Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Банту тілдері - Нигер-конголез тілдеріне жататын Орталық және Оңтүстік Африканың ежелгі тұрғындары тілдерінің үлкен бір тобы. Банту тілдерінің бастылары: аулу, кмконго, кикуйю, кимбунду, кирунди, коса, лингала, луба, луганда, макуа, малави, руанда, свази, сото, суахили, тсонга, чуана, шона т.б. Жалпы сөлейшілер саны - 310 млн адамға жуық (2004 жылғы мәлімет). Бұл - Африка халқының 30%. Банту тілдері агглюнатив жүйелі, грамматикалық құрылысы мен сөздік қоры жағынан бір-біріне өте жақын.
| Банту тілдері | |
| Елдер: | Тропикалық Африка |
|---|---|
| Сөйлеушілер саны: | 310 млн адам (2004) |
| Санаты: |
|
| |
| ISO 639-1: | бнт |
| : | bnt |
| : | — |
| Тағы қараңыз: | |
Бантулардың біразының (суахили, басуто) жазуы мен әдебиеті бар .
Тілдің құрамы
Қазіргі тіл білімі мен этнография Банту тілдерін территориялық принципы бойынша ірі-ірі 15 зонаға бөледі (адам саны 2000 жылдың мәліметі бойынша):
| № | Зона | мемлекеті | тілдердің саны | адамсаны |
|---|---|---|---|---|
| 1 | A зонасы | Камерун және онымен шекаралас | 52-53 | 5,1 млн адам |
| 2 | В зонасы | Конго, Габон және Заирдың солтүстік-батыс аймақтары | 52 | 1,6 млн адам |
| 3 | С зонасы | Заир (ДРК) және Конго | 69 | 6,2 млн адам |
| 4 | D зонасы | Заир (ДРК) және Судан | 32 | 2,3 млн адам |
| 5 | Е зонасы | Кения және Оңтүстік Танзания | 36 | 16 млн адам |
| 6 | Ғ зонасы | Орталық және батыс Танзания | 16 | 7 млн адам |
| 7 | G зонасы | Шығыс Танзания, Занзибар және Пемба аралдары | 36 | 8,5 млн адам |
| 8 | Н зонасы | Конгоның оңтүстігі, Конго-Заирдың (ДРК) қиыр батысы және солтүстік Ангола | 22 | 12,5 млн адам |
| 9 | J зонасы | D және Е зоналарында | 45 | 35 млн адам |
| 10 | К зонасы | Анголаның оңтүстік-шығысы, Замбия және Ботсвананың солтүстік-батысы | 27 | 4,6 млн адам |
| 11 | L зонасы | Заирдың (ДРК), Анголаның, Замбия және Ботсвананың оңтүстігі | 14-18 | 10,6 млн адам |
| 12 | N зонасы | Танзания, Малави және орталық Мозамбик | 13 | 14 млн адам |
| 13 | Р зонасы | Мозамбиктің солтүстік-шығысы және Танзанияның оңтүстік-батысы | 29 | 12,6 млн адам |
| 14 | R зонасы | Анголаның оңтүстік-батысы, Намибия мен Ботсвананың солтүстігі | 12 | 5,8 млн адам |
| 15 | S зонасы | Зимбабве, ОАР, оңтүстік Мозамбик, оңтүстік Ботсвана, Лесото және Свазиленд | 26 | 58 млн адам |
Дереккөздер
- Қазақ Совет энциклопедиясы/Бас редакторы М.Қ.Қаратаев - Алматы, 1972, 2 том
- Maho, Jouni Filip. A classification of the Bantu languages: an update of Guthrie’s referential system// Nurse & Philippson 2003, p. 639—651.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Bantu tilderi Niger kongolez tilderine zhatatyn Ortalyk zhәne Ontүstik Afrikanyn ezhelgi turgyndary tilderinin үlken bir toby Bantu tilderinin bastylary aulu kmkongo kikujyu kimbundu kirundi kosa lingala luba luganda makua malavi ruanda svazi soto suahili tsonga chuana shona t b Zhalpy solejshiler sany 310 mln adamga zhuyk 2004 zhylgy mәlimet Bul Afrika halkynyn 30 Bantu tilderi agglyunativ zhүjeli grammatikalyk kurylysy men sozdik kory zhagynan bir birine ote zhakyn Bantu tilderiElder Tropikalyk AfrikaSojleushiler sany 310 mln adam 2004 Sanaty Niger kongolez tilderi Benue kongo tilderiBantoid tilderiOntүstik tarmagy dd dd ISO 639 1 bnt bnt Tagy karanyz Bantu tilderi Niger kongolez tilderinin tobynyn kuramynda sur tүspen belgilengen Bantulardyn birazynyn suahili basuto zhazuy men әdebieti bar Tildin kuramyҚazirgi til bilimi men etnografiya Bantu tilderin territoriyalyk principy bojynsha iri iri 15 zonaga boledi adam sany 2000 zhyldyn mәlimeti bojynsha Bantu tilderinin territoriyalyk principy bojynsha bolinui Zona memleketi tilderdin sany adamsany1 A zonasy Kamerun zhәne onymen shekaralas memleketter 52 53 5 1 mln adam2 V zonasy Kongo Gabon zhәne Zairdyn soltүstik batys ajmaktary 52 1 6 mln adam3 S zonasy Zair DRK zhәne Kongo 69 6 2 mln adam4 D zonasy Zair DRK zhәne Sudan 32 2 3 mln adam5 E zonasy Keniya zhәne Ontүstik Tanzaniya 36 16 mln adam6 Ғ zonasy Ortalyk zhәne batys Tanzaniya 16 7 mln adam7 G zonasy Shygys Tanzaniya Zanzibar zhәne Pemba araldary 36 8 5 mln adam8 N zonasy Kongonyn ontүstigi Kongo Zairdyn DRK kiyr batysy zhәne soltүstik Angola 22 12 5 mln adam9 J zonasy D zhәne E zonalarynda 45 35 mln adam10 K zonasy Angolanyn ontүstik shygysy Zambiya zhәne Botsvananyn soltүstik batysy 27 4 6 mln adam11 L zonasy Zairdyn DRK Angolanyn Zambiya zhәne Botsvananyn ontүstigi 14 18 10 6 mln adam12 N zonasy Tanzaniya Malavi zhәne ortalyk Mozambik 13 14 mln adam13 R zonasy Mozambiktin soltүstik shygysy zhәne Tanzaniyanyn ontүstik batysy 29 12 6 mln adam14 R zonasy Angolanyn ontүstik batysy Namibiya men Botsvananyn soltүstigi 12 5 8 mln adam15 S zonasy Zimbabve OAR ontүstik Mozambik ontүstik Botsvana Lesoto zhәne Svazilend 26 58 mln adamDerekkozderҚazak Sovet enciklopediyasy Bas redaktory M Қ Қarataev Almaty 1972 2 tom Maho Jouni Filip A classification of the Bantu languages an update of Guthrie s referential system Nurse amp Philippson 2003 p 639 651