Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ақмарқа (лат. Aspius aspius) – тұқы тұқымдасына жататын жыртқыш балық.
| Ақмарқа | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||
 () | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
| Aspius aspius (Карл Линней, 1758) |
Дене тұрқы 70 см, салмағы 7 кг-дай. Тұрқы ұзын, екі бүйірі сәл қысыңқы. Астыңғы жақтарының ұшындағы кішкентай бұдырмақ оның үстіңгі жақтарының қосылған жеріндегі ойыққа дәл келеді. Бауырының құрсақ қанаттарынан кейінгі жері қырлы, арқасы боз жасыл, екі бүйірі күміс түстес, бауыры ақ болады. Балтық теңізі мен Қара теңізде кездеседі. Қазақстанда Ақмарқаның 2 түршесі бар: Бір түршесі – Каспий су алабында (Балқаш – Іле су алабында жерсіндірілген); екіншісі – Арал теңізінде, Сырдария мен Сарысу, Шу өзендерінде тіршілік етеді. Соңғысын Сыр, Шу ақ балығы деп те атайды. Ақмарқа 3 – 5 жасында жыныстық жағынан жетіледі. Уылдырығын (300 мыңға дейін) сәуір – мамырда өзендердің ағысты, майда тасты жеріне шашады. Шабағы – майда омыртқасыздармен, ересектері шабақтармен, майда балықтармен қоректенеді. Кәсіптік маңызы бар.
Ақмарқа еті
Ақмарқа етінің дәмділігі жағынан ең таңдаулысы — оңтүстік Каспий ақмарқасы (хашам). Ақмарқаның еті дәмді болғанымен қылтаны көп. Қақтап кептірілген және ысталған күйінде пайдаланылады.
Дереккөздер
- Aspius aspius (Asp). Iucnredlist.org. Тексерілді, 23 желтоқсан 2011.
- «Батыс Қазақстан облысы» энциклопедиясы, Алматы, 2002;
- Қазақ Энциклопедиясы
- Қазақтың этнографиялық категориялар, ұғымдар мен атауларының дәстүрлі жүйесі. Энциклопедия. - Алматы: DPS, 2011. - ISBN 978-601-7026-17-2
- Шаңырақ: Үй-тұрмыстық энциклопедиясы. Алматы : Қаз.Сов.энцикл.Бас ред., 1990 ISBN 5-89800-008-9
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Akmarka lat Aspius aspius tuky tukymdasyna zhatatyn zhyrtkysh balyk Akmarka Dүniesi ZhanuarlarZhamagaty HordalylarҰly taby Sүjekti balyktarTaby Saby TukytәrizdilerTukymdasy TukylarTegi Tүri A aspiusAspius aspius Karl Linnej 1758 Dene turky 70 sm salmagy 7 kg daj Turky uzyn eki bүjiri sәl kysynky Astyngy zhaktarynyn ushyndagy kishkentaj budyrmak onyn үstingi zhaktarynyn kosylgan zherindegi ojykka dәl keledi Bauyrynyn kursak kanattarynan kejingi zheri kyrly arkasy boz zhasyl eki bүjiri kүmis tүstes bauyry ak bolady Baltyk tenizi men Қara tenizde kezdesedi Қazakstanda Akmarkanyn 2 tүrshesi bar Bir tүrshesi Kaspij su alabynda Balkash Ile su alabynda zhersindirilgen ekinshisi Aral tenizinde Syrdariya men Sarysu Shu ozenderinde tirshilik etedi Songysyn Syr Shu ak balygy dep te atajdy Akmarka 3 5 zhasynda zhynystyk zhagynan zhetiledi Uyldyrygyn 300 mynga dejin sәuir mamyrda ozenderdin agysty majda tasty zherine shashady Shabagy majda omyrtkasyzdarmen eresekteri shabaktarmen majda balyktarmen korektenedi Kәsiptik manyzy bar Akmarka eti Akmarka etinin dәmdiligi zhagynan en tandaulysy ontүstik Kaspij akmarkasy hasham Akmarkanyn eti dәmdi bolganymen kyltany kop Қaktap keptirilgen zhәne ystalgan kүjinde pajdalanylady DerekkozderAspius aspius Asp Iucnredlist org Tekserildi 23 zheltoksan 2011 Batys Қazakstan oblysy enciklopediyasy Almaty 2002 Қazak Enciklopediyasy Қazaktyn etnografiyalyk kategoriyalar ugymdar men ataularynyn dәstүrli zhүjesi Enciklopediya Almaty DPS 2011 ISBN 978 601 7026 17 2 Shanyrak Үj turmystyk enciklopediyasy Almaty Қaz Sov encikl Bas red 1990 ISBN 5 89800 008 9