Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Джимми Донал Уэйлс (ағылш. Jimmy Donal Wales, сол сияқты Джимбо (ағылш. Jimbo) ретінде танымал; АҚШ, Алабама, , 1966 жылдың 7 тамызында туған.) — американдық ғаламторшы-кәсіпкер, уики концепциясының идеологы, Уикипедия негізін қалаушы, төрағасы(2003-2006). Бүгінгі күнде (2011 жаз айлары) Уикимедия Қорының құрметті төрағасы, Wikia, . компанияларының директоры.
| Джимми Уэйлс | |
| Jimmy Wales | |
 Джимми Уэйлс, 2008 жыл, желтоқсан | |
| Туған кездегі есімі | Jimmy Donal Wales |
|---|---|
| Туған күні | |
| Туған жері | |
| Азаматтығы | |
| Компаниясы | |
| Лауазымы | (2004 — қаз.) |
| Компаниясы |
|
| Лауазымы | |
| Компаниясы |
|
| Лауазымы | |
Өмірбаяны
Өзінің сұхбаттарының бірінде Уэйлс, анасының айтуы бойынша, 1966 жылдың 7 тамызында дүниеге келген екен, алайда ресми туылу мерзімі 8 тамыз болып жарияланды. Джимми Уэйлс (әкесі) азық-түлік дүкенінде менеджер болып жұмыс жасады. Оның анасы Дорис пен әжесі Эрма әдісі негізіндегі оқыту жүйесін қолданатын House of Learning (оқу үйі) кішкене жеке меншік мектепке иелік етті. Бұл әдістің негізі - оқушылар оқу түрін, уақытын және мазмұнын түбегейлі жағдайда өздері анықтайтындығында жатыр. Джимми Уэйлске бәрінен бұрын энциклопедияны оқу ұнайтын.
House of Learning мектебінен кейін Уэйлс Randolph School (Рандольф мектебі) білім ошағына, кейін түсті. Кейін ол оқыған болатын. Университетті тәмамдағаннан кейін, Уэйлс қаржы саласындағы философия докторы ғылыми дәрежесіне ізденуші ретінде диссертация жазуға шешім қабылдады. Осыған орай Алабама және Индиана университеттеріндегі курстарға түсіп, екеуінде де сабақ бере бастады. Бірақ диссертацияны жазбады.
1994 жылы Уэйлс Чикагоға көшіп барды, онда 2000 жылға дейін құнды қағаздарды саудалады және жеткілікті дәрежедегі үлкен табысқа қол жеткізе отырып, Chicago Options Associates компаниясында қызмет етті.
1996 жылы Уэйлс Тим Шеллмен бірігіп, «ерлерге арналған» Bomis.com. іздеу жүйесін қалыптастырумен айналысатын Bomis компаниясының негізін қалады. Кейін Уэйлске premium.bomis.com. порнографиялық контентіндегі ақылы қор елеулі қаражатқа иелік еткізді.
2000 жылдың наурыз айында « еркін энциклопедиясын жасады және басты редактор қызметіне философ-ғалым Ларри Сэнгеромді жалдады. Энциклопедия автор-мамандармен келісімді негізде құрылды, энциклопедия мақалалары сараптама бағаларынан өткізілді. Нупедияның негізгі ойы ақысыз ғаламтор-энциклопедиясының бос тұрған орнын толтыру болатын.
2011 жылдың 15 маусымда ашық дәріспен Россияға келді. Дәл 20-00 уақытта оның дәрісі басталды және бір сағаттар уақытына жалғасты. Қалған сағаттарда тыңдармандар оған сұрауларын қойды. Келесі 16 маусым күні Уэйлс ұстаздары мен студенттері алдында сөз алды..
2011 жылы немістің «Квадрига» саяси сыйақы беру қазылығы құрамынан Владимир Путинге марапат беруге ұйғарылған шешім үшін шығады. Бұл марапатты Россияның үкімет басшысына берілмеуінің бірден-бір себебі болды. Россияның Президенті Медведев бұл жағдайды ұйымдастыру комитетінің мүшелерінің «қорқақтығы мен ретсіздіктің» туындауы деп есептеп, осы оқиғадан кейін «халықаралық қоғам үшін марапаттау біткенін» мәлімдеді.
Уикимедиа Қоры
Нупедиядағы контент көлемі өте ақырын көбейді, 2001 жылдың 15 қаңтарында Уэйлс пен құрды. Сайт бастапқы кезде нупедия материалдарын алдын ала құрастыруға арналған болатын, біраздан соң Уикипедияның қарқынды дамуы оның басты жобасына айналды. Уикипедияны жасау ісімен әр алуан кезеңдерде Сэнгер айналысты, Уэйлс көп жағдайда қаржы мәселелерін шешіп отырды. Заң жүзінде Сэнгерді Уэйлс жұмысқа қабылдағандықтан, ол өзін Уикипедияның негізін бірден-бір қалаушысы деп санайды..Көп кешікпей Ларри Сенгер жобаны тастап, Уэйлсті бетке ұстаулы зиялы қауым мен барлық элитаны (ағылшын «decidedly anti-elitist») жек көретін адам ретінде көрсетіп, сынға ала сес көрсетті. Сэнгердің жұмыстан кету туралы өтініші осы уақытқа дейін ағылшын Уикипедиясындағы өзінің бар.
2003 жылдың орта кезеңінде Джимми Уэйлс Флорида штатының штаб-пәтерінде бейкоммерциялық ұйым болып табылатын құрды. Қор Уикипедиа мен оның ағайындас жобаларын қолдау керек болатын. Сол уақыттан бері Уэйлс Қор президенті және директорлар кеңесінің мүшесі болып табылатындықтан, оларды қолдаумен белсенді айналысады.
2005 жылдан осы уақытқа дейін (2011) Уикимедиа Қоры түгелдей дерлік гранттары мен жанашырлары есебінен қамтамасыз етіледі.
Уэйлсті бірнеше мәрте Уикипедия ережелерін бұзушылығы бойынша айыптады. Әсіресе, компаниясының бұрынғы қызметкері Джефф Мерки Джимми Уэйлсті 2006 жылы Уикипедиядағы мақаланы ақша беріп жөндеуді ұсынғандығы үшін айыптады..
Уэйлс кей кездері Уикипедияда осы лауазымнан бас тартса да және уикипедиялық бірлестікке әредік кеңес беріп отырса да, ((кім?)) «Кең пейілді диктатор» деп мысқылдай атайды. Уикипедияға арналған Wired журналының кезекті нөмірін дайындауда «Патша «Феррари» көлігі болса да, жүретіні» анықталды.
Публицист пікірі бойынша, «Джимми Уэйлс – электронды ғасырдың типтік данышпаны. Компьютерлік ойындардың ұялшақ үздігі, барып тұрған әуесқойы, бостандықсүйгіштік философиясына бас июші, анархиялық әлеуметтік құрылымдардың жақтасы, Уэйлс Уикипедияны қолы бос уақытында тораптық үлкен жоба болып қалыптасатынын сезбей-ақ құрды. <…> Ең қызығы, Джимми Уэйлстен оның түпкілікті мақсатын сұрағанда, ол: «Ештеңеде емес, тек ермек қана,» - деді.».
Басқа жобалары
Уикипедияның жетістігіне жігерленген Уэйлс 2004 жылы бірге әр алуан сайттар үшін wiki технологиясын қолданап хостингтер беретін (Wikia) коммерциялық жобасының негізін қалады.
Жеке өмірі
Бірінші жұбайы Пэммен Джимми Уэйлс студенттік практика кезінде танысты. Онымен 1994 жылы Чикагоға көшіп келді.
Уэйлстің екінші әйелі Кристина Роан Mitsubishi-де трейдер боп қызмет етті. Роанмен де ажырасты. Осы некеден оның қыз баласы бар.
Тағы қараңыз
- Уикипедия:Джимми Уэйлстің Уикипедия негіздері туралы мәлімдемесі
Жарияланған жұмыстары
| Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Jimmy Wales |
- Роберт Брукс, Джон Корсон и Дж. Донал Уэйлс, «The Pricing of Index Options When the Underlying Assets All Follow a Lognormal Diffusion» (1994, журнал «Advances in Futures and Options Research»)
- Джимми Уэйлс, Андреа Уэкери, «Throwing Sheep in the Boardroom: How Online Social Networking Will Transform Your Life, Work and World», (2008)
- Джимми Уэйлс, Андреа Уэкери, «Commentary: Create a tech-friendly U.S. government», 2009
- Джимми Уэйлс, Андреа Уэкери, «33 Million People in the Room: How to Create, Influence, and Run a Successful Business with Social Networking», 2009
- Джимми Уэйлс, Андреа Уэкери, «Marketing to the Social Web: How Digital Customer Communities Build Your Business», 2009
- Джимми Уэйлс, Андреа Уэкери, «Most Define User-Generated Content Too Narrowly», 2009
- Джимми Уэйлс, Андреа Уэкери, «Keep a Civil Cybertongue», 2009
Дереккөздер
- Крикун, Полина. Москву навестил идеолог и создатель Wikipedia, Вести.Ru (17.06.2011). Тексерілді 23 маусымның 2011.
- Основатель Wikipedia выступил с лекцией в МГТУ МИРЭА Мұрағатталған 26 ақпанның 2021 жылы. МГТУ МИРЭА
- Медведев: премия «Квадрига» закончилась для мирового сообщества. — Правда.ру, 19 шілде 2011 ж..
- Why Wikipedia Must Jettison Its Anti-Elitism
- Основателя Wikipedia обвинили в редактировании статей за деньги. (12 марта 2008). Басты дереккөзінен мұрағатталған 25 тамыз 2011. Тексерілді, 14 тамыз 2010.
- А. Генис. Коммунизм — это Интернет Мұрағатталған 6 қыркүйектің 2008 жылы. // «, Цветной выпуск от 18.01.2008 № 01-02.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Dzhimmi Donal Uejls agylsh Jimmy Donal Wales sol siyakty Dzhimbo agylsh Jimbo retinde tanymal AҚSh Alabama 1966 zhyldyn 7 tamyzynda tugan amerikandyk galamtorshy kәsipker uiki koncepciyasynyn ideology Uikipediya negizin kalaushy toragasy 2003 2006 Bүgingi kүnde 2011 zhaz ajlary Uikimediya Қorynyn kurmetti toragasy Wikia kompaniyalarynyn direktory Dzhimmi UejlsJimmy WalesDzhimmi Uejls 2008 zhyl zheltoksanTugan kezdegi esimiJimmy Donal WalesTugan kүni7 tamyz 1966 1966 08 07 58 zhas Tugan zheri AҚSh Alabama Azamattygy AҚShKompaniyasyWikia Inc Lauazymy 2004 kaz KompaniyasyLauazymy 2003 mausym 2006 kazan KompaniyasyLauazymyElshi 2010 kaz Dzhimmi Uejls 2007 zhyly otken 3 5 tamyz 2007 zhyl ӨmirbayanyӨzinin suhbattarynyn birinde Uejls anasynyn ajtuy bojynsha 1966 zhyldyn 7 tamyzynda dүniege kelgen eken alajda resmi tuylu merzimi 8 tamyz bolyp zhariyalandy Dzhimmi Uejls әkesi azyk tүlik dүkeninde menedzher bolyp zhumys zhasady Onyn anasy Doris pen әzhesi Erma әdisi negizindegi okytu zhүjesin koldanatyn House of Learning oku үji kishkene zheke menshik mektepke ielik etti Bul әdistin negizi okushylar oku tүrin uakytyn zhәne mazmunyn tүbegejli zhagdajda ozderi anyktajtyndygynda zhatyr Dzhimmi Uejlske bәrinen buryn enciklopediyany oku unajtyn House of Learning mektebinen kejin Uejls Randolph School Randolf mektebi bilim oshagyna kejin tүsti Kejin ol okygan bolatyn Universitetti tәmamdagannan kejin Uejls karzhy salasyndagy filosofiya doktory gylymi dәrezhesine izdenushi retinde dissertaciya zhazuga sheshim kabyldady Osygan oraj Alabama zhәne Indiana universitetterindegi kurstarga tүsip ekeuinde de sabak bere bastady Birak dissertaciyany zhazbady 1994 zhyly Uejls Chikagoga koship bardy onda 2000 zhylga dejin kundy kagazdardy saudalady zhәne zhetkilikti dәrezhedegi үlken tabyska kol zhetkize otyryp Chicago Options Associates kompaniyasynda kyzmet etti 1996 zhyly Uejls Tim Shellmen birigip erlerge arnalgan Bomis com izdeu zhүjesin kalyptastyrumen ajnalysatyn Bomis kompaniyasynyn negizin kalady Kejin Uejlske premium bomis com pornografiyalyk kontentindegi akyly kor eleuli karazhatka ielik etkizdi Dzhimmi Uejls Bryusselde FOSDEM 2005 konferenciyasynda soz aludaJimmy Wales 2014 on Global Conferences 2000 zhyldyn nauryz ajynda erkin enciklopediyasyn zhasady zhәne basty redaktor kyzmetine filosof galym Larri Sengeromdi zhaldady Enciklopediya avtor mamandarmen kelisimdi negizde kuryldy enciklopediya makalalary saraptama bagalarynan otkizildi Nupediyanyn negizgi ojy akysyz galamtor enciklopediyasynyn bos turgan ornyn toltyru bolatyn 2011 zhyldyn 15 mausymda ashyk dәrispen Rossiyaga keldi Dәl 20 00 uakytta onyn dәrisi bastaldy zhәne bir sagattar uakytyna zhalgasty Қalgan sagattarda tyndarmandar ogan suraularyn kojdy Kelesi 16 mausym kүni Uejls ustazdary men studentteri aldynda soz aldy 2011 zhyly nemistin Kvadriga sayasi syjaky beru kazylygy kuramynan Vladimir Putinge marapat beruge ujgarylgan sheshim үshin shygady Bul marapatty Rossiyanyn үkimet basshysyna berilmeuinin birden bir sebebi boldy Rossiyanyn Prezidenti Medvedev bul zhagdajdy ujymdastyru komitetinin mүshelerinin korkaktygy men retsizdiktin tuyndauy dep eseptep osy okigadan kejin halykaralyk kogam үshin marapattau bitkenin mәlimdedi Uikimedia ҚoryTolyk makalasy Nupediyadagy kontent kolemi ote akyryn kobejdi 2001 zhyldyn 15 kantarynda Uejls pen kurdy Sajt bastapky kezde nupediya materialdaryn aldyn ala kurastyruga arnalgan bolatyn birazdan son Uikipediyanyn karkyndy damuy onyn basty zhobasyna ajnaldy Uikipediyany zhasau isimen әr aluan kezenderde Senger ajnalysty Uejls kop zhagdajda karzhy mәselelerin sheship otyrdy Zan zhүzinde Sengerdi Uejls zhumyska kabyldagandyktan ol ozin Uikipediyanyn negizin birden bir kalaushysy dep sanajdy Kop keshikpej Larri Senger zhobany tastap Uejlsti betke ustauly ziyaly kauym men barlyk elitany agylshyn decidedly anti elitist zhek koretin adam retinde korsetip synga ala ses korsetti Sengerdin zhumystan ketu turaly otinishi osy uakytka dejin agylshyn Uikipediyasyndagy ozinin bar 2003 zhyldyn orta kezeninde Dzhimmi Uejls Florida shtatynyn shtab pәterinde bejkommerciyalyk ujym bolyp tabylatyn kurdy Қor Uikipedia men onyn agajyndas zhobalaryn koldau kerek bolatyn Sol uakyttan beri Uejls Қor prezidenti zhәne direktorlar kenesinin mүshesi bolyp tabylatyndyktan olardy koldaumen belsendi ajnalysady 2005 zhyldan osy uakytka dejin 2011 Uikimedia Қory tүgeldej derlik granttary men zhanashyrlary esebinen kamtamasyz etiledi Uejlsti birneshe mәrte Uikipediya erezhelerin buzushylygy bojynsha ajyptady Әsirese kompaniyasynyn buryngy kyzmetkeri Dzheff Merki Dzhimmi Uejlsti 2006 zhyly Uikipediyadagy makalany aksha berip zhondeudi usyngandygy үshin ajyptady Uejls kej kezderi Uikipediyada osy lauazymnan bas tartsa da zhәne uikipediyalyk birlestikke әredik kenes berip otyrsa da kim Ken pejildi diktator dep myskyldaj atajdy Uikipediyaga arnalgan Wired zhurnalynyn kezekti nomirin dajyndauda Patsha Ferrari koligi bolsa da zhүretini anyktaldy Publicist pikiri bojynsha Dzhimmi Uejls elektrondy gasyrdyn tiptik danyshpany Kompyuterlik ojyndardyn uyalshak үzdigi baryp turgan әueskojy bostandyksүjgishtik filosofiyasyna bas iyushi anarhiyalyk әleumettik kurylymdardyn zhaktasy Uejls Uikipediyany koly bos uakytynda toraptyk үlken zhoba bolyp kalyptasatynyn sezbej ak kurdy lt gt En kyzygy Dzhimmi Uejlsten onyn tүpkilikti maksatyn suraganda ol Eshtenede emes tek ermek kana dedi Baska zhobalaryUikipediyanyn zhetistigine zhigerlengen Uejls 2004 zhyly birge әr aluan sajttar үshin wiki tehnologiyasyn koldanap hostingter beretin Wikia kommerciyalyk zhobasynyn negizin kalady Zheke omiriDzhimmi Uejls ekinshi әjeli Kristinamen 1997 Birinshi zhubajy Pemmen Dzhimmi Uejls studenttik praktika kezinde tanysty Onymen 1994 zhyly Chikagoga koship keldi Uejlstin ekinshi әjeli Kristina Roan Mitsubishi de trejder bop kyzmet etti Roanmen de azhyrasty Osy nekeden onyn kyz balasy bar Tagy karanyzUikipediya Dzhimmi Uejlstin Uikipediya negizderi turaly mәlimdemesiZhariyalangan zhumystaryOrtakkorda bugan katysty media fajldar bar Jimmy WalesRobert Bruks Dzhon Korson i Dzh Donal Uejls The Pricing of Index Options When the Underlying Assets All Follow a Lognormal Diffusion 1994 zhurnal Advances in Futures and Options Research Dzhimmi Uejls Andrea Uekeri Throwing Sheep in the Boardroom How Online Social Networking Will Transform Your Life Work and World 2008 Dzhimmi Uejls Andrea Uekeri Commentary Create a tech friendly U S government 2009 Dzhimmi Uejls Andrea Uekeri 33 Million People in the Room How to Create Influence and Run a Successful Business with Social Networking 2009 Dzhimmi Uejls Andrea Uekeri Marketing to the Social Web How Digital Customer Communities Build Your Business 2009 Dzhimmi Uejls Andrea Uekeri Most Define User Generated Content Too Narrowly 2009 Dzhimmi Uejls Andrea Uekeri Keep a Civil Cybertongue 2009DerekkozderKrikun Polina Moskvu navestil ideolog i sozdatel Wikipedia Vesti Ru 17 06 2011 Tekserildi 23 mausymnyn 2011 Osnovatel Wikipedia vystupil s lekciej v MGTU MIREA Muragattalgan 26 akpannyn 2021 zhyly MGTU MIREA Medvedev premiya Kvadriga zakonchilas dlya mirovogo soobshestva Pravda ru 19 shilde 2011 zh Why Wikipedia Must Jettison Its Anti Elitism Osnovatelya Wikipedia obvinili v redaktirovanii statej za dengi 12 marta 2008 Basty derekkozinen muragattalgan 25 tamyz 2011 Tekserildi 14 tamyz 2010 A Genis Kommunizm eto Internet Muragattalgan 6 kyrkүjektin 2008 zhyly Cvetnoj vypusk ot 18 01 2008 01 02