Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Замартас – минерал, силикаттар класына жататын берилдің жасыл мөлдір түрі. Химиялық формуласы Bе3Al2[Si6O18]. Гексогендік сингонияда кристалданып, ұзынша призма, баған пішінді болып түзіледі. Әдетте, жеке кристалл түрінде кездеседі, сирек друзалар түзеді. Ең ірі кристалл 1974 жылы Бразилияда табылған, оның салмағы 28,2 кг. Құрамында аздаған хром қоспасы (Cr2O3) болуына байланысты түсі қою жасыл, шыныдай жылтыр болып келеді. Қаттылығы 7,5–8,0, меншіктік салмағы 2,6–2,9 г/см³. Замартас кристалдарының ірілігі 0,5×3,0 см-ден 35×45 см-ге дейін, салмағы 5–30 каратқа дейін жетеді. Қышқыл интрузивті жыныстардың арасындағы пегматиттік желілерде немесе процестермен өзгерген гранит-грейзендерде түзіледі. Соңғы кезде жасанды түрлері синтез арқылы алынады. Замартастар зергерлік бұйымдарға ендірме жасауға пайдаланылады. Қазақстанда замартас Оңтүстік Қу және Делбегетей кендерінде (Қарағанды облысы) кездеседі.
Дереккөздер
- «Қазақ Энциклопедиясы», 4 том 3 бөлім
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Zamartas mineral silikattar klasyna zhatatyn berildin zhasyl moldir tүri Himiyalyk formulasy Be3Al2 Si6O18 Geksogendik singoniyada kristaldanyp uzynsha prizma bagan pishindi bolyp tүziledi Әdette zheke kristall tүrinde kezdesedi sirek druzalar tүzedi En iri kristall 1974 zhyly Braziliyada tabylgan onyn salmagy 28 2 kg Қuramynda azdagan hrom kospasy Cr2O3 boluyna bajlanysty tүsi koyu zhasyl shynydaj zhyltyr bolyp keledi Қattylygy 7 5 8 0 menshiktik salmagy 2 6 2 9 g sm Zamartas kristaldarynyn iriligi 0 5 3 0 sm den 35 45 sm ge dejin salmagy 5 30 karatka dejin zhetedi Қyshkyl intruzivti zhynystardyn arasyndagy pegmatittik zhelilerde nemese procestermen ozgergen granit grejzenderde tүziledi Songy kezde zhasandy tүrleri sintez arkyly alynady Zamartastar zergerlik bujymdarga endirme zhasauga pajdalanylady Қazakstanda zamartas Ontүstik Қu zhәne Delbegetej kenderinde Қaragandy oblysy kezdesedi ZamartasDerekkozder Қazak Enciklopediyasy 4 tom 3 bolim Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet