Дат - байырқы қазақ қоғамында бекзадалар мен билік өкілдерінен (хан, сұлтаннан) қараша сөз сұрағанда айтылатын этикеттік мәнді қаратпа сөз. Сонымен бірге билік өкілдерінің жоғарғы мәртебелі саяси-әлеуметтік статусын да білдіреді. Дат - парсы тілінен енген сөз «көмек, жәрдем, кешірім» деген мағынаны бейнелейді.
Әдетте дат сұраған адамға хан немесе сұлтан жауап ретінде Датың болса айт! деген. Бас кеспек болса дa, тіл кеспек жоқ деген қағидатқа сүйенген қазақ қоғамында дaт құқығы қатаң сақталған. Сондай-ақ халықаралық келіссөздер жүргізу кезінде де дат құқығы сақталып отырған.
Дереккөздер
- Қазақтың этнографиялық категориялар, ұғымдар мен атауларының дәстүрлі жүйесі. Энциклопедия. - Алматы: DPS, 2011. - ISBN 978-601-7026-17-2
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Dat bajyrky kazak kogamynda bekzadalar men bilik okilderinen han sultannan karasha soz suraganda ajtylatyn etikettik mәndi karatpa soz Sonymen birge bilik okilderinin zhogargy mәrtebeli sayasi әleumettik statusyn da bildiredi Dat parsy tilinen engen soz komek zhәrdem keshirim degen magynany bejnelejdi Әdette dat suragan adamga han nemese sultan zhauap retinde Datyn bolsa ajt degen Bas kespek bolsa da til kespek zhok degen kagidatka sүjengen kazak kogamynda dat kukygy katan saktalgan Sondaj ak halykaralyk kelissozder zhүrgizu kezinde de dat kukygy saktalyp otyrgan DerekkozderҚazaktyn etnografiyalyk kategoriyalar ugymdar men ataularynyn dәstүrli zhүjesi Enciklopediya Almaty DPS 2011 ISBN 978 601 7026 17 2Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet