Булану (Испарение) — заттың сұйық немесе қатты агрегаттық күйден газ тәрізді (бу) күйге (бірінші текті фазалық ауысу) ауысу процесі.
Қатты дененің Булануы сублимация деп аталады. Булану процесі кез келген температурада жүруі мүмкін, бірақ ол температура жоғарылаған сайын тезірек өтеді. Жабық ыдыстағы Булану процесі сұйықтықтың не қатты дененің үстіндегі кеңістік толғанша тұрақты температурада жүреді. Қаныққан будың қысымы тек температураға ғана тәуелді және ол температура жоғарылаған сайын артып отырады. Егер қаныққан будың қысымы сыртқы қысымға тең не артық болса, онда Булану қайнау процесіне айналады. Қайнаудың ең жоғары температурасы берілген заттың алмағайып температурасы болып есептеледі. Одан жоғары температурада сұйықтық пен будың арасындағы тепе-теңдік күй сақталмайды. Сұйықтық буға айналуы үшін оның құрамындағы молекулалар ілініс күшін жеңуі керек. Осы күшті жеңуге (шығу жұмысы) және түзілген сыртқы будың қысымын жеңуге жұмсалатын жұмыс молекулалардың жылулық қозғалысының кинетикалық энергиясы есебінен атқарылады. Булану салдарынан сұйықтықтың температурасы төмендеп, салқындайды, сондықтан Булану процесі тұрақты температурада жүруі үшін оған үнемі жылу беріп отыру керек. Заттың бірлік массасын тұрақты температурада буға айналдыруға қажетті жылу мөлшері булану жылуы деп аталады. Булану процесі техникада (іштен жанатын қозғалтқышта, салқындатқыш қондырғыларда, т.б.) кеңінен қолданылады. Булану табиғаттағы ылғал алмасудың негізі болып табылады.
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Тағы қараңыз
Дереккөздер
- Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Қ 17 Геология/Жалпы редакциясын басқарған — түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдарламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А.Қ.Құсайышов — Алматы: "Мектеп" баспасы" ЖАҚ , 2003. — 248 бет. ӀSВN 5-7667-8188-1 ӀSВN 9965-16-512-2
- «Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, II том
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Bulanu Isparenie zattyn sujyk nemese katty agregattyk kүjden gaz tәrizdi bu kүjge birinshi tekti fazalyk auysu auysu procesi Bulanu procesi source source source source source source source source Sensorga zhabyskan etanol tamshylarynyn bulangandagy temperaturanyn tomendeui Қatty denenin Bulanuy sublimaciya dep atalady Bulanu procesi kez kelgen temperaturada zhүrui mүmkin birak ol temperatura zhogarylagan sajyn tezirek otedi Zhabyk ydystagy Bulanu procesi sujyktyktyn ne katty denenin үstindegi kenistik tolgansha turakty temperaturada zhүredi Қanykkan budyn kysymy tek temperaturaga gana tәueldi zhәne ol temperatura zhogarylagan sajyn artyp otyrady Eger kanykkan budyn kysymy syrtky kysymga ten ne artyk bolsa onda Bulanu kajnau procesine ajnalady Қajnaudyn en zhogary temperaturasy berilgen zattyn almagajyp temperaturasy bolyp esepteledi Odan zhogary temperaturada sujyktyk pen budyn arasyndagy tepe tendik kүj saktalmajdy Sujyktyk buga ajnaluy үshin onyn kuramyndagy molekulalar ilinis kүshin zhenui kerek Osy kүshti zhenuge shygu zhumysy zhәne tүzilgen syrtky budyn kysymyn zhenuge zhumsalatyn zhumys molekulalardyn zhylulyk kozgalysynyn kinetikalyk energiyasy esebinen atkarylady Bulanu saldarynan sujyktyktyn temperaturasy tomendep salkyndajdy sondyktan Bulanu procesi turakty temperaturada zhүrui үshin ogan үnemi zhylu berip otyru kerek Zattyn birlik massasyn turakty temperaturada buga ajnaldyruga kazhetti zhylu molsheri bulanu zhyluy dep atalady Bulanu procesi tehnikada ishten zhanatyn kozgaltkyshta salkyndatkysh kondyrgylarda t b keninen koldanylady Bulanu tabigattagy ylgal almasudyn negizi bolyp tabylady Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Tagy karanyzBulanu olshegishteri Bulanudy esepteu Budyn muzdanuy Budyn suga ajnaluy BulangyshtykDerekkozderҚazak tili terminderinin salalyk gylymi tүsindirme sozdigi Қ 17 Geologiya Zhalpy redakciyasyn baskargan tүsindirme sozdikter toptamasyn shygaru zhonindegi gylymi baspa bagdarlamasynyn gylymi zhetekshisi pedagogika gylymdarynyn doktory professor Қazakstan Respublikasy Memlekettik syjlygynyn laureaty A Қ Қusajyshov Almaty Mektep baspasy ZhAҚ 2003 248 bet ӀSVN 5 7667 8188 1 ӀSVN 9965 16 512 2 Қazakstan Ұlttyk enciklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 II tom