Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ақшелек (Anthrax) — . Онымен барлық жануарлары, сондай-ақ, адамдар да ауырады. Ұсақ малдарда (қойда) топалаң, жылқыда жамандат, түйеде , адамда немесе деп аталады. Қоздырушысы — Вacіllus anthracіs, спора түзетін таяқша тәрізді бацилла. Аурудың таралуына ауырған мал мен өлген малдың себеп болады. Сондықтан ауырған малды тез оқшаулап, өлексені жедел жою керек. Ауырып өлген малдың микробтары тарап кетпеуі үшін жарып көруге тиым салынады. Табиғи жағдайда малға ақшелек жәндіктер, тышқан тектес кемірушілер (топырақ астындағы микробтың жер бетіне шығуына байланысты) арқылы жұғады. Микроб тері арқылы денеге өткен жағдайда теріде күйдіргі жара пайда болады. Ал ауру ас қорыту жолы арқылы жұқса, сол ағзалар дертке шалдығады. Көбінесе ауыру сепсис түрінде байқалып, өте жіті түрде өтеді де, малдың тез арада өліп кетуіне әкеп соғады. Алдын алу үшін СТИ-1 вакцинасы, (орыс ғалымы Н.Н.Гинсбург ашқан) емдеу үшін иммунді сарысу мен антибиотиктер (пенициллин, ) қолданылады.
Дереккөздер
- Қазақтың этнографиялық категориялар, ұғымдар мен атауларының дәстүрлі жүйесі. Энциклопедия. - Алматы: DPS, 2011. - ISBN 978-601-7026-17-2
| Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Akshelek Anthrax Onymen barlyk zhanuarlary sondaj ak adamdar da auyrady Ұsak maldarda kojda topalan zhylkyda zhamandat tүjede adamda nemese dep atalady Қozdyrushysy Vacillus anthracis spora tүzetin tayaksha tәrizdi bacilla Aurudyn taraluyna auyrgan mal men olgen maldyn sebep bolady Sondyktan auyrgan maldy tez okshaulap olekseni zhedel zhoyu kerek Auyryp olgen maldyn mikrobtary tarap ketpeui үshin zharyp koruge tiym salynady Tabigi zhagdajda malga akshelek zhәndikter tyshkan tektes kemirushiler topyrak astyndagy mikrobtyn zher betine shyguyna bajlanysty arkyly zhugady Mikrob teri arkyly denege otken zhagdajda teride kүjdirgi zhara pajda bolady Al auru as korytu zholy arkyly zhuksa sol agzalar dertke shaldygady Kobinese auyru sepsis tүrinde bajkalyp ote zhiti tүrde otedi de maldyn tez arada olip ketuine әkep sogady Aldyn alu үshin STI 1 vakcinasy orys galymy N N Ginsburg ashkan emdeu үshin immundi sarysu men antibiotikter penicillin koldanylady DerekkozderҚazaktyn etnografiyalyk kategoriyalar ugymdar men ataularynyn dәstүrli zhүjesi Enciklopediya Almaty DPS 2011 ISBN 978 601 7026 17 2Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet