Жағдай — адам әрекетінің , жан-жануарлар тіршілігінің, табиғат пен қоғамдағы өзгерістің, оқиғаның, т.б. айналадағы ортаның ықпалына тәуелділігін білдіретін философиялық ұғым. Табиғаттағы, қоғамдағы белгілі бір өзгерісті тудырушы алғышарт есебінде де қарастырылады. Жүзеге асқан өзгеріске бір немесе бірнеше жағдай әсер етуі мүмкін. Кейде өзгерісті тудырушы жағдай пісіп-жетіле келе оны тездетеді. Жағдай толық негіз ретінде пісіп-жетілмесе, онда өзгеріс тумайды, не уақыт жағынан кешігеді. Адамдар әрекеті нәтижесінде жағдай да өзгеріске ұшырайды. Құбылысты жете тану үшін оның себебін ашу барысында жағдай да түрлі қырларымен анықталып, таныла түседі.
Жағдай — амалға (ұрысқа) дайындық пен оны жүргізу жүзеге асатын факторлар мен жағдайлар жиынтығы. Олардың ең негізгілері мыналар:
- қарсыластың әскерлерінің (күштерінің) құрамы, топтастырылуы, іс-қимылдарының сипаты;
- өз әскерлерінің (күштерінің) жағдайы, олардың ахуалы, орындалып жатқан міндеттер, материалдық-техникалық қамсыздандырылуы;
- көршілердің жағдайы мен әрекеті;
- жергілікті жердің сипаты;
- ауа райы және гидрометеорологиялық жағдайлар;
- ұрыс қимылдарына дайындалуға және жауынгерлік міндеттерді орындауға берілген уақыт.
Ауқымына карай жағдай стратегиялық, оперативтік және тактикалық болып, ұрыс қимылдарының болатын орнына байланысты жер үсті жағдайы, әуе жағдайы, теңіз және әуе-ғарыш жағдайы болып бөлінуі мүмкін. Жалпы жағдай элементтері:
- биологиялық (бактериологиялық),
- медициналык,
- мұздағы,
- миналық,
- навигациялық,
- радиациялық,
- радиоэлектрондық,
- химиялық,
- эпидемиялық,
- инженерлік,
- техникалық,
- тылдық жағдай және т.б.
Әскерлерді (күштерді) тиімді баскару үшін қолбасшылар (командирлер) мен штабтар жағдайды мұқият зерттеп, бағалайды. Жағдайды бағалаудан шыққан қорытынды операция (ұрыс) жүргізу және ұрыс қимылдары барысында міндеттерді нақтылау туралы шешім қабыдауға негіз болып табылады.
Дереккөздер
- Қазақ ұлттық энциклопедиясы
- Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Әскери іс. Алматы: «Мектеп» ААҚ , 2001 жыл
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Zhagdaj adam әreketinin zhan zhanuarlar tirshiliginin tabigat pen kogamdagy ozgeristin okiganyn t b ajnaladagy ortanyn ykpalyna tәueldiligin bildiretin filosofiyalyk ugym Tabigattagy kogamdagy belgili bir ozgeristi tudyrushy algyshart esebinde de karastyrylady Zhүzege askan ozgeriske bir nemese birneshe zhagdaj әser etui mүmkin Kejde ozgeristi tudyrushy zhagdaj pisip zhetile kele ony tezdetedi Zhagdaj tolyk negiz retinde pisip zhetilmese onda ozgeris tumajdy ne uakyt zhagynan keshigedi Adamdar әreketi nәtizhesinde zhagdaj da ozgeriske ushyrajdy Қubylysty zhete tanu үshin onyn sebebin ashu barysynda zhagdaj da tүrli kyrlarymen anyktalyp tanyla tүsedi Zhagdaj amalga uryska dajyndyk pen ony zhүrgizu zhүzege asatyn faktorlar men zhagdajlar zhiyntygy Olardyn en negizgileri mynalar karsylastyn әskerlerinin kүshterinin kuramy toptastyryluy is kimyldarynyn sipaty oz әskerlerinin kүshterinin zhagdajy olardyn ahualy oryndalyp zhatkan mindetter materialdyk tehnikalyk kamsyzdandyryluy korshilerdin zhagdajy men әreketi zhergilikti zherdin sipaty aua rajy zhәne gidrometeorologiyalyk zhagdajlar urys kimyldaryna dajyndaluga zhәne zhauyngerlik mindetterdi oryndauga berilgen uakyt Aukymyna karaj zhagdaj strategiyalyk operativtik zhәne taktikalyk bolyp urys kimyldarynyn bolatyn ornyna bajlanysty zher үsti zhagdajy әue zhagdajy teniz zhәne әue garysh zhagdajy bolyp bolinui mүmkin Zhalpy zhagdaj elementteri biologiyalyk bakteriologiyalyk medicinalyk muzdagy minalyk navigaciyalyk radiaciyalyk radioelektrondyk himiyalyk epidemiyalyk inzhenerlik tehnikalyk tyldyk zhagdaj zhәne t b Әskerlerdi kүshterdi tiimdi baskaru үshin kolbasshylar komandirler men shtabtar zhagdajdy mukiyat zerttep bagalajdy Zhagdajdy bagalaudan shykkan korytyndy operaciya urys zhүrgizu zhәne urys kimyldary barysynda mindetterdi naktylau turaly sheshim kabydauga negiz bolyp tabylady DerekkozderҚazak ulttyk enciklopediyasy Қazak tili terminderinin salalyk gylymi tүsindirme sozdigi Әskeri is Almaty Mektep AAҚ 2001 zhylBul әskeri is turaly makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz