Жады жүк арту міну кезінде түйенің арқасын қорғауға арналған әбзел Жады кигізілген түйе ҚолданысыЖадыны ағаштан жасалған

Жады – жүк арту, міну кезінде түйенің арқасын қорғауға арналған әбзел.

Қолданысы

Жадыны ағаштан жасалған әбзелдердің (кәтеп, ашамай, ауыт) батпауы және қажалмауы үшін түйенің жонарқасына салады. Жады киізден не алашадан етегі дөңгелене қанар тәрізді, ортасы түйе өркешіне кигізілетіндей ойыла тігіліп, іші ұсақталған қамыс немесе шөппен толтырылып жасалады. Жадының жоғарғы жиегі тұсына жазы ағаш салынып, ұштары өзара жіппен бекітіледі де, екі айылмен түйе бауырына айқастырыла тартылып тасталады. Жадыны ою салып, өрнектеп шүберектен де тіккен, кейде көш салтанатын арттыру үшін оның қосымша әбзелі – жабазы да салынған.
Жадының нар мен айыр өркешті түйеге арналған түрлері болады. Нар түйеге арналған жадыны көбіне кәтеп немесе ауыттың астына салатын қом (қомша) орнына пайдаланады.

Дереккөздер

ҚАЗАҚТЫҢ ЭТНОГРАФИЯЛЫҚ КАТЕГОРИЯЛАР, ҰҒЫМДАР МЕН АТАУЛАРЫНЫҢ ДӘСТҮРЛI ЖҮЙЕСI. Энциклопедия. – Алматы: РПК “СЛОН”, 2012. – (илл.) ISBN 978-601-7026-17-23-том: К – Қ – 736 бет.ISBN 978-601-7026-21-9

Әдебиеттер

Добросмыслов А.И. Скотоводство в Тургайской обл. Оренбург, 1895;
Жақыпов Ә. Түйе өсірушінің түсіндірме сөздігі. Алматы: Қайнар, 1989;
ҚР МОМ – материалдарынан;
ОМЭЭ – материалдарынан.

[1] ҚАЗАҚТЫҢ ЭТНОГРАФИЯЛЫҚ КАТЕГОРИЯЛАР, ҰҒЫМДАР МЕН АТАУЛАРЫНЫҢ ДӘСТҮРЛI ЖҮЙЕСI. Энциклопедия. – Алматы: РПК “СЛОН”, 2012. – (илл.) ISBN 978-601-7026-17-23-том: К – Қ – 736 бет.ISBN 978-601-7026-21-9