Бірінші Жапон-Қытай соғысы (1894-1895) — Кореяда үстемдік орнату (ол Цинь империясының номиналды түрде вассалдық ел болған) және Маньчжурия мен Қытайға ену мақсатында Жапонияның маньчжурлар әулеті билеген Цинь империясына қарсы соғысы.
Жапон-Қытай соғысы | |||
Майдандағы жапон жауынгерлері | |||
Дата | |||
---|---|---|---|
Орын | Корея түбегі, Манджурия, Шаньдун, , Тайвань, Жапон теңізі, Сары теңіз | ||
Себеп | Жапонияның территориялық кеңеюі | ||
Нәтиже | Жапонияның жеңісі, | ||
Аумақтық өзгерістер | Кореяның Қытайдан тәуелсіздігі; | ||
Қарсыластар | |||
| |||
Қақтығыстың алдындағы жағдай
Корея Жапонияға географиялық жақындығына байланысты «Жапонияның жүрегіне сұғылған пышақ» ретінде қарады. Кореяға шетелдік, әсіресе еуропалық бақылауды болдырмау, жақсырақ оны бақылауға алу Жапонияның сыртқы саясатының басты мақсаты болды. Қазірдің өзінде 1876 жылы Корея жапондық әскери қысыммен Жапониямен келісімге қол қойды, бұл Кореяның өзін-өзі оқшаулауын тоқтатты және өз порттарын жапон саудасына ашты.
Келесі онжылдықтарда Жапония мен Цин империясы Кореяны бақылау үшін әртүрлі дәрежедегі табыстармен күресті. 1884 жылы жапондық модернизацияның сәттілігі мен жапондық қолдауды пайдаланып, корей реформаторлары Кореяда осындай реформаларды бастау үшін төңкеріс жасады. Көтеріліс 3 күннен кейін Сеулде орналасқан Цин гарнизонымен басылды, көтеріліс кезінде жапон дипломатиялық өкілдігінің ғимараты өртеніп, 40-тан астам жапон қаза тапты. Оқиғалар Жапония мен Цин империясын қарулы қақтығысқа әкелді, 1885 жылы Тяньцзиньде бейбіт келісімге қол қою арқылы оның алдын алды, оған сәйкес екі елдің әскерлері Кореядан шығарылды, сол кезден бастап Корея шын мәнінде жапон-маньчжур бірлескен протекторатында болды.
1894 жылы Шанхайда 1884 жылғы Кореядағы төңкерістің басты бастамашысы өлтірілуі Жапония мен Цин империясы арасындағы онсыз да қиын қарым-қатынастарды күрт ушықтырды.
1894 жылы маусымда корей үкіметінің өтініші бойынша Цин империясы тонхак діни сектасы көтерген шаруалар көтерілісін басу үшін Кореяға Хуай армиясының таңдаулы бөлімдерін жіберді, оларды Бэйян теңіз флотының кемелері алып жүрді. Е Чжичао мен Не Шичэн басқарған бұл батальондар Сеулдің оңтүстігіндегі - аймағында орналасқанда, көтерілісшілер біраз уақытқа шегінді. Осы сылтауды пайдаланған Жапония да осында өз әскерін және Цин бөлімшелерінен үш есе көп әскерлерін жіберді, содан кейін корей патшасынан «реформалар» жүргізуді талап етті, бұл шын мәнінде Кореяда жапондық бақылау орнатуды білдіреді.
23 шілдеге қараған түні Сеулде жапон әскерлері мемлекеттік төңкеріс ұйымдастырды. 27 шілдеде жаңа үкімет Цин әскерлерін Кореядан шығару туралы «өтінішпен» Жапонияға жүгінді. Алайда, 25 шілдеде жапон флоты соғыс жарияламай-ақ, Цин империясына қарсы әскери операцияларды бастады: Пхундо аралының жанындағы Асан шығанағына кіре берісте жапон эскадрильясы жүк таситын кемені, яғни Маньчжур жаяу әскерінің екі батальоны мен 14 далалық зеңбіректері бар «Гаошэн» ағылшын пароходын суға батырды. Соғыстың ресми жариялануы 1894 жылдың 1 тамызында ғана болды. 26 тамызда Жапония Кореяны әскери одақ туралы шартқа қол қоюға мәжбүр етті, оған сәйкес Корея Цин әскерлерін өз территориясынан шығаруға Жапонияға «сенім білдірген».
Соғыс қимылдарының барысы
Дереккөздер
- Сондай-ақ, бірнеше күн бойы, Ляодун түбегін.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Birinshi Zhapon Қytaj sogysy 1894 1895 Koreyada үstemdik ornatu ol Cin imperiyasynyn nominaldy tүrde vassaldyk el bolgan zhәne Manchzhuriya men Қytajga enu maksatynda Zhaponiyanyn manchzhurlar әuleti bilegen Cin imperiyasyna karsy sogysy Zhapon Қytaj sogysyMajdandagy zhapon zhauyngerleriData25 shilde 1894 17 sәuir 1895OrynKoreya tүbegi Mandzhuriya Shandun Tajvan Zhapon tenizi Sary tenizSebepZhaponiyanyn territoriyalyk keneyuiNәtizheZhaponiyanyn zhenisi Aumaktyk ozgeristerKoreyanyn Қytajdan tәuelsizdigi Zhaponiyanyn Tajvan men anneksiyalauyҚarsylastarCin imperiyasyBul үlgini koru talkylau ondeuҚaktygystyn aldyndagy zhagdajKoreya Zhaponiyaga geografiyalyk zhakyndygyna bajlanysty Zhaponiyanyn zhүregine sugylgan pyshak retinde karady Koreyaga sheteldik әsirese europalyk bakylaudy boldyrmau zhaksyrak ony bakylauga alu Zhaponiyanyn syrtky sayasatynyn basty maksaty boldy Қazirdin ozinde 1876 zhyly Koreya zhapondyk әskeri kysymmen Zhaponiyamen kelisimge kol kojdy bul Koreyanyn ozin ozi okshaulauyn toktatty zhәne oz porttaryn zhapon saudasyna ashty Kelesi onzhyldyktarda Zhaponiya men Cin imperiyasy Koreyany bakylau үshin әrtүrli dәrezhedegi tabystarmen kүresti 1884 zhyly zhapondyk modernizaciyanyn sәttiligi men zhapondyk koldaudy pajdalanyp korej reformatorlary Koreyada osyndaj reformalardy bastau үshin tonkeris zhasady Koterilis 3 kүnnen kejin Seulde ornalaskan Cin garnizonymen basyldy koterilis kezinde zhapon diplomatiyalyk okildiginin gimaraty ortenip 40 tan astam zhapon kaza tapty Okigalar Zhaponiya men Cin imperiyasyn karuly kaktygyska әkeldi 1885 zhyly Tyanczinde bejbit kelisimge kol koyu arkyly onyn aldyn aldy ogan sәjkes eki eldin әskerleri Koreyadan shygaryldy sol kezden bastap Koreya shyn mәninde zhapon manchzhur birlesken protektoratynda boldy 1894 zhyly Shanhajda 1884 zhylgy Koreyadagy tonkeristin basty bastamashysy oltirilui Zhaponiya men Cin imperiyasy arasyndagy onsyz da kiyn karym katynastardy kүrt ushyktyrdy 1894 zhyly mausymda korej үkimetinin otinishi bojynsha Cin imperiyasy tonhak dini sektasy kotergen sharualar koterilisin basu үshin Koreyaga Huaj armiyasynyn tandauly bolimderin zhiberdi olardy Bejyan teniz flotynyn kemeleri alyp zhүrdi E Chzhichao men Ne Shichen baskargan bul batalondar Seuldin ontүstigindegi ajmagynda ornalaskanda koterilisshiler biraz uakytka shegindi Osy syltaudy pajdalangan Zhaponiya da osynda oz әskerin zhәne Cin bolimshelerinen үsh ese kop әskerlerin zhiberdi sodan kejin korej patshasynan reformalar zhүrgizudi talap etti bul shyn mәninde Koreyada zhapondyk bakylau ornatudy bildiredi Phundo aralyndagy shajkas zhapon gravyurasy 23 shildege karagan tүni Seulde zhapon әskerleri memlekettik tonkeris ujymdastyrdy 27 shildede zhana үkimet Cin әskerlerin Koreyadan shygaru turaly otinishpen Zhaponiyaga zhүgindi Alajda 25 shildede zhapon floty sogys zhariyalamaj ak Cin imperiyasyna karsy әskeri operaciyalardy bastady Phundo aralynyn zhanyndagy Asan shyganagyna kire beriste zhapon eskadrilyasy zhүk tasityn kemeni yagni Manchzhur zhayau әskerinin eki batalony men 14 dalalyk zenbirekteri bar Gaoshen agylshyn parohodyn suga batyrdy Sogystyn resmi zhariyalanuy 1894 zhyldyn 1 tamyzynda gana boldy 26 tamyzda Zhaponiya Koreyany әskeri odak turaly shartka kol koyuga mәzhbүr etti ogan sәjkes Koreya Cin әskerlerin oz territoriyasynan shygaruga Zhaponiyaga senim bildirgen Sogys kimyldarynyn barysyZhauyngerlik kartaDerekkozderSondaj ak birneshe kүn bojy Lyaodun tүbegin