Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Желқом – ат арқасындағы жауырға тимес үшін жасалынған ішкілік-тоқымдардың атауы. Қазақта жауыр аттың арқасы одан ары асқынбай, жазылуы үшін жел тиіп тұратындай етіп қомдау (яғни ерттеу) деген мағына береді. Осыған байланысты жараны қажамас үшін жасалынған ішкілік-тоқымдарды жалпылай желқом деп атайды.
Жасау тәсілдері
Желқом жасаудың бірнеше тәсілдері бар.
- Соның бірі ойма жасау, яғни ішкілік, ішпектің дәл жауырға келетін тұсынан ойып қою тәсілі. Осылайша ойылған тесіктен жел кеулеп, жара беті қажалмағандықтан жауыр жазылып кетуіне мүмкіндік туғызады.
- Келесі тәсіл аттың қыр арқасы жауыр болғанда «желқом ер» арқылы ерттеу болып табылады. Желқом ер жасау үшін ердің екі қасына ортасынан бүктелген ішкіліктерді бекітіп тастайды.
Сонымен қатар, қажет болса тоқымды да екі бөлек етіп жасап, орталарын бүлдіргімен қосады. Мұндай ермен ерттелген малдың арқасын жел қағып, жауыр жарасының тез жазылуына мүмкіндік туады.
Дереккөздер
- ҚАЗАҚТЫҢ ЭТНОГРАФИЯЛЫҚ КАТЕГОРИЯЛАР, ҰҒЫМДАР МЕН АТАУЛАРЫНЫҢ ДӘСТҮРЛI ЖҮЙЕСI. Энциклопедия. – Алматы: РПК “Слон”, 2012. – (иллюстрацияланған) ISBN 978-601-7026-17-22-том: Е – И – 736 бет.ISBN 978-601-7026-20-2
Әдебиеттер
- Мұқанов С. Халық мұрасы. Алматы: Қазақстан, 1974;
- Бабалықұлы Ж. Ер тоқым. Ер қанаты. Жинақ. Құраст.: Ж. Аупбаев. Алматы: Қайнар, 1987. 259-278 бб.;
- Қасиманов С. Қазақ халқының қолөнерi. Алматы: Қазақстан, 1995;
- Базарбеков Ә. Қазақ тіліндегі ат әбзелдеріне байланысты атаулар. Қазақ тілі тарихы мен диалектологиясы (проф. Б.Әбілқасымовтың 70 жылдық мерейтойына арналған ХҒТК материалдары) Алматы, 2001. 266-269-бб.;
- ҚР МОМ – материалдарынан;
- ОМЭЭ – материалдарынан.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Zhelkom at arkasyndagy zhauyrga times үshin zhasalyngan ishkilik tokymdardyn atauy Қazakta zhauyr attyn arkasy odan ary askynbaj zhazyluy үshin zhel tiip turatyndaj etip komdau yagni ertteu degen magyna beredi Osygan bajlanysty zharany kazhamas үshin zhasalyngan ishkilik tokymdardy zhalpylaj zhelkom dep atajdy Zhelkom ҚR ҰM korynan Teriden oyu ornek salynyp buryshtaryna kүmis plastinalar zhapsyrylgan Kolemi 45h45 sm Atalgan zhelkom 1940 zhyly Shynzhanda zhasalgan Zhasau tәsilderiZhelkom zhasaudyn birneshe tәsilderi bar Sonyn biri ojma zhasau yagni ishkilik ishpektin dәl zhauyrga keletin tusynan ojyp koyu tәsili Osylajsha ojylgan tesikten zhel keulep zhara beti kazhalmagandyktan zhauyr zhazylyp ketuine mүmkindik tugyzady Kelesi tәsil attyn kyr arkasy zhauyr bolganda zhelkom er arkyly ertteu bolyp tabylady Zhelkom er zhasau үshin erdin eki kasyna ortasynan bүktelgen ishkilikterdi bekitip tastajdy Sonymen katar kazhet bolsa tokymdy da eki bolek etip zhasap ortalaryn bүldirgimen kosady Mundaj ermen erttelgen maldyn arkasyn zhel kagyp zhauyr zharasynyn tez zhazyluyna mүmkindik tuady DerekkozderҚAZAҚTYҢ ETNOGRAFIYaLYҚ KATEGORIYaLAR ҰҒYMDAR MEN ATAULARYNYҢ DӘSTҮRLI ZhҮJESI Enciklopediya Almaty RPK Slon 2012 illyustraciyalangan ISBN 978 601 7026 17 22 tom E I 736 bet ISBN 978 601 7026 20 2ӘdebietterMukanov S Halyk murasy Almaty Қazakstan 1974 Babalykuly Zh Er tokym Er kanaty Zhinak Қurast Zh Aupbaev Almaty Қajnar 1987 259 278 bb Қasimanov S Қazak halkynyn koloneri Almaty Қazakstan 1995 Bazarbekov Ә Қazak tilindegi at әbzelderine bajlanysty ataular Қazak tili tarihy men dialektologiyasy prof B Әbilkasymovtyn 70 zhyldyk merejtojyna arnalgan HҒTK materialdary Almaty 2001 266 269 bb ҚR MOM materialdarynan OMEE materialdarynan