Байғали Мақұлбекұлы Есенәлиев (10.12.1962 ж. т., Төле би ауданы Майбұлақ ауылы) – актер, әнші. мемлекеттік Жастар одағы сыйлығының лауреаты (1992), Республикалық әнші-актерлер байқауының (1989) және бірнеше өнер байқауының жеңімпазы. Дулат тайпасы Сиқым руынан шыққан.
1984 ж. Т.Жүргенов атындағы Мемлекеттік өнер академиясының актерлік факультетін бітірген. ж. Шымкенттегі Ж.Шанин атындағы облыстық театрда, Алматыдағы Ғ.Мүсірепов атындағы Мемлекеттік Жастар мен балалар театрында актер болып, ұлы Абай, Ғ.Мүсірепов, М.Жұмабаев, т.б. тарихи тұлғалармен қатар замандастар бейнесін «Ең әдемі келіншек» спектаклінде Абдолла, «Ауылдан келген ару» қойылымында Ақын, «Бақыт пен мұңда» – Сері жігіт сынды бір-біріне ұқсамайтын көптеген кейіпкерлер бейнесін жасады. 30-ға жуық образдарды сомдады. Сонымен қатар ол орындаған Ә.Бейсеуов, Ә.Телғозиев, И.Сапарбай, Т.Ізтаев, Г.Шәмшиева, И.Бәйгісиев, т.б. авторлардың әндері қазақ радиосының «Алтын қорына» енді. Өзінің де шығарған әндері бар. 1998 ж. Қ.Қуанышбаев атындағы Астана драма театрында М.Әуезовтің «Көксерек» әңгімесінің желісі бойынша жазған «Қанды азу» пьесасы қойылып, республикалық және халықаралық өнер фестивалінде жүлдеге ие болды. Осы жылы оның «Ерке едім әні желге ұшқан» жыр кітабы, ал 2002 ж. «Адам боп өтсем – сол арман» атты естеліктер кітабы жарық көрді. Қазір көп жылғы ізденістер нәтижесінде дүниеге келген «Сүгір», «Әніме қорған болар кім?!», «Тірі өлік» драмалық пьесаларының қойылымдары әзірленуде.
Ш.Айманов атындағы «Қазақфильм» Киностудиясында «Хабар» телеарнасының түсірген телевизиялық фильмдерінде да әр жылдары жемісті еңбек етіп, экранда төмендегі кейіпкерлерді сомдады:
- «Асуда» реж: С.Жармұхамбетов. Саламат-ролі. 1986 ж.
- «Жусан» реж: А.Әшімов. Дерменеші жігіт-ролі. 1986 ж.
- «Таудан да биік» реж: Б.Омаров. Жолдасбек-ролі. 1987 ж.
- «Әурелең» реж: С.Құрманбеков. Мәдениет басқармасының-ролі. 2007 ж.
- «Кешіккен хат» реж: Б.Сейтқазиев. Сәкен-ролі. 2008 ж.
- «Жаңа қала туралы аңыз» реж: Б.Санитасов. Марс-ролі. 2009 ж. «Хабар»
- «Елім-ай» реж: А.Айтуаров. Болат Қарабаев-ролі. 2009 ж.
2009-шы жылы «Мұхаммед Хайдар Дулати» атты тарихи трагедиясы Оңтүстік Қазақстандағы Ж.Шанин атындағы облыстық театры сахнасында қойылды.
2006-шы жылы Түркістан қаласында өткен «Түркістаным-Тұраным» атты Республикалық сазгерлер байқауында «Ескі жұрт» деп аталатын әнімен лауреат болды. 2007-ші жылы Оңтүстік Қазақстанның Ленгір қаласында өткен «Төле би өрнектері» фестивалінде «Қазығұрт» әнімен бас бәйгеге ие болды. 2009-шы жылғы желтоқсанның 4-дегі Қазақстан Республикасы Президентінің жарлығымен «Қазақстан Республикасының еңбек сіңірген қайраткері» құрметті атағы берілді. 2010-шы жылғы Қараша айының 8-ші жұлдызында Республикалық «Алтын қалам» әдеби жүлдесінің «Жылдың үздік драматургы» номинациясы бойынша жеңімпазы.
Дереккөздер
- Ә.Дәуітбеков Сиқым Тоғатай шежіресі — Шымкент: ЖШС Кітап, 2015. — ISBN 978-601-7404-68-0.
- Қазақ Энциклопедиясы
- «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, V том
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Bajgali Makulbekuly Esenәliev 10 12 1962 zh t Tole bi audany Majbulak auyly akter әnshi memlekettik Zhastar odagy syjlygynyn laureaty 1992 Respublikalyk әnshi akterler bajkauynyn 1989 zhәne birneshe oner bajkauynyn zhenimpazy Dulat tajpasy Sikym ruynan shykkan 1984 zh T Zhүrgenov atyndagy Memlekettik oner akademiyasynyn akterlik fakultetin bitirgen zh Shymkenttegi Zh Shanin atyndagy oblystyk teatrda Almatydagy Ғ Mүsirepov atyndagy Memlekettik Zhastar men balalar teatrynda akter bolyp uly Abaj Ғ Mүsirepov M Zhumabaev t b tarihi tulgalarmen katar zamandastar bejnesin En әdemi kelinshek spektaklinde Abdolla Auyldan kelgen aru kojylymynda Akyn Bakyt pen munda Seri zhigit syndy bir birine uksamajtyn koptegen kejipkerler bejnesin zhasady 30 ga zhuyk obrazdardy somdady Sonymen katar ol oryndagan Ә Bejseuov Ә Telgoziev I Saparbaj T Iztaev G Shәmshieva I Bәjgisiev t b avtorlardyn әnderi kazak radiosynyn Altyn koryna endi Өzinin de shygargan әnderi bar 1998 zh Қ Қuanyshbaev atyndagy Astana drama teatrynda M Әuezovtin Kokserek әngimesinin zhelisi bojynsha zhazgan Қandy azu pesasy kojylyp respublikalyk zhәne halykaralyk oner festivalinde zhүldege ie boldy Osy zhyly onyn Erke edim әni zhelge ushkan zhyr kitaby al 2002 zh Adam bop otsem sol arman atty estelikter kitaby zharyk kordi Қazir kop zhylgy izdenister nәtizhesinde dүniege kelgen Sүgir Әnime korgan bolar kim Tiri olik dramalyk pesalarynyn kojylymdary әzirlenude Sh Ajmanov atyndagy Қazakfilm Kinostudiyasynda Habar telearnasynyn tүsirgen televiziyalyk filmderinde da әr zhyldary zhemisti enbek etip ekranda tomendegi kejipkerlerdi somdady Asuda rezh S Zharmuhambetov Salamat roli 1986 zh Zhusan rezh A Әshimov Dermeneshi zhigit roli 1986 zh Taudan da biik rezh B Omarov Zholdasbek roli 1987 zh Әurelen rezh S Қurmanbekov Mәdeniet baskarmasynyn roli 2007 zh Keshikken hat rezh B Sejtkaziev Sәken roli 2008 zh Zhana kala turaly anyz rezh B Sanitasov Mars roli 2009 zh Habar Elim aj rezh A Ajtuarov Bolat Қarabaev roli 2009 zh 2009 shy zhyly Muhammed Hajdar Dulati atty tarihi tragediyasy Ontүstik Қazakstandagy Zh Shanin atyndagy oblystyk teatry sahnasynda kojyldy 2006 shy zhyly Tүrkistan kalasynda otken Tүrkistanym Turanym atty Respublikalyk sazgerler bajkauynda Eski zhurt dep atalatyn әnimen laureat boldy 2007 shi zhyly Ontүstik Қazakstannyn Lengir kalasynda otken Tole bi ornekteri festivalinde Қazygurt әnimen bas bәjgege ie boldy 2009 shy zhylgy zheltoksannyn 4 degi Қazakstan Respublikasy Prezidentinin zharlygymen Қazakstan Respublikasynyn enbek sinirgen kajratkeri kurmetti atagy berildi 2010 shy zhylgy Қarasha ajynyn 8 shi zhuldyzynda Respublikalyk Altyn kalam әdebi zhүldesinin Zhyldyn үzdik dramaturgy nominaciyasy bojynsha zhenimpazy DerekkozderӘ Dәuitbekov Sikym Togataj shezhiresi Shymkent ZhShS Kitap 2015 ISBN 978 601 7404 68 0 Қazak Enciklopediyasy Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 V tom