Зинақорлық, нәпсіқұмарлық – некесіз адамдардың жыныстық қатынас жасауы, мұсылмандық құқықта ауыр күнә болып саналатын, қазақ халқының дәстүрлі әдет құқығы бойынша адамгершілікке жат азғындық қылық ретінде жазғырылатын әрекет. Қазақ халқының әдет-ғұрып заңдары бойынша Зинақорлық , біреудің отбасына бүлік салумен, діннен безумен, ата-анасына қол көтерумен, өкіметке қарсы көтеріліс жасаумен, т.б. бірдей деп есептелінетін ең ауыр қылмыстың қатарына жатқызылады. : “ері әйелінің зинақорлық жасап жатқан үстінен шықса, онда әйелін де, көңілдесін де өлтіруге құқықты, ол үшін құн төлемейді”, – деп жазылған. Ал шариғат заңдары бойынша, Зинақорлық жасағаны үшін жазаның үш түрі: дүре соғу, жерге көміп қойып тас ату және өлім жазасы қолданылады. Өлім жазасына әйелді зорлағанымен тұрмай, сол әйелмен Зинақорлықты тоқтатпай жалғастыра бергендер, шариғат некелесуге тыйым салған қағидаларды бұзып, қарындасымен, т.б. туыстарымен жақындасқандар және үйленгендер кесіледі. Ал әйелді зорламай, тек Зинақорлық жасаушылар жерге көміліп, тас атып жазаланған. Өзара келісіп ойнап-күлушілер де дүреленді. Оларға міндетті түрде 100 қамшы дүре соғылды. Сүйісу, құшақтасу, төсекте бірге жатудың өзі де дүрелеп жазалауға жетерлік қылмыс саналды. Күңге Зинақорлық үшін жаза ретінде 50 дүре соғылды. Зинақорлық жасағандар жас-кәрі, азат не құл, мұсылман не кәпір, ер не әйел екеніне қарамай, тек жетсе болғаны, жазалана береді. Шариғат заңы бойынша, бір-біріне жақындасқан еркектер өлім жазасына кесілсе, бір-бірімен жақындасқан әйелдер 100 дүре соғуға жазаланады. Егер бұлардың араларында жеңгетай жүрсе, оған 75 дүре соғылады. Қазақ халқының дәстүрлі әдет-ғұрып заңдары бойынша, Зинақорлық үшін өлім жазасына кесілгендер мойнына тұзақ салынып, түйеге артып өлтірілген. Қазақ халқының дәстүрлі әдет-ғұрып заңдары мен шариғат заңдарында әйел зорлағандардың ауыр күнә жасаушы қылмыскер ретінде – өлім жазасына кесілуі әйелдердің жеке мүддесі мен абыройын қорғағандық қана емес, сонымен бірге ол әйел келін боп түскен отбасының, қала берді бүкіл руының намысын қорғағандық болып саналған.
Дереккөздер
- "Қазақ Энциклопедиясы",4 том 3 бөлім
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
![]() | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Zinakorlyk nәpsikumarlyk nekesiz adamdardyn zhynystyk katynas zhasauy musylmandyk kukykta auyr kүnә bolyp sanalatyn kazak halkynyn dәstүrli әdet kukygy bojynsha adamgershilikke zhat azgyndyk kylyk retinde zhazgyrylatyn әreket Қazak halkynyn әdet guryp zandary bojynsha Zinakorlyk bireudin otbasyna bүlik salumen dinnen bezumen ata anasyna kol koterumen okimetke karsy koterilis zhasaumen t b birdej dep eseptelinetin en auyr kylmystyn kataryna zhatkyzylady eri әjelinin zinakorlyk zhasap zhatkan үstinen shyksa onda әjelin de konildesin de oltiruge kukykty ol үshin kun tolemejdi dep zhazylgan Al sharigat zandary bojynsha Zinakorlyk zhasagany үshin zhazanyn үsh tүri dүre sogu zherge komip kojyp tas atu zhәne olim zhazasy koldanylady Өlim zhazasyna әjeldi zorlaganymen turmaj sol әjelmen Zinakorlykty toktatpaj zhalgastyra bergender sharigat nekelesuge tyjym salgan kagidalardy buzyp karyndasymen t b tuystarymen zhakyndaskandar zhәne үjlengender kesiledi Al әjeldi zorlamaj tek Zinakorlyk zhasaushylar zherge komilip tas atyp zhazalangan Өzara kelisip ojnap kүlushiler de dүrelendi Olarga mindetti tүrde 100 kamshy dүre sogyldy Sүjisu kushaktasu tosekte birge zhatudyn ozi de dүrelep zhazalauga zheterlik kylmys sanaldy Kүnge Zinakorlyk үshin zhaza retinde 50 dүre sogyldy Zinakorlyk zhasagandar zhas kәri azat ne kul musylman ne kәpir er ne әjel ekenine karamaj tek zhetse bolgany zhazalana beredi Sharigat zany bojynsha bir birine zhakyndaskan erkekter olim zhazasyna kesilse bir birimen zhakyndaskan әjelder 100 dүre soguga zhazalanady Eger bulardyn aralarynda zhengetaj zhүrse ogan 75 dүre sogylady Қazak halkynyn dәstүrli әdet guryp zandary bojynsha Zinakorlyk үshin olim zhazasyna kesilgender mojnyna tuzak salynyp tүjege artyp oltirilgen Қazak halkynyn dәstүrli әdet guryp zandary men sharigat zandarynda әjel zorlagandardyn auyr kүnә zhasaushy kylmysker retinde olim zhazasyna kesilui әjelderdin zheke mүddesi men abyrojyn korgagandyk kana emes sonymen birge ol әjel kelin bop tүsken otbasynyn kala berdi bүkil ruynyn namysyn korgagandyk bolyp sanalgan Derekkozder Қazak Enciklopediyasy 4 tom 3 bolimBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet