары
Атыс салдарынан 7 жасар бедуиндік қыз бала Амина Альхасуни Арад ауданында ауыр жараланған. Сондай-ақ, Израильдің «Неватим» ӘӘК базасы мен өзге де әскери және стратегиялық нүктелер аздап зардап шекті.
Тағы қараңыз
Дереккөздер
- The largest drone attack in history.
- Motamedi, Maziar 'True Promise': Why and how did Iran launch a historic attack on Israel?.
- Johny, Stanly. Analysis | By attacking Israel, Iran turns shadow war into direct conflict (14 сәуір 2024).
- Иран Израильге соққы жасады (қаз.).
- The Times of Israel: Иран Израильге соғыс ашты (қаз.).
- Первая кровь: во время иранского обстрела тяжело ранен мальчик.
- Iran launches retaliatory attack on Israel with hundreds of drones, missiles.
- Иран мен Израиль соғысса, не болмақ? (қаз.).
- Israel says Iran launched more than 300 drones and missiles, 99% of which were intercepted (ағыл.) (13 April 2024).
- Iran launches unprecedented retaliatory strikes on Israel in major escalation of widening conflict (ағыл.) (13 April 2024).
- Иран Израильге қарсы соққы жасады (қаз.).
- Иран мен Израиль соғысса, не болмақ? (қаз.).
- Iran attacks Israel, risking a full-blown regional war, The Economist.
- World leaders condemn Iran's attack on Israel – DW – 04/14/2024 (ағыл.).
- Iran's attacks on Israel: World leaders warn against escalation, UN Security Council emergency meeting on Sunday (ағыл.), Le Monde.fr (14 April 2024).
- Iran launches retaliatory attack on Israel that risks sparking regional war (ағыл.) (14 April 2024).
- Lebanon Closes Its Airspace to All Aircraft (ағыл.).
- Israel to Close Airspace in Preparation for Iranian Attack (en-US), WSJ.
- BREAKING: Iraq, Syria and Jordan close airspace amid Iranian strike on Israel (ағыл.) (13 April 2024).
- Iran launches attack against Israel, with drones ‘hours away’ from reaching Israeli soil – live.
- ЦАХАЛ сообщила о последствиях атаки Ирана на авиабазу в Израиле (орыс.) (14 апреля 2024).
- Нападение Ирана на Израиль – врачи рассказали о состоянии пострадавшей девочки.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Irannyn Izrailge zymyran sokkysy 2024 zhyly 13 sәuirde zhasaldy Iran Izrailden kek kajtaru maksatynda birinshi ret oz zherinen evrej eline sokky zhasady Kem degende 300 din үstinde zymyrandarmen drondar arkyly Izraildin strategiyalyk manyzy bar nysandarymen әskeri bazalaryn atkylady Shabuyl tarihtagy en iri ushkyshsyz ushatyn apparattarmen BPLA shabuyl boldy zhәne 1991 zhyldan beri algash ret Izrail baska memlekettin әskeri shabuylyna ushyrady Irannyn Izrailge zymyran sokkysyData13 sәuir 14 sәuir 2024 zhylyOrynIzrail Iran Livan Jemen IrakSebepIzraildyn Iranga zhasagan sokkysyna zhauapҚarsylastar Izrail Iran Iran ҚK Irak Siriya Livan JemenҚolbasshylaryDzho Bajden Rishi Sunak Emmanuel MakronAzamattyk shygyndarAtys saldarynan 7 zhasar beduindik kyz bala Amina Alhasuni Arad audanynda auyr zharalangan Bul үlgini koru talkylau ondeu Bul sokky 5 sagatka sozyldy Sondaj ak irandyk kejbir zymyrandar Irak Siriya Livan zhәne Jemen zherinende Izrailge karsy atyldy Ұshyp kele zhatkan zymyrandarmen drondardy zhoyuga Izraildin odaktastary AҚSh Ұlybritaniya Iordaniya komektesti Iran zhagy Izraildyn әskeri bazalary zhojyldy dep habarlasa Izrail zhagy Iran atkan zymyrandardyn 99 pajyzy dittegen zherine zhetpej zhojyldy dep habar tartuda Nevatim aviabazasyna Irannyn ballistikalyk zymyrany tүskennen kejingi oryny Sәuir ajynda Izrail Irannyn Siriyadagy elshiligine shabuyl zhasagannan kejin Iran Izrailge karaj 170 bomba tasityn ushkyshsyz ushak 30 dan astam kanatty zymyran zhәne 120 daj ballistikalyk zymyran ushyrdy Izrail AҚSh zhәne baska da elder sol snaryadtardyn tүgelge zhuygyn atyp tүsirdi SebepBul kaktygyska Izraildin Siriyadagy Iran elshiligine zhasagan zymyran sokkylary sebep boldy Elshilik gimaraty kirap ondagy zhogary dәrezheli Iran generaldary kaza tapkan bolatyn Bugan zhauap retinde Iran 14 sәuirde Izrailge drondar men zymyrandardy koldanyp sokky berdi Bul Irannyn Izrailge 1979 zhyldan bergi algashky tikelej shabuyly Iran Islam revolyuciyasynyn kamkorshylar korpusy bul sokkyny Shynajy uәde operaciyasy dep atady Iran odaktas kүshteriIrak zhasakshylary Iran 2014 zhyly Irakta Islam memleketi tobymen kүresu үshin birkatar kүshterdi koldady Halykty zhumyldyru kүshteri dep atalatyn bul shiittik otryadtar zymyrandarmen ushkyshsyz ushaktarmen zhәne baska da karu zharaktarmen karulangan kuatty sayasi frakciyaga ajnaldy Halykaralyk strategiyalyk zertteuler institutynyn dereginshe onyn kuramyna 180 000 ga zhuyk zhauynger kirgen Livandyk Hezbolla Hezbolla 1982 zhyly Livannyn ontүstigin Izraildin basyp aluyna karsylyk retinde kurylgan Izrail Hezbolladan әsirese onyn ieligindegi zymyrandyk arsenal men Siriyada Asadty koldau zholyndagy shajkastarda әbden shyndalgan kүshterinen sak boluga tyrysady Izrailde Temir kүmbez tәrizdi mykty әue korganysy zhүjesi bolsa da Hezbolla men baska da toptardyn zhappaj raketalyk shabuyldary eldi kүjretedi degen kauip bar Kejbir zertteulerge karaganda Hezbolla 150 000 dana zymyran men dәldep tietin raketaga ie Jemendegi husitter Husittet koterilisshiler retinde karastyrylganymen bүginde Irannyn koldauymen Қyzyl teniz dәlizinde kommerciyalyk kemelerdi kүrt toktatyp tipti Izrailge drondarmen zhәne zymyrandarmen shabuyl zhasajtyn zhagdajga zhetken Al AҚSh Әskeri teniz kүshterinin operaciyalary olardyn kemelerge shabuylyn tolyk toktata almaj otyr Irannyn husitterge tikelej bilik etetindigi sarapshylar arasynda pikirtalaska sebepshi Husitter oz kataryna 200 myndaj adam tartkanyn ajtady Izraildin reakciyasyBenyamin Netanyahu Қorganys zhүjeleri ornalastyrylgan Biz kez kelgen scenarijge dajynbyz Қorganys zhәne shabuyl scenariji Izrail memleketi kүshti IDF CAHAL kүshti Bizdin halkymyz mykty Men kelesi kagidany bekitemin biz ozimizge ziyan keltiretin kez kelgen adamga ziyan keltiremiz Biz ozimizdi kez kelgen kauipten korgajmyz zhәne bul zhauapkershilikti atkaruda salkynkandylyk tanytamyz dedi Izrail premer ministri Benyamin Netanyahu Kejin Izrail Қorganys zhүjesi irandyk zymyrandar men drondardyn barlygy derlik atyp tүsirilgenin habarlady Daniel Hagari Iran 200 den astam kamikadze drondaryn kanatty zhәne ballistikalyk zymyrandardyn bir tobyn ushyrdy dep mәlimdedi Izrail korganys armiyasynyn okili kontr admiral Daniel Hagari Onyn ajtuynsha Izrail men onyn odaktastarynyn ajmaktagy korganys zhүjeleri zymyrandar men drondardyn basym kopshiligine totep bere algan Olardyn ondagan boligi Izrail aumagynan tys zherde atyp tүsirildi Halykaralyk reakciyaIrannyn shabuyldary BҰҰ birkatar әlemdik koshbasshylar men sayasi sarapshylar tarapynan synga ushyrady olar olardyn tolykkandy onirlik sogyska ajnalu kaupi bar dep eskertedi Livan Mysyr Irak Iordaniya Siriya zhәne Izrail shabuyldarga zhauap retinde әue kenistigin zhapty Iordaniya ozinin әue kenistigin buzatyn Iran ushaktaryn atyp tүsiruge dajyn ekenin mәlimdedi SaldaryAtys saldarynan 7 zhasar beduindik kyz bala Amina Alhasuni Arad audanynda auyr zharalangan Sondaj ak Izraildin Nevatim ӘӘK bazasy men ozge de әskeri zhәne strategiyalyk nүkteler azdap zardap shekti Tagy karanyzIrannyn Izrailge zymyran sokkysy kazan 2024 Izraildin Iranga sokkysy 2024 DerekkozderThe largest drone attack in history Motamedi Maziar True Promise Why and how did Iran launch a historic attack on Israel Johny Stanly Analysis By attacking Israel Iran turns shadow war into direct conflict 14 sәuir 2024 Iran Izrailge sokky zhasady kaz The Times of Israel Iran Izrailge sogys ashty kaz Pervaya krov vo vremya iranskogo obstrela tyazhelo ranen malchik Iran launches retaliatory attack on Israel with hundreds of drones missiles Iran men Izrail sogyssa ne bolmak kaz Israel says Iran launched more than 300 drones and missiles 99 of which were intercepted agyl 13 April 2024 Iran launches unprecedented retaliatory strikes on Israel in major escalation of widening conflict agyl 13 April 2024 Iran Izrailge karsy sokky zhasady kaz Iran men Izrail sogyssa ne bolmak kaz Iran attacks Israel risking a full blown regional war The Economist World leaders condemn Iran s attack on Israel DW 04 14 2024 agyl Iran s attacks on Israel World leaders warn against escalation UN Security Council emergency meeting on Sunday agyl Le Monde fr 14 April 2024 Iran launches retaliatory attack on Israel that risks sparking regional war agyl 14 April 2024 Lebanon Closes Its Airspace to All Aircraft agyl Israel to Close Airspace in Preparation for Iranian Attack en US WSJ BREAKING Iraq Syria and Jordan close airspace amid Iranian strike on Israel agyl 13 April 2024 Iran launches attack against Israel with drones hours away from reaching Israeli soil live CAHAL soobshila o posledstviyah ataki Irana na aviabazu v Izraile orys 14 aprelya 2024 Napadenie Irana na Izrail vrachi rasskazali o sostoyanii postradavshej devochki