Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Жанна Д’арк, қызы (фр. Jeanne d'Arc; 6 қаңтар 1412 ж. ш., Франция, Домреми – 30 мамыр 1431 Руан) — Францияның ұлттық батыр қызы. Жүз жылдық соғыс (1337 — 1453) кезінде француз халқының ағылшындарға қарсы азаттық күресін басқарған.
| Жанна д’Арк | |
| фр. Jeanne d'Arc | |
 | |
| Туған күні | |
|---|---|
| Туған жері | |
| Қайтыс болған күні | |
| Қайтыс болған жері | |
| Ұлты | Француз |
| Қызметі | Францияның батыр қызы, Қолбасшы |
| Әкесі | Жак д’Арк |
| Анасы | Изабелла Роме |
Шаруа отбасында дүниеге келген. Бала кезінен діншіл болған ол өзін құдай Францияны азат етуге жіберді деп сенді, Микаил періште, Екатерина Александрийская мен Маргарита Антиохскаяның дауыстарын естігенін айтты. 1429 жылы ақпанда әрең дегенде -нің қабылдауында болып, соғыс қимылдарын бастау керек екендігіне оның көзін жеткізді. Жанна д’Арк. басқарған жасақ үлкен жеңістерге жетіп, 1429 жылы 8 мамырда ағылшындардың қолында болып келген Орлеан қаласын азат етті. Осы еңбегі үшін халық оны Орлеан қызы деп атады. Әрі қарай жеңісті жорықтарды жалғастырған ол Реймс қаласына келіп жетіп, 1429 жылы 17 шілде күні Карл VІІ-ні таққа отырғызды. Бұл жеңістер Жанна д’Арк есімін халық арасында аңызға айналдырғанымен, халықтық соғыстың өршуі король мен сарай ақсүйектерін қатты шошытты. Олар Жанна д’Аркты әскери қимылдардан шеттете бастады. 1430 жылы 23 мамыр күні қоршаудағы қаласы түбіндегі шабуылда ағылшындардың одақтасы бургундардың тұтқынына түсіп, олар Жанна д’Аркты ағылшындарға сатты. Руандағы шіркеу соты оны құдайдан безген, сиқыршы деп айыптап, өртеп жіберді. Тек Жанна д'Арктың өлімінен 20 жыл өткен соң Карл VII оның сиқыршы емес екенін дәлелдеу керек болды. Себебі ол өзінің таққа отыруына сиқыршының ешқандай қатысы жоқ екенін дәлелдеу керек болды. 1456 жылы осы іс қайта қаралып, оның есімі салтанатпен ақталды. 1920 жылы католик шіркеуі оны әулиелер қатарына қосты.
Француз әдебиетімен жақсы таныс болған Абай ғақлияларының Отыз жетінші сөзінде. «Сократқа у ішкізген, Иоанна Аркті отқа өртеген, Ғайсаны дарға асқан, пайғамбарымызды түйенің жемтігіне көмген кім? - деген сұрақ қойып алады да, «Ол - көп, ендеше көпте ақыл жоқ. Ебін тап та жөнге сал» деп жауап береді. Ақын кім не айтса соған сеніп, әлдеқандай біреулердің қол шоқпарына айналып отырған қараңғы көпшілік бұқараны ашына сынайды. Өзі өмір сүрген ортадағы, өз айналасындағы күштінің алдында қойдай ыққан, ырықсыз тобырдың парықсыз істерін әлем тарихындағы осындай деректермен дәлелдейді.
Дереккөздер
- Абай. Энциклопедия. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясының» Бас редакциясы, «Атамұра» баспасы, ISBN 5-7667-2949-9
| Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Category:Jeanne d'Arc |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Zhanna D ark kyzy fr Jeanne d Arc 6 kantar 1412 zh sh Franciya Domremi 30 mamyr 1431 Ruan Franciyanyn ulttyk batyr kyzy Zhүz zhyldyk sogys 1337 1453 kezinde francuz halkynyn agylshyndarga karsy azattyk kүresin baskargan Zhanna d Arkfr Jeanne d ArcTugan kүni6 kantar 1412 1412 01 06 Tugan zheriDomremi la PyuselҚajtys bolgan kүni30 mamyr 1431 1431 05 30 19 zhas Қajtys bolgan zheriRuanҰltyFrancuzҚyzmetiFranciyanyn batyr kyzy ҚolbasshyӘkesiZhak d ArkAnasyIzabella Rome Sharua otbasynda dүniege kelgen Bala kezinen dinshil bolgan ol ozin kudaj Franciyany azat etuge zhiberdi dep sendi Mikail perishte Ekaterina Aleksandrijskaya men Margarita Antiohskayanyn dauystaryn estigenin ajtty 1429 zhyly akpanda әren degende nin kabyldauynda bolyp sogys kimyldaryn bastau kerek ekendigine onyn kozin zhetkizdi Zhanna d Ark baskargan zhasak үlken zhenisterge zhetip 1429 zhyly 8 mamyrda agylshyndardyn kolynda bolyp kelgen Orlean kalasyn azat etti Osy enbegi үshin halyk ony Orlean kyzy dep atady Әri karaj zhenisti zhoryktardy zhalgastyrgan ol Rejms kalasyna kelip zhetip 1429 zhyly 17 shilde kүni Karl VII ni takka otyrgyzdy Bul zhenister Zhanna d Ark esimin halyk arasynda anyzga ajnaldyrganymen halyktyk sogystyn orshui korol men saraj aksүjekterin katty shoshytty Olar Zhanna d Arkty әskeri kimyldardan shettete bastady 1430 zhyly 23 mamyr kүni korshaudagy kalasy tүbindegi shabuylda agylshyndardyn odaktasy burgundardyn tutkynyna tүsip olar Zhanna d Arkty agylshyndarga satty Ruandagy shirkeu soty ony kudajdan bezgen sikyrshy dep ajyptap ortep zhiberdi Tek Zhanna d Arktyn oliminen 20 zhyl otken son Karl VII onyn sikyrshy emes ekenin dәleldeu kerek boldy Sebebi ol ozinin takka otyruyna sikyrshynyn eshkandaj katysy zhok ekenin dәleldeu kerek boldy 1456 zhyly osy is kajta karalyp onyn esimi saltanatpen aktaldy 1920 zhyly katolik shirkeui ony әulieler kataryna kosty Francuz әdebietimen zhaksy tanys bolgan Abaj gakliyalarynyn Otyz zhetinshi sozinde Sokratka u ishkizgen Ioanna Arkti otka ortegen Ғajsany darga askan pajgambarymyzdy tүjenin zhemtigine komgen kim degen surak kojyp alady da Ol kop endeshe kopte akyl zhok Ebin tap ta zhonge sal dep zhauap beredi Akyn kim ne ajtsa sogan senip әldekandaj bireulerdin kol shokparyna ajnalyp otyrgan karangy kopshilik bukarany ashyna synajdy Өzi omir sүrgen ortadagy oz ajnalasyndagy kүshtinin aldynda kojdaj ykkan yryksyz tobyrdyn paryksyz isterin әlem tarihyndagy osyndaj derektermen dәleldejdi DerekkozderAbaj Enciklopediya Almaty Қazak enciklopediyasynyn Bas redakciyasy Atamura baspasy ISBN 5 7667 2949 9 Ortakkorda bugan katysty media fajldar bar Category Jeanne d Arc