Ақкөз Батыр Қосанұлы (1859 — 1921) — 1916 жылғы Меркі (Әулие-Ата уезі) қазақтары ұлт-азаттық көтерілісінің жетекшісі.
Ұлы жүз Дулаттың Ботбай руынан (Қарағай болысы). Бұзау аулынан шығып, Меркі, Құлан өңірінің 7 болыс елін көтеріліске бастады. болып Досмайыл батыр, және діни басшысы болып Өмірзақ молда сайланды. 1916 жылы 29-30 тамыз күндері найза, , айбалта,сойылмен қаруланған 1500-2000 сарбаз Меркіге шабуыл жасады. Ташкенттен — Пішкек арасындағы көтерілісті басу үшін жіберілген жазалаушы отряд оларды қырғынға ұшыратты. Меркіде жазалаушылардың үлкен әскери лагері орналасты. Көтерілісшілер Меркіден Пішкекке, Әулие-Атаға тартылған телефон сымдарын қиып, бағаналарын қиратты. Қыркүйек айының ақырында көтерілісшілер жеңіліс тапты. Ақкөз батырды ұстап, Әулие-Атаға әкеп түрмеге жапты. Абақтыдан қазан төңкерісінен кейін босап шықты. 1919 жылы Новотроицк (қазіргі Төле би ауданы) базарында орыс отаршылдарының бұзақылары өлімші етіп сабап, сегіз қабырғасын сындырды. Ақкөз батыр екі жыл төсек тартып көз жұмды.
Дереккөздер
- Айбын. Энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. - 880 бет.ISBN 9965-893-73-Х
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Akkoz Batyr Қosanuly 1859 1921 1916 zhylgy Merki Әulie Ata uezi kazaktary ult azattyk koterilisinin zhetekshisi Ұly zhүz Dulattyn Botbaj ruynan Қaragaj bolysy Buzau aulynan shygyp Merki Қulan onirinin 7 bolys elin koteriliske bastady bolyp Dosmajyl batyr zhәne dini basshysy bolyp Өmirzak molda sajlandy 1916 zhyly 29 30 tamyz kүnderi najza ajbalta sojylmen karulangan 1500 2000 sarbaz Merkige shabuyl zhasady Tashkentten Pishkek arasyndagy koterilisti basu үshin zhiberilgen zhazalaushy otryad olardy kyrgynga ushyratty Merkide zhazalaushylardyn үlken әskeri lageri ornalasty Koterilisshiler Merkiden Pishkekke Әulie Ataga tartylgan telefon symdaryn kiyp baganalaryn kiratty Қyrkүjek ajynyn akyrynda koterilisshiler zhenilis tapty Akkoz batyrdy ustap Әulie Ataga әkep tүrmege zhapty Abaktydan kazan tonkerisinen kejin bosap shykty 1919 zhyly Novotroick kazirgi Tole bi audany bazarynda orys otarshyldarynyn buzakylary olimshi etip sabap segiz kabyrgasyn syndyrdy Akkoz batyr eki zhyl tosek tartyp koz zhumdy DerekkozderAjbyn Enciklopediya Bas red B Ө Zhakyp Almaty Қazak enciklopediyasy 2011 880 bet ISBN 9965 893 73 HҚazak EnciklopediyasyBul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz